Amsterdam
22 feb. 2018
5 minuten
De basismetaalprijzen daalden na de recente schok op de aandelenmarkten. Maar de vraag naar basismetalen overstijgt dit jaar de productie, dat betekent opstuwende prijzen. Daarentegen stijgen de staalprijzen ongehinderd. En ondanks dat op korte termijn de ijzerertsprijs hoog blijft, zullen deze in de loop van 2018 dalen.
Dit zijn enkele van de voorspellingen die Casper Burgering, Senior sector econoom – Industrie & Industriële Metalen van ABN AMRO doet in de Industriële Metalen Monitor van februari 2018.
Basismetaalprijzen in de min
De verliezen op de aandelenmarkten in februari – het gevolg van zorgen onder beleggers over de oplopende inflatie en rentestanden – bracht een schokgolf teweeg in de basismetaalmarkten. De gemiddelde basismetaal-prijs – een gewogen gemiddelde van de prijs van aluminium, koper, nikkel en zink – daalde begin februari in zes dagen tijd met ruim 5 procent. De prijzen voor aluminium en koper stonden het sterkst onder druk. Het verlies in de nikkel- en zinkprijs viel relatief mee.
Op de zevende dag keerde de rust weer terug en zo geschiedde dat de fundamentele trends in de basismetaal-markten weer de overhand kregen. De prijzen toonden hun veerkracht en vervolgden de opwaartse trend die begin dit jaar is ingezet. De dip geeft aan dat investeerders op hun tenen lopen en bij de minste geringste economische schok of wantrouwen hun posities van de hand doen. Speculatie speelt in basismetaalmarkten een sterke rol en dat zorgt ervoor dat de volatiliteit in basismetaalprijzen hoger is dan in ferrometaalprijzen.
Overcapaciteit staalsector neemt af
In de ferrometaalmarkten bleef de rust heer en meester en maakte de neergang op aandelenmarkten en basismetaalmarkten maar weinig indruk. In de ferrometaalmarkten zijn de prijzen dit jaar ijzerenheinig gestegen ondanks de nog altijd heersende overcapaciteit. Wat positief doorwerkt op de ferrometaalprijzen is de beperking van de productiecapaciteit van staal in China, in combinatie met een aanhoudend goede vraag naar staal. De initiatieven van de Chinese overheid om de staalcapaciteit terug te dringen, lijken hun vruchten af te werpen. De mondiale staalprijs steeg vanaf begin januari met bijna 8%, terwijl de grondstoffen voor het maken van staal (ijzererts en cokeskolen) een prijswinst boekten van respectievelijk 2,6 procent en 5,4 procent. Ook deze markten hebben te maken met voldoende aanbod, maar de sterke vraag vanuit China – voorafgaand aan de viering van het Chinees Nieuwjaar in februari – heeft de prijzen een impuls gegeven.
De aluminium- en de koperprijs staan ten opzichte van hun niveau op 1 januari nog relatief laag, terwijl de nikkel- en zinkprijs sterk zijn gestegen.
Schrootprijzen volgen
De schrootprijzen van basismetalen volgen op lange termijn de prijzen van geraffineerde basismetalen. De trends lopen echter niet exact parallel omdat de schrootmarkten hun eigen dynamiek kennen, zoals zichtbaar is in de prijsontwikkeling van zinkschroot. De omvang van het aanbod van schroot en de kwaliteit van het schroot zijn de prijsbepalende factoren. Ook speelt China in de diverse schrootmarkten een grote rol.
De import van koperschroot door China daalt dit jaar scherp vanwege strengere milieurestricties. Het verwerken van koperschroot is een energie-intensief proces. Om dit energieverbruik terug te dringen heeft China het aantal koperschroot-importlicenties sterk gereduceerd. Voor de bedrijven die wel een licentie hebben gekregen, heeft de overheid de importvolumes per licentie sterk verlaagd. De maatregel zorgt ervoor dat de vraag naar koperschroot dit jaar flink afneemt en dat de import van alternatieven zoals blisterkoper sterk stijgt.
Basismetaalmarkten gunstig
Om een indicatie te krijgen van de lange termijn prijstrends in de basis-metaalmarkten, blijft de fundamentele basis een belangrijke indicator. De toekomstige balans tussen vraag en aanbod geeft voor een groot deel de prijsrichting weer. De korte en middellange termijn prijstrends worden op hun beurt sterk beïnvloedt door sentiment, olieprijs- & valutaontwikkelingen en cyclische factoren, zoals economische groei en monetair beleid. Voor dit jaar geldt dat de vraag naar basismetalen de productie gaat overstijgen. In 2019 blijven de tekorten; op één uitzondering na: de zinkbalans vertoont in 2019 een overschot, maar wel bij lage volumes. Ook de basismetaalvoorraadniveaus bieden de komende jaren steun aan de prijs, aangezien de voorraden in weken van consumptie verder dalen. De aluminiumvoorraden gaan in 2018 zelfs hun lage niveau van vóór de crisis (2008-2009) evenaren.
Vraag naar staal blijft gunstig
In de tweede helft van 2017 stegen de Chinese voorraden van plaatstaal sterk, stabiliseerden de bezettingsgraden en namen de verhandelde volumes in de markt af. Als gevolg hiervan daalde de mondiale staalprijs. In november 2017 keert het tij en vanaf dat moment nemen de verhandelde volumes weer toe. De Europese staalsector profiteert van de aantrekkende activiteit in de bouwsector. Ondanks dat staalbouw in Europa relatief beperkt is, blijft de bouwsector een belangrijke afnemer van staalproducten. De goede stemming op de staalmarkten sijpelt ook door naar de schrootmarkten. De prijs van ferro-schroot is sinds begin dit jaar sterk opgelopen, parallel aan de prijstrends van ruw staal. Staalfabrieken zijn geneigd om de gestegen prijzen voor ruw staal en staalschroot aan hun afnemers door te rekenen. Wij denken dat de prijs van staal in Europa gedurende het eerste kwartaal – een doorgaans sterke periode voor de vraag – hoog blijft. De VS heeft de intentie om additionele importrestricties op te leggen op de import van staal uit onder meer uit de EU, Canada, Rusland, China, Zuid Afrika, Zuid Korea en Vietnam. Op het moment dat de restricties van kracht worden, zijn mogelijke tegenmaatregelen vanuit de exporterende landen niet ondenkbaar.
Chinese ijzererts
De Chinese import van ijzererts stond eind 2017 onder druk als gevolg van hoge voorraden in de havens en bij de staalfabrieken. In januari nam de import van ijzererts echter weer scherp toe met 9% op jaarbasis. Veel staalfabrieken willen voorafgaand aan de vakantieperiode – de Chinese nieuwjaarsviering – voldoende in voorraad hebben om direct na de vrije periode over voldoende ijzererts te beschikken. Dat houdt de ijzerertsprijs hoog. In het eerste kwartaal kan die prijs nog meer toenemen vanwege het regenseizoen in Australië, waardoor mijnen onderlopen en de infrastructuur (gebruik van spoor, toegang tot havens) verstoord wordt. Hierdoor neemt het aanbod van ertsen mogelijk af. Dit geldt niet alleen voor ijzererts maar mogelijk ook voor cokeskolen. Voor de rest van 2018 denken we dat de ruwe materialen voor het maken van staal goedkoper worden. De afname van staalcapaciteit in China en de hoge beschikbaarheid zorgen voor een drukkend effect op de prijzen voor ijzererts en cokeskolen.
.