Oosterwolde
30 okt. 2013
3 minuten
Machinebouwer JB Besturingstechniek heeft een ingenieus camerasysteem ontwikkeld voor de sealcontrole van binnenzakken bestemd voor het verpakken van voedingsingrediënten op poederbasis. ‘Deze technologie lost een specifiek probleem bij het verpakken van melk– en weipoeder op, maar we staan aan de vooravond van de verdere verspreiding van deze innovatie.’
De Friese onderneming is één van de weinige bedrijven die zich specialiseren op visiontechnieken voor de foodindustrie. JB Besturingstechniek is een industrieel automatiseringsbedrijf, met 65 werknemers over vier locaties, dat zicht richt op de exporterende speciaalmachinebouw en de voedingsmiddelenindustrie. Het bedrijf heeft recentelijk vanwege de groei een nieuw pand in Oosterwolde betrokken, zodat er meer productieruimte is.
JB Besturingstechniek leverde zeven jaar geleden voor de eerste keer een camerasysteem op voor een kaasfabriek. ‘De camera’s controleren kaas op kwaliteit. Nu is de visiontechniek doorgegroeid met enorm veel potentie’, verklaart Wietze Jongsma van JB Besturingstechtniek. ‘Het camerasysteem helpt de zuivelindustrie bij het voorkomen van eventuele lekkage van het zakgoed tijdens het vulproces.’ Jongsma schetst het probleem waar de verwerkers van weipoeder bij het verpakken voor export tegenaan lopen. ‘Voorheen werd de controle van de zakken met het blote oog gedaan. Fouten door vermoeidheid of afleiding liggen op de loer.’
Melk- en weipoeder
Melk- en weipoeder wordt verpakt in papieren zakken met een inhoud van 25 kilogram, die worden vervolgens automatisch gepalletiseerd en gaan per zeecontainer naar landen als Taiwan en Japan. Jongsma: ‘Als één zak lekt, kan meteen de volledige container worden afgekeurd. Melkpoeder oxideert namelijk als de seal niet goed is gedicht. Ook bestaat de kans dat er ongedierte in een slecht afgesloten zak heeft gezeten.’
De integrale kwaliteitskosten vanwege de klachten zijn volgens Jongsma groot. ‘Je kunt immers tot op dit moment niet aantonen of een fout in Nederland of ergens anders is gemaakt. Het geavanceerde systeem biedt daar een oplossing voor. Het laatste oordeel is nog wel voor de operator, maar door het visionsysteem is hij scherper en kan hij gewoon een bakje koffie drinken, wetende dat de zakken veel beter dan ooit te voren worden gecontroleerd.’
Sealcontrole
Het meest innovatieve onderdeel van de cameratechologie is de sealcontrole. Met het blote oog is niet waar te nemen of een verpakking goed is geseald. De seal is verborgen en alleen te controleren als je door de zak heen kan kijken. Met behulp van een speciale hittecamera wordt de temperatuur direct na het sealen gemeten over de gehele breedte van de sealnaad. Software berekent vervolgens of de seal daadwerkelijk volledig is afgesloten. ‘De software voert ongeveer vierhonderd metingen per seal uit. Bij een niet volledig gesloten seal, wordt de betreffende verpakking geïdentificeerd, geregistreerd en gevolgd. Bij het bereiken van het afname-punt wordt de vulstraat stopgezet, waarna de verpakking kan worden uitgenomen’, vertelt ontwikkelaar Romano de Jong van JB Besturingstechniek.
De tijd tussen het sealen en de controle is belangrijk voor de software. De Jong: ‘Hoe langer het tijdsverschil, des te meer koelt de seal af. De software controleert niet alleen de temperatuur, maar onder andere ook de dikte van de seal en incidentele pieken. Er wordt een vergelijking gemaakt met de laatste duizend seals. Hierdoor vindt er tevens bewaking plaats op eventuele slijtage van de sealbalk.’ Volgens De Jong is de sealcontrole de meest geavanceerde wijze van visiontechnologie. De tracebility gegevens en foto’s van een zak zijn na de controle nog vijf jaar beschikbaar en oproepbaar.
Bodemcoderingen
Alle bodemcoderingen en de stiknaad worden in eenzelfde combinatie van software en cameratechniek gecontroleerd. Het systeem dat door het bedrijf uit Oosterwolde is ontwikkeld, bestaat als het ware uit drie camera’s die de verschillende controles uitvoeren. ‘Op de onderkant van de papieren zakken voor weipoeder staat vaak veel informatie in de bedrukking. De camera controleert deze bodemcoderingen, maar de software achter de techniek checkt de betrouwbaarheid van de cijfers. In 0,3 seconde is het beeld verwerkt en is duidelijk of de codes akkoord zijn of niet. Wijkt er iets af, dan wordt direct in het proces ingegrepen.’
De camera voor de reiterband controleert specifiek of de stiknaad in de zak goed is. ‘Geen enkele papieren zak is gelijk. Elke verpakking heeft zijn eigen deukjes en kreukjes. De software kan daarom ook niet werken met een ingeleerd model, waarmee een vergelijking wordt gedaan zoals dat bijvoorbeeld met flesjes wel gebeurt’, vertelt De Jong. De controles gebeuren allemaal in-line en alle camera’s zijn in een ATEX-gecertificeerde behuizing uitgevoerd. ‘Het is dus als het ware een aanvulling op de al bestaande afzaklijn.’