ABN Amro: Driekwart bedrijven in duurzame energie heeft last van materiaaltekorten

Bedrijven in duurzame energie kunnen de sterk gestegen vraag naar zonnepanelen, isolatie en warmtepompen steeds moeilijker bijbenen. Drie op de vier bedrijven wordt geconfronteerd met tekorten aan materiaal en bij 85 procent lopen de levertijden sinds eind vorig jaar op. De helft heeft inmiddels een aantal maanden vertraging bij de levering van producten; een kwart zelfs meer dan een half jaar. Dat concludeert de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) uit een enquête onder 80 leden en aangesloten brancheorganisaties.

Ook het groeiende tekort aan vakmensen is een groot obstakel. Bij één op de drie bedrijven staan vacatures meer dan een half jaar open.

“Door de hoge energieprijzen is de vraag naar zonnepanelen, warmtepompen en isolatie geëxplodeerd. Toeleveringsketens kunnen deze enorme vraag op korte termijn niet aan”, zegt Albert Jan Swart, Sector Econoom Industrie, Transport en Logistiek bij ABN Amro. “De levertijden van producten die nodig zijn om energie te besparen zijn sinds eind 2021 sterk opgelopen, terwijl we zien dat andere toeleveringsketens zich herstellen. Zo lopen levertijden van elektronica geleidelijk terug, terwijl het tekort aan zonnepanelen en omvormers is toegenomen. Gezien de verder gestegen energieprijzen zijn kortere levertijden voor bedrijven in duurzame energie voorlopig niet te verwachten.”

Hergebruik van materialen

Veel bedrijven werken intussen aan alternatieven, bijvoorbeeld door meer in Europa te produceren en door up-cycling van grondstoffen uit oude batterijen en zonnepanelen. Olof van der Gaag, voorzitter van de NVDE: “Grondstoffen worden efficiënter ingezet door deze te up-cyclen naar nieuwe producten: elke nieuwe generatie producten levert meer duurzame energie met minder grondstoffen.”

Wereldwijde productieketens kunnen niet per ommegaande voorzien in de huidige, extreme stijging van de vraag. ”Juist daarom is het van groot belang dat sprake is van een duidelijk en stabiel overheidsbeleid op de langere termijn. Zo krijgen ondernemers meer zekerheid en zullen ze sneller investeren in duurzame ketens van producten en grondstoffen en is de kans groter dat er tijdig kan worden geleverd.”

Bedrijven in de duurzame energiesector beschouwen vooral de productie van materialen in eigen land of Europa als oplossing voor de huidige tekorten. Daarnaast kan innovatie bijdragen aan het verminderen van de afhankelijkheid van levering vanuit het buitenland. Bijna de helft benadrukt het belang van een eenduidig Europees beleid, zodat er een gelijkwaardig speelveld ontstaat. Ook kan een betere samenwerking tussen bedrijven effectief zijn om te voorkomen dat zij materialen ‘hamsteren’.