‘Het Kabinet legt een aantal uitstekende uitgangspunten voor het nieuwe industriebeleid op tafel in de vandaag gepresenteerde Industriebrief.’ Dat zeggen MKB-Nederland en VNO-NCW in een eerste reactie. ‘Nu komt het bovenal aan op uitvoering van de plannen.’
In de brief markeert het kabinet duidelijk de belangrijke rol van de industrie in onze samenleving en spreekt het kabinet zich uit voor het behoudt van een significante industriële basis in Nederland (tussen de 10-15% BBP). ‘Dat is een opsteker, want dat was lange tijd anders. Door corona en alle geopolitieke onzekerheden weten we ook allemaal weer hoe belangrijk het hebben van een sterke industrie is. Zo voorziet de industrie in belangrijke basisbehoeften; van hoogwaardig papier, glas en baksteen tot verf, staal én allerlei hightech apparatuur. Daarnaast is het hebben van een sterke industrie belangrijk als motor voor verduurzaming, innovatie en voor ons verdienvermogen,’ aldus de ondernemersorganisaties.
Goede beleidsaccenten
In de brief worden goede nieuwe accenten gezet voor het beleid de komende jaren. Zo wijst het kabinet op het belang van een succesvolle duurzame transitie en bijbehorend beleid (o.a. maatwerkafspraken). Ook het mkb, innovatie en digitalisering krijgen veel aandacht in de brief, evenals de noodzaak van voldoende ruimte en de gevaren van steeds schaarsere grondstoffen. Daarnaast is er terecht aandacht voor EU-samenwerking om sterk te staan in de wereld op terreinen als chiptechnologie, fotonica en kwantum.
Samenwerking cruciaal
De komende jaren wordt veel geïnvesteerd in de duurzame industrie van de toekomst via onder meer het Nationaal Groeifonds, Maatwerkafspraken en bijvoorbeeld via de SDE++. ‘Dat is een goede zaak vanwege de grote transities waar de industrie door moet.’ Belangrijk is volgens de ondernemersorganisaties wel dat keuzes altijd in publiek-private context worden gemaakt, zodat het beleid markt gedreven blijft. Voor wat betreft de ambitie om drie procent van het BBP te investeren in R&D is het volgens MKB-Nederland en VNO-NCW cruciaal dat de inzet van de extra (publieke) middelen voor onderzoek en innovatie ook echt als een hefboom voor private investeringen kan werken. Daarnaast missen de ondernemers gebrek aan duidelijkheid over middelen voor deelname aan grote EU-projecten (IPCEIs). ‘Andere landen lijken daar zwaarder op in te zetten.’
Ruimte
Vanwege de strijd om de schaarse ruimte in ons land -en onder meer het volgelopen energienet- is het goed dat het Kabinet ruimtelijk de regie wil pakken met voldoende ruimte voor circulaire en duurzame processen én ruimte voor uitbreiding. ‘Anders komt de verduurzamingsopgave en onze innovatiepositie in de knel. Hiervoor zijn vooral ook heldere afspraken nodig met de provincies. Daarnaast zal het kabinet de nodige ruimte voor bedrijvigheid via het Nationaal Programma Werklocaties en de aangescherpte Nationale Omgevingsvisie (NOVI) moeten waarborgen.’
Duurzaamheid
Voor de verduurzaming van de industrie is het verder cruciaal dat nieuwe infrastructuur tijdig gereed is (voor waterstof, voor elektrificatie, CO2-opvang, warmte, etc.), zodat de industrie de klimaatdoelen ook kan halen. Hiervoor moeten vergunningen er tijdig zijn, evenals daarop aansluitende ondersteuning (SDE++, tijdige maatwerkafspraken, etc.). Daarmee wordt Nederland een aantrekkelijk land om juist hier te verduurzamen.
Uitvoeren
‘Het komt nu vooral aan op krachtige uitvoering van deze industriebrief’, aldus MKB-Nederland en VNO-NCW. Daarbij is het van belang dat dit publiek-privaat gebeurt en dat er een gestructureerd overleg komt tussen de industrie en het ministerie van EZK over de verdere uitwerking.