Kansen voor metaalindustrie in prefab

De beurs Prefab met 71 standhouders werd gehouden samen met de beurzen Industrial Heat & Power, Vakbeurs Energie, Zero Emission en Ecomobiel. In de Brabanthallen waren van elektrische wagen tot Stint en industriële metaalbedrijven te vinden.

Prefab was een groot succes volgens de aanwezige standhouders. Ze keken ernaar uit om weer op een beurs te staan en in contact te komen met klanten. Er stonden weinig houtleveranciers maar wel veel metaalleveranciers die hun prefab oplossingen aanboden met metalen C-frames en deuren die machinaal geproduceerd worden.

Boost voor prefabricage

Beursmanager Sander Braam van 54events: ‘We geven prefabricage een boost. We hebben het dubbele aantal standhouders ten opzichte van de eerste beurs in 2019, vóór corona. Ook het aantal bezoekers viel niet tegen: circa 12.000 mensen kwamen van 12 tot 14 oktober naar op de beurzen. Zij stonden ‘s ochtends in een lange file voor de ingang, waar ze eerst hun QR-code lieten scannen voor ze naar binnen konden.

Naast de exposanten die te bezoeken waren werden er doorlopend lezingen gegeven op de beurzen. Diederik Samson verrichtte de opening van Prefab en Nationale Energie Week. Woown-directeur Jeroen van Dijk stond ook namens STO op de beurs, de leverancier van steenstrips die hij gebruikt. ‘We zijn een van de weinige bedrijven in Nederland die zelf de C-frames koudwalsen. Die stellen we vervolgens samen tot een frame. Dat frame is vergelijkbaar met HSB (Hout Skelet Bouw). Dit doe ik nu van staal omdat ik zag dat het aantal HSB-bedrijven enorm is toegenomen.’

Hout gewisseld voor staal

Woown deed staal en hout naast elkaar. ‘HSB wordt in de toekomst een prijsvechtersmarkt’, volgens Van Dijk. ‘Van origine ben ik best wel een houtman, maar ik heb nu alleen nog hout nodig voor de afwerking, dat koop ik bij mijn oud-collega’s. De core business is nu gewoon staal.’ Hiermee verwacht hij meer in een nichemarkt te zitten. De stalen verzonken C-profielen worden net als andere HSB-panelen afgewerkt met steenstrips, hout of andere materialen.

Vroeger waren er kilometers magazijn met hout en heel veel afval. ‘Verzonken staal zit op een coil-rolled steel van 2,5 ton. De machine trekt de plaat eraf en ponst de leidingdoorvoer en schroefgaten. Daarna vervormt de machine het naar de C-profielen die vervolgens worden afgesneden op lengte.’ Ponsen en knippen tast kwaliteit van het staal niet aan. De levensduur wordt hierdoor langer. Met C-profiel heb je geen houtrot en het krimpt niet. Daarnaast kan je makkelijk op de millimeter nauwkeurig werken.

Net mecano

‘C-profielen zijn maar op een manier te monteren en in essentie heb je geen houtbewerker nodig die vier verschillende machines moet bedienen’, legde Van Dijk uit. ‘Framen is één type schroef in een gat, de beschikbaarheid van vakmensen voor de montage kan geen bottleneck meer vormen.’ Alles is geautomatiseerd. Pas uit de machine zijn er weer mensenhanden nodig. Als het frame in elkaar gezet is hoeft alleen de plaat erop te worden geschoten en het product is klaar. Vervolgens wordt het op de bouw geassembleerd. ‘Ondanks dat hout opkomend is heb ik de keuze voor staal gemaakt en heb er geen dag spijt van gehad.’

Woown, een nieuwe naam met 75 jaar bouwervaring als bouwonderneming en prefab-bedrijf. In 2016 nam Van Dijk twee machines over van Howick Ltd: Precision Steel Roll-forming Technology. Hij  wist dat ze een mooi product maakten maar nog niet hoe het werkte, omdat de software op de machines ontbrak. Toen de machines eenmaal werkten, bleek zijn gevoel volledig te kloppen en maakte hij de switch naar C-profielen naast HSB. Die HSB-fabriek werd een paar jaar later gesloten. Hij verkocht alle houtbewerkingsmachines en overlegde met het personeel of zij de nieuwe uitdaging wilde aangaan. Wie hout wilden blijven bewerken hielp hij aan werk bij collega’s.

Opvallend was dat veel bedrijven op de beurs vooral stalen prefab-oplossingen aanboden. Jan Willem Sloof, directeur van Renolution, levert stalen prefab-framebouw voor gevels, vloeren en daken. ‘Bewust voor gekozen’, vertelde hij. ‘Geen krimp, werking of scheuren. We gebruiken C-profielen die op de millimeter nauwkeurig zijn.’Pieter Hoogland van Stamhuis levert vloer- en dakelementen van geprefabriceerd frame van stalen C-profielen. ‘Het komt bij ons binnen als bouwpakket en in de fabriek wordt het gemonteerd. Daar komen platen op en dan is het op het bouwterrein direct wind- en waterdicht. Van woonark tot appartementencomplex.’

Slimmer en efficiënter

Slimmer, sneller en flexibeler bouwen met minder mensen, dat kan met de machines van The Binding Factor. The Binding Factor is ontstaan uit het Friese bouwbedrijf Kooistra Geveltechniek. ‘We hadden in de praktijk veel handenarbeid en door pragmatisch denken hebben we een oplossing gevonden. Een metselaar heeft gemiddeld een uur nodig om een vierkante meter aan steenstrips te plakken. Een beetje metselrobot doet in die tijd al gauw twaalf tot dertien vierkante meter’, vertelde Murk Kooistra, directeur van The Binding Factor.

Robot

‘We werden vanuit onze eigen praktijk machinebouwer en ontwerper, hebben nu verschillende oplossingen om steenstrips te verlijmen’, vervolgde Kooistra. ‘Niemand had een oplossing. Ik wilde niet met robots. Dat leidde tot de Mediator: die plakt vijftien steenstrips in een keer. Een simpel systeem. Ze leveren nu twee soorten panelen: een klein handzaam paneel van veertig kilo en grote panelen die je aan het skelet kan schroeven. Toen kwamen de vragen … ‘kun je dat ook voor een gevelsluitend element’. Zo ontwikkelden we het systeem verder.’

‘Voor elk casco kan The Binding Factor panelen leveren en maken met onze machines. Met bijvoorbeeld ramen of deuren erin komt er veel meer kijken. Door de juiste software maken we nu elk patroon in een gevel. De zes-assige robot kan elk patroon steenstrips leggen, op elke maat en onder elke hoek. Een-, twee- of driedimensionaal, vandaar nu wel de robot. Die kan elk ontwerp van de architect leggen.’ De robot doet schoorvoetend zijn intrede in de bouwwereld. ‘De bijkomstigheid van een robot is de programmering, waar je wel kennis van moet hebben. Hij moet geïntegreerd worden in de productielijnen. Om er acht in een productielijn te zetten is wel een uitdaging.’

Schaalbaar

‘Alle ontwerpen zijn modulair en dus schaalbaar. Machinefabrieken maken wat we willen, dat doet ook recht aan de naam The Binding Factor: we verbinden bedrijven door onze toepassingen’, aldus Kooistra. ‘We werken inmiddels bij Kooistra Geveltechniek ook met de robots.’ The Binding Factor levert twee typen productielijnen die in de basis hetzelfde doel hebben maar kunnen verschillen in gekozen moeilijkheidsgraad en capaciteit. De systemen die geleverd worden zijn modulair en daarmee schaalbaar en variëren qua capaciteit tussen de 30 en 150 vierkante meter per uur.

Qdoor, een brandwerende stalen deur van DMT modular constructions uit Zaltbommel, stond met het moederbedrijf DMT prefabricated buildings uit Turkije op PREFAB. ‘Het is een kans voor ons met de industriële markt in contact te komen’, vertelde sales operation directeur Unal Aydogan. ‘Ons Nederlandse kantoor engineert in samenwerking met Turkije. We leveren snel en niet zoals in Nederland vaak gebeurt met maanden wachten.’ De andere tak van DMT prefabricated buildings voor complete stalen gebouwen stond naast hen. Managing directeur Ahmet Aydogan stelde trots: ‘We zijn het enige niet-Europese bedrijf hier op deze beurs.’