2023 markeert omslag in ondernemerschap

In 2023 waren er ruim 276.000 startende ondernemingen, nog maar twee procent meer dan in het jaar ervoor. Het aantal ondernemingen dat stopte is fors toegenomen, met bijna 147.500 zijn dit er acht procent meer dan in 2022. Dit signaleert de Kamer van Koophandel (KVK) in het KVK Jaarrapport Bedrijvendynamiek 2023.

In absolute cijfers stijgt het aantal in het Handelsregister ingeschreven ondernemingen overigens nog wel. Op 1 januari 2024 waren het er 2.522.782, een jaar eerder 2.395.231, een stijging van vijf procent. Daarbij valt op dat het aandeel zzp’ers toeneemt: 66,7 procent bij de start van 2023, 68,1 procent een jaar later.

Joris Knoben, hoogleraar Strategie en Ondernemerschap aan de Tilburg School of Economics and Management: ‘Het aantal bedrijven blijft toenemen, maar de groei vlakt wel duidelijk af. Met name de stijging van het aantal stoppers is opvallend. Al met al zijn dit duidelijke signalen van een afkoelende economie.’

Faillissementen

Het aantal faillissementen nam in 2023 sterk toe. In 2022 waren er ongeveer 2.000 faillissementen, afgelopen jaar ruim 3.300, een toename van 64 procent. Deze toename is beduidend sterker dan die in 2022 (21 procent).

‘Het aantal faillissementen keert terug tot het niveau van voor de coronaperiode’, signaleert Knoben. ‘De noodzaak om coronasteun en uitgestelde belastingen terug te betalen doet steeds meer bedrijven de das om. Deze groei aan faillissementen, met name in de door corona hard geraakte sectoren, wordt eigenlijk al een tijd verwacht.’

Bouwnijverheid valt op

De grootste dynamiek zit in de sectoren Gezondheidszorg, Horeca en in de Bouwnijverheid. De Bouwnijverheid kende in het afgelopen jaar een uittocht, er is vergeleken met 2022 geen toename van het aantal starters maar wel een forse stijging van het aantal stoppers, met negentien procent. 

‘De bouw lijkt last te hebben van beperkingen in de nieuwbouw. De vraag naar nieuwe huizen is enorm maar vanwege vergunningsproblemen en kostenstijgingen wordt er toch maar beperkt gebouwd’, aldus Knoben.