Nieuwegein
23 dec. 2021
4 minuten
De wetgever gaat ervan uit dat een fabrikant een machine levert aan de markt of aan een specifieke klant. In de machinerichtlijn zijn de eisen waaraan de machine moet voldoen, duidelijk omschreven. Door te voldoen aan de eisen van de machinerichtlijn kan de fabrikant CE-markering op de machine aanbrengen. De praktijk wil echter nog wel eens afwijken van deze normale voortgang in de machinebouw.
Zo zien we dat bijvoorbeeld speciaal-machines door meerdere partijen samen worden gebouwd voor een specifieke toepassing. Machinebouwer, softwarebedrijf, installatiebedrijf en klant werken daarbij samen. Wie is dan wettelijk gezien de fabrikant? Nu is dit eenvoudig tevoren af te spreken en dan is dat verder geen probleem.
Productielijnen en CE-markering machines
Maar ook productielijnen die steeds verder uitgebreid worden met nieuwe machines, leveren in de praktijk veel vragen op. Immers elke machine is apart voorzien van CE, maar bij samenbouw tot één productielijn moet CE afgegeven worden op de gehele lijn. Dat is dan vaak een taak van de eigenaar van de productielijn en die is hiervan zelden op de hoogte. Toch moet ook de eigenaar van de lijn een RI&E volgens de Arborichtlijn uitvoeren en zou de eigenaar dus op de hoogte moeten zijn.
Een vervelend voorbeeld op dit vlak ontstond enige tijd geleden. Een fabrikant van kookketels voor professionele keukens heeft zijn CE voor deze apparatuur prima op orde. Enige tijd geleden leverde dit bedrijf via een dealer een kookketel, een korf voor in die ketel, een portaal voor boven de ketel en een hijshaak voor de korf. De dealer kocht apart een takel in en monteerde alles in de grootkeuken van de klant. Hierbij wordt de korf dan opgehangen via de hijshaak aan de takel die aan het portaal boven de ketel hangt. Zo kan de korf met de takel dan in en uit de kookketel gehaald worden.
Iedereen tevreden, tot er recent een ongeval gebeurde: Een medewerker haalde een korf gekookt voedsel uit de ketel en stootte deze per ongeluk tegen de ketelwand. Hierdoor kwam de korf uit de hijshaak los en een deel van het kokend hete voedsel kwam over de medewerker met ernstig letsel tot gevolg.
CE-verklaring en CE handleiding afgeven
En toen begon het schuldschuiven. De klant eiste de CE-verklaring op van de installatie en die was er natuurlijk niet: de kookketel had wel een CE-verklaring en handleiding, maar de andere onderdelen en de samenbouw niet. Dit is een lastige situatie. Normaal zou je de gehele installatie alsnog kunnen keuren en dan nog een CE-verklaring met handleiding kunnen afgeven. Maar nu is bekend dat de installatie een groot risico heeft waardoor deze installatie aangepast (had) moet(en) worden. En nu kom je er niet meer makkelijk uit, vooral als er hoge claimkosten in het spel zijn.
Uiteindelijk blijkt dat alle betrokken partijen hun werk niet goed hebben gedaan:
De fabrikant van de kookketel had de dealer moeten waarschuwen dat door de samenbouw van de onderdelen tot een installatie een CE-verklaring voor de gehele installatie had moeten worden afgegeven. Uiteindelijk stopt hier dan de verantwoordelijkheid van deze fabrikant. Formeel had de hijsbeugel echter ook een CE-verklaring als hijs/hefmiddel moeten hebben.
De dealer heeft een installatie samengebouwd zonder kennis van zaken en heeft geen afnametest of risico analyse uitgevoerd. De verantwoordelijkheid is echter afhankelijk van of de klant de installatie heeft bepaald of ontworpen en de dealer in directe opdracht van de klant heeft gewerkt of dat de dealer alles zelf bepaald heeft. In dat laatste geval had deze dealer de CE-verklaring moeten opstellen.
Controle CE-markering en handleiding machines
De klant ten slotte gaat echter ook niet vrij uit. Ten eerste had deze klant moeten controleren of de CE-verklaring en handleiding van de gehele installatie meegeleverd was. Ook had de klant vanuit de arbo wetgeving ook de gehele installatie en werkwijze van de medewerkers moeten beoordelen. Conclusie: Het blijkt dat veel marktpartijen geen of onvoldoende kennis van CE hebben. Dan kunnen ook fabrikanten die het goed voor elkaar hebben in de problemen komen. Controleer dus altijd als u zaken doet met of via andere bedrijven of alle CE verplichtingen door deze bedrijven correct uitgevoerd worden. Maak tevoren afspraken hierover en leg deze duidelijk vast.
Paul Hartgers is technologie-adviseur bij PKM advies metaal.
