De resultaten van de tweede Economische Barometer van de Koninklijke Metaalunie 2013 bieden nog geen zicht op herstel. Zo is de werkgelegenheid binnen het mkb-metaal is in het tweede kwartaal afgenomen. Daarnaast lijkt het gat tussen binnenland en export steeds groter te worden.
Het economische herstel blijkt hardnekkig grillig. De vorige Barometer liet immers zien dat het ondernemersvertrouwen weer steeg. Dat kwam vooral door een stijgende waardering van de orderposities en een hogere verwachting van de komende kwartalen. Dat is het tweede kwartaal anders: de binnenlandse markt blijft kwakkelen en ondernemers die hun orderpositie als gunstig kwalificeren zijn nu in de minderheid. De gerealiseerde omzet van het afgelopen kwartaal was iets beter dan die van het eerste, maar toch lager dan verwacht. Daardoor is ook de verwachting voor het derde kwartaal omlaag gegaan.
Export winnende factor
Opnieuw is export de winnende factor in de Economische Barometer. Net als de afgelopen twee jaar ontwikkelt de buitenlandse markt zich substantieel beter dan de binnenlandse. Dit geldt voor de realisaties, de waardering van de orderportefeuille én de verwachtingen voor het derde kwartaal.
De ordervoorraad is gegroeid van 7,5 weken een halfjaar geleden, via 8,5 drie maanden geleden naar 9,1 weken nu. Dat is positief, maar het levert de metaalondernemers onder aan de streep te weinig op. Dit heeft voor een deel te maken met de nog steeds heersende prijsdruk. Het aantal bedrijven dat winst maakt is afgenomen van 53 naar 45%. Dit is een dieptepunt dat voor het laatst drie jaar geleden werd bereikt. Geen verrassing dus dat het aantal ondernemers met positieve verwachtingen afneemt.
Leerwerkplekken
De werkgelegenheid was de afgelopen anderhalf jaar stabiel in het mkb-metaal. Nu is er een afname. Bij de exporterende bedrijven – bedrijven die 10 procent of meer van hun omzet exporteren – is de werkgelegenheid gelijk gebleven. Slechts 23 procent van de bedrijven heeft tenminste één vacature openstaan. Een jaar geleden was dit nog 35 procent. Toch is het voor de toekomst van de metaalsector van groot belang dat bedrijven hun verantwoordelijkheid in de opleiding van vakmensen blijven nemen. Het is een afspraak voortkomend uit het Techniekpact. Hoewel veel ondernemers zich nu vooral focussen op de continuïteit van het bedrijf, verwacht toch 45 procent van de deelnemers het komend jaar een stagiair aan te nemen. Metaalondernemers begrijpen het belang om stage- en leerwerkplekken beschikbaar te stellen. Zo kunnen ze investeren in de toekomst van het eigen bedrijf én maatschappelijk betrokken zijn. Ze voelen de morele plicht om mede te zorgen voor aanwas voor de metaal en de continuïteit van de sector.