Veldhoven
2 mrt. 2016
3 minuten
Kunstenaar Rinus Roelofs heeft op 1 maart 2016 op de vakbeurs RapidProzijn 2,3 meter hoge ‘beeldhouwwerk’, genaamd de knoopzuil onthult. Dat gebeurde speciaal op deze vakbeurs op het gebied van 3D-printing (nog t/m 3 maart) omdat de gietmal voor dit kunstwerk door 3Dealise uit meerdere 3D-geprinte zandvormen is gemaakt.
3Dealise gebruikte een twee-staps-proces om dergelijke grote objecten te produceren. Eerst print een gigantische 3D-printer een zandvorm voor metaalgieten. Zandvormen kunnen als Lego-blokken gestapeld worden om nog grotere vormen te maken. Het gebruik van 3D-printen in deze stap maakt ‘vormvrijheid’ mogelijk, een van de grote voordelen van 3D-printen.
Vervolgens werd met behulp van de 3D-geprinte zandvorm een metalen gietstuk gemaakt. Deze tweede stap gebruikt een traditioneel gietproces, en daarmee wordt hoogwaardig materiaal met bekende materiaaleigenschappen geproduceerd, dat zo nodig voorzien kan worden van een materiaal certificaat zoals Lloyds 3.1.
Digitale beeldhouwer
Rinus Roelofs noemt zichzelf een ‘digitaal beeldhouwer’: hij creëert beeldhouwwerken op een computer. Roelofs is al meer dan 20 jaar een pionier op dit vlak. Hij is ook een wiskundige, en zijn creaties zijn geïnspireerd door wiskundige structuren.
Veel van Roelofs ideeën zijn geometrisch zo complex, dat deze moeilijk praktisch realiseerbaar zijn, zeker met traditionele productiemethoden. Roelofs was een vroege gebruiker van 3D printen voor zijn werk. De meeste 3D-printers zijn echter niet in staat objecten te produceren die groot en stevig genoeg zijn voor publieke opstelling in de openlucht, zoals in een museumtuin.
3Dealise, het industriële 3D-print en 3D-engineering bedrijf, werkt al enige tijd samen met Roelofs om zijn ideeën tot leven te brengen. 3Dealise heeft eerst 400 mm hoge prototypes van twee ontwerpen gemaakt voor Roelofs, om te tonen wat er mogelijk is. Toen werd de uitdaging aangegaan om een 2,3 meter hoge ‘knoopzuil’ voor Roelofs te maken. De vorm werd door Roelofs omschreven als ‘een buis die in de knoop zit, op een onconventionele manier’.
Idee uit jaren ’90 nu geraliseerd
Roelofs heeft het beeldhouwwerk dinsdag 1 maart 2016 op de RapidPro vakbeurs onthuld voor een publiek van enthousiastelingen en pers. Het was voor het eerst dat Roelofs het beeldhouwwerk zelf zag, en hij was verrukt om eindelijk een levensgrote versie te zien van het idee (foto rechts een doorsnede van de knoop) dat hij zo veel jaren geleden al bedacht. De sculptuur is 2,3 meter hoog en gemaakt van circa 600 kg ijzer.
‘Ik had de idee voor dit kunstwerk al heel lang, en pas eind jaren ’90 was de software hoogwaardig genoeg om het te kunnen ontwerpen. Sindsdien heb ik geprobeerd het ook te realiseren, en dat was niet eenvoudig. Eerst heb ik een versie gemaakt met digitaal gezaagde plakken hout. Een kleine versie in kunststof 3D printen werd enkele jaren terug mogelijk, en nu is er voor het eerst een levensgrote versie zoals het stuk bedoeld was’, aldus kunstenaar Rinus Roelofs in een toelichting op zijn kunstwerk.
Volgens directeur Roland Stapper van 3Dealise is deze nieuwe technologie om twee redenen belangrijk. ‘Allereerst toont het aan dat ‘ontwerpvrijheid’ beschikbaar is voor grote objecten, zoals dit 2,3 meter hoge kunstwerk. 3D printen wordt vaak geassocieerd met relatief kleine stukken, maar de voordelen zijn evengoed beschikbaar voor grote delen. Een universum van nieuwe ontwerpmogelijkheden wordt hiermee geopend voor kunstenaars en ontwerpers. Ten tweede, omdat deze technologie in staat is om grote metalen objecten te maken, is aangetoond dat structureel stevige en vandaalbestendige objecten kunnen worden gemaakt met 3D printen. Dit is essentieel voor opstelling van kunstwerken in de openlucht’, aldus Stapper.
RapidPro duurt nog tot en met 3 maart 2016 .
De ‘knoopzuil’ en de grote 3D-zandvormprinter bij 3Dealise.