Nu de gebruikers van woningen en kantoorgebouwen een duidelijke stempel drukken op het bouwproces, verandert langzamerhand de traditionele benadering van de bouwvraag. ‘Op zich niet vreemd dat de gebruiker zo weinig in beeld was’, merkt Maarten van Hezik op. Van Hezik is voorzitter van de adviescommissie Week van de Bouw en hij begeleidt het overgangstraject van de BouwBeurs naar de Week van de Bouw.
‘Ondanks tegenstrijdige berichten, moeten nog veel huizen gebouwd moeten worden de komende periode’, geeft Maarten van Hezik aan. Hij vindt het niet nodig dat de bouwsector zich een negatief toekomstbeeld aanmeet. Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) heeft recent voorgerekend dat ten opzichte van de werkelijke vraag naar woningen er nog steeds een tekort is van circa 30 duizend woningen per jaar. Nederland heeft door de crisis de laatste jaren een behoorlijke achterstand opgelopen. En die moet worden ingehaald. Overigens geldt die sterke woningvraag niet voor elke regio. ‘In de Randstad en in de steden is meer behoefte aan woningen dan op het platteland.’
Achterhaald
De uiteindelijke eindgebruiker van een woning of een kantoorpand kondigt zich steeds meer aan als professional in de bouw. Internet speelt hierbij een belangrijke rol. Gebruikers kunnen meer dan ooit hun wensen aangeven. Ze bepalen liever zelf hoe hun woning of kantoor eruit komt te zien. Hij ziet dat hierdoor anders naar de bouwvraag wordt gekeken. ‘Maar laten we eerlijk zijn’, zo stelt hij vast, ‘als we eindgebruikers van te voren hun eigen laten woning laten ontwerpen, wijkt dat idee niet zo bijzonder veel af van wat een architect bedenkt. Kortom de architect heeft zich altijd in zijn doelgroepen verdiept en hij weet als geen ander hoe de gebruikerswensen en eisen vertaald moeten worden in het ontwerp.’
Meer zeggenschap
Volgens Van Hezik is die woonwensontwikkeling niet zo dynamisch als misschien wordt gedacht. ‘Gebouwen en woningen hebben altijd wel aan de vraag voldaan. De doelgroepen veranderen overigens voortdurend, een belangrijk element van de bouwopgave. De bevolking vergrijst en steeds meer alleenstaanden zijn op zoek naar een woning.’ Van Hezik hoopt dat in de toekomst de eindgebruiker meer zeggenschap krijgt in het bouwproces dan ooit tevoren en dat hij zelf mag bepalen waar hij zijn huis zet.
Bewoners zelf laten bouwen
‘Die tendens is sterk afhankelijk van hoe de overheid zich hierin opstelt. Gemeenten zitten nu met geweldige stukken grond die ze moeten afboeken. De vraag is wat zij ermee gaan doen. Sommige gemeenten voeren succesvolle experimenten uit met projecten waarin ze bewoners zelf laten bouwen.’ Van Hezik hoopt dat zulke experimenten vaker worden opgepakt. ‘Dat helpt de differentiatie in de bouw te bevorderen en past ook veel beter bij de huidige vraag. Seriematige bouw begint inmiddels een achterhaald begrip te worden’, zegt Van Hezik.