De industrie zit in hoogconjunctuur en het producentenvertrouwen is hoog. Dit resulteert in oplopende levertijden, hogere verkoopprijzen en een hoge bezettingsgraad van de beschikbare productiecapaciteit. Ondernemers investeren fors om aan de vraag te kunnen blijven voldoen. Wel vertraagt de groei in de eurozone en geopolitieke risico’s nemen toe.
Dit blijkt uit het recente Rabo Research rapport. Er zijn nog volop kansen voor de industrie. Niet alleen voor de eurozone, maar ook voor landen daarbuiten. Rabo Research heeft een toptienlijst samengesteld van opkomende landen die interessant zijn om in te investeren.
Naast internationaliseren ziet de Rabobank ook kansen op het gebied van digitaliseren. ‘Hoewel we het in Nederland goed doen als het gaat om digitalisering of smart industry, constateren we wel dat het mkb achterloopt.’ Voor industriële bedrijven is ook het zoeken van de juiste partners een noodzaak. Door samen te werken met de juiste partners kunnen bedrijven sneller en makkelijker innoveren.
Het producentenvertrouwen ligt ruim boven het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar. De bezettingsgraad is begin tweede kwartaal 2018 zelfs uitgekomen op 83,6 procent, de hoogste benutting van de beschikbare productiecapaciteit in ruim tien jaar. De gevolgen zijn oplopende verkoopprijzen en lange levertijden, vooral van investeringsgoederen zoals gebouwen, machines, vervoersmiddelen en computers. Ondernemers verwachten in 2018 maar liefst 25 procent meer te investeren in materiële vaste activa dan in 2017.
Belemmeringen voor groei
De belangrijkste indicatoren staan op groen, maar we zien toch wat wolkjes aan de horizon. Het personeelstekort, met name aan technisch personeel, wordt een steeds groter probleem en remt de groei. Het aandeel van bedrijven dat een tekort aan arbeidskrachten als belangrijkste belemmering ziet voor groei, is het hoogst in twintig jaar.
Een ander wolkje is de groeivertraging in de eurozone, die terug te zien is in terugvallende exportorders sinds februari. In de maanden maart en april vlakte de groei in het producentvertrouwen dan ook het sterkst af voor internationaal georiënteerde sectoren zoals de metaal-, de machine-, de elektrotechnische- en de chemische industrie.
Een vertraging in de eurozone raakt de industrie relatief hard. Van de industriële productie wordt immers 61 procent geëxporteerd (waarvan 43 procent naar landen in Europa). Duitsland is onze belangrijkste handelspartner. Hier lijkt de top van de economische cyclus te zijn bereikt, kijkend naar voorlopende conjunctuurindicatoren zoals de Ifo-index. Verder zien we ook geopolitieke risico’s, zoals oplopende mondiale handelsspanningen door het beleid van de VS en de onzekerheid rondom de Brexit. Recentelijk is hier nog de onzekere situatie in Italië bijgekomen.
Kansen in buitenland
Voor de eurozone verwacht de Rabobank aanhoudende groei van 2,4 procent (2017: 2,5 procent), met een groeivertraging richting de 2 procent voor 2019. Binnen Europa blijven er dus ook in 2019 kansen. Daarnaast ziet de bank veel exportkansen buiten Europa. Veel hangt af van de vraag of bedrijven willen investeren of exporteren. In een recente studie van opkomende markten komen we zo tot een top tien voor landen die interessant zijn om in te investeren: Chili, Costa Rica, Uruguay, Polen, Hongarije, Kroatië, Georgië, Qatar, Verenigde Arabische Emiraten en Maleisië.
Buiten de top tien zien wij kansen in China en Rusland, gezien het potentieel. Wat betreft aantrekkingskracht voor investeerders zien we wel dat deze groep onderdoet voor bovenstaande landen. Kijkend naar absolute economische groei doen ondernemers er ook goed aan om, naast China en de Verenigde Arabische Emiraten, ook Brazilië, India en Nigeria in de gaten te houden.