Barneveld
5 dec. 2013
4 minuten
De Duitse lagerfabrikant Schaeffler is in haar innovaties sterk productgedreven. ‘Vaak ontwikkelen we eerst een product, en kijken daarna of we er een toepassing en klanten voor kunnen vinden’, vertelt Aswerd Gresel, directeur van Schaeffler Nederland. ‘Een mooi voorbeeld daarvan is het kogelrollager dat onze R&D engineers recentelijk hebben ontwikkeld.’
Na de introductie van de eerste prototypen op de Hannover Messe in 2008 werden toepassingen in eerste instantie vooral in de automotive hoek gezocht, en met succes! Sinds kort past Volkswagen dit type lager toe als wiellager. Groot voordeel van het kogelrollager is dat ze hoger belastbaar zijn dan maatgelijke kogellagers, en dat je er bij gelijke belastbaarheid dus compacter mee kunt bouwen.
De range aan beschikbare uitvoeringen is inmiddels sterk groeiend, en Schaeffler is op zoek naar andere bedrijven en toepassingen voor dit innovatieve product. Gresel: ‘Om een nieuwe afmeting te ontwikkelen is al gauw een verbruik van 10.000 stuks nodig, maar in combinatie met andere potentiële gebruikers zijn dergelijke aantallen goed te halen en kan ook bij een beduidend kleiner verbruik toepassing van een kogelrollager worden overwogen’.
Puntcontact
Schaeffler maakt vele soorten lagers, onder andere kogellagers, cilinderlagers, naaldlagers en kegellagers. Kogellagers worden wereldwijd het meest toegepast. Schaeffler heeft daar een belangrijke rol in gespeeld door de ontwikkeling van een automatische kogelslijpmachine in 1883, waardoor op industriële schaal grote aantallen zeer nauwkeurige kogels konden worden gefabriceerd.
‘Ondanks hun populariteit hebben kogellagers hun beperking in het aantal kogels dat je in een bepaalde afmeting kunt stoppen. Daarmee is tevens de belastbaarheid beperkt, mede door het puntcontact van een kogel’, vertelt Tim Vogel, manager engineering bij Schaeffler Nederland. ‘Als alternatief zou je bijvoorbeeld naaldlagers kunnen gebruiken, maar die zijn bij dezelfde asdiameter een stuk breder en ze zijn minder efficiënt door de hogere wrijving. Daarnaast kunnen naaldlagers geen axiale krachten opnemen’
De uitdaging voor de Schaeffler engineers was om te proberen het draagvermogen van een kogellager te vergroten, zonder de afmetingen te wijzigen. Het resultaat van hun inspanningen kon door Schaeffler tijdens de Hannover Messe van 2008 worden onthuld.
Kogelrollager
Het nieuwe lager dat de naam kogelrollager meekreeg, is in feite een kogellager, waarvan echter de kogels niet geheel rond zijn, maar aan twee zijden afgeplat. Door deze afplatting is het mogelijk tijdens het assembleren van het lager meer kogels te plaatsen dan in een conventioneel kogellager.
‘Zo optimaliseer je de belastbaarheid terwijl je de afmetingen van het kogellager handhaaft. En omdat de kogelrollen ook een puntcontact in de loopbaan hebben is de wrijving net zoals bij een gewoon kogellager minimaal’, aldus Vogel. Hij geeft aan dat het draagvermogen van een kogelrollager 25 tot 60 procent hoger ligt. Als voorbeeld noemt hij een conventioneel kogellager 6207 dat negen kogels telt met een statisch draaggetal van 15 kN. en een dynamisch draaggetal van 25 kN. Een maatgelijk kogelrollager telt veertien kogelrollen waardoor het statisch draaggetal toeneemt tot 24 kN. en het dynamisch draaggetal tot 35 kN. Dit 40% hogere dynamische draaggetal leidt onder dezelfde condities tot een 2,7 x zo hoge levensduur.
Het koffertje van meneer Bruin
Jacob Cornelis Bruin startte in 1954 als handelsreiziger, en trok met een koffertje vol met INA naaldlagers, geproduceerd door de Duitse broers Georg en Wilhelm Schaeffler, door Nederland om klanten te werven. Vanaf die tijd heeft de onderneming zich sterk ontwikkeld, en inmiddels heeft de Nederlandse Schaeffler vestiging in Barneveld circa 90 mensen in dienst. Directeur van Schaeffler Nederland is Aswerd Gresel, die het bedrijf sinds 2010 leidt. Hij geeft aan dat vanuit Barneveld de verkoop voor de Nederlandse markt wordt gedaan, en tevens wordt de logistiek verzorgd voor de Benelux. ‘Daarnaast hebben we in Barneveld een Quickcenter waar voor de gehele Benelux rechtgeleidingen op maat worden gemaakt en geassembleerd.’
Vervangingsmarkt
‘Schaeffler is groot geworden in eerste montage, maar de vervangingsmarkt is tegenwoordig ook heel belangrijk voor ons’, vertelt Gresel. ‘Omdat er in Nederland bijna geen auto’s meer worden geproduceerd, zijn we in Nederland vooral groot in industrieel toegepaste lagers. We praten dan over kogellagers en rollagers in allerlei uitvoeringen, met asdiameters van 0,3 mm tot wel 6 meter.’
Innovatief wereldconcern
Schaeffler is een familiebedrijf met externe financiers, met mevrouw Maria Elisabeth Schaeffler aan het hoofd. Het wereldconcern heeft 76.000 mensen in dienst in 180 eigen vestigingen in 50 landen. De concernomzet bedroeg in 2012 ruim 11 miljard euro. De meeste lagers worden afgezet in de sectoren automotive en industrie. De hoofdvestiging zit in Herzogenaurach. Van daaruit werden in eerste instantie de INA lagers geleverd. In de jaren 70 werd mede door Schaeffler LUK opgericht als fabrikant van voornamelijk koppelingssystemen voor de automotivesector. In 2002 werd FAG ingelijfd binnen het Schaeffler concern.
De productgedrevenheid van de firma komt tot uiting in de omvang van de R&D afdelingen, 16 kantoren wereldwijd met 6000 mensen in dienst. Met 18.500 patenten staat Schaeffler op de 4e plaats van meest innovatieve bedrijven in Duitsland. Schaeffler produceert zijn lagers volledig in eigen beheer, vanaf het smeden van het staal tot de logistiek van de geproduceerde lagers.