Twentse impuls voor batterijmarkt

Een week voor dit grote nieuws bekend werd, hadden we een gesprek met Henk Kleef, CEO van Super B, een van de drie bedrijven van de Nederlandse holding Lithium Werks bv, producent van vooral lithium ijzerfosfaat-accu’s. Hij vertelde toen: ‘Volgend jaar gaan we al de eerste batterijfabrieken bouwen. De eerste zal in China komen. Daar gebeurt het.’ Nu is dus bekend gemaakt dat dit in de Chinese Yangtze Delta gaat gebeuren. ‘En voor het eind van dit jaar staan er nog twee acquisities op de rol’, vertelt hij.

Campus

Het is snel gegaan dit jaar. Met hulp van investeerder Kees Koolen heeft Super B deze zomer twee zusterbedrijven erbij gekregen: Valence en A123, beide van oorsprong Amerikaanse bedrijven. Ongeveer tegelijkertijd met de integratie van Valence, A123 en Super B werd bekend dat Lithium Werks samen met de Universiteit Twente op de voormalige vliegbasis Twente een wereldwijde R&D-campus gaat vestigen waar ze nieuwe concepten gaan ontwikkelen voor energieopslag en mobiliteit. De campus is een initiatief van Kees Koolen, voormalig CEO van booking.com en betrokken bij Uber Europa. ‘Eind 2019 kunnen de eerste gebouwen er staan waar dan zo’n 300 mensen zullen werken. De verwachting is dat we binnen vijf jaar groeien naar 2.000 arbeidsplaatsen. De kracht van Kees Koolen, de drijvende kracht en bestuurder van Lithium Werks, is dat hij weet hoe je van kleine organisaties, hele grote organisaties maakt’, aldus Kleef. Volgens hem bedraagt in 2013 de vraag naar batterijcapaciteit wereldwijd zo’n 2.200 GWh, terwijl wereldwijd de maximale productiecapaciteit dan volgens verwachting 994 GWh daar onder ligt.   

Patenten

‘Met Super B, A123 en Valence heeft Lithium Werks met meer dan 400 patenten de meerderheid van de wereldwijde patenten in handen op het gebied van lithiumijzerfosfaatbatterijen. We beschikken over productielocaties in China en engineeringcentra, support en logistieke operaties in de Verenigde Staten, China en Europa. En straks dus een supergrote fabriek in de Yangtse Delta. Voor de Super B en Valence accu’s kunnen nu en straks nog meer de batterijcellen uit onze eigen fabrieken verwerkt worden. Hierdoor zijn we in controle over onze accu-mogelijkheden.’

Uitbreiding van de productie staat te gebeuren, maken we op uit de woorden van Kleef. Hij noemt Tesla als voorbeeld die in Nevada een giga batterijcellenfabriek van 36 GWh heeft neergezet. ‘Wij denken zelf aan een fabriek met een productiecapaciteit tussen de 2 en 8 GWh. Ik denk dat we volgend jaar al de eerste twee fabrieken gaan bouwen. De eerste komt dus in China en de andere zullen op andere locaties komen. In China gebeurt het. Het is nu al zo dat wereldwijd ongeveer 90 procent van alle batterijcellen in China gemaakt wordt. Je hebt nog wel een partij als Panasonic in Japan, de Tesla-fabriek in Nevada en enkele leveranciers in Zuid-Korea.’ 

Afhankelijk van China

Volgens Kleef is dat een gevaar. ‘Bondskanselier Merkel merkte onlangs op dat we moeten oppassen dat we niet helemaal afhankelijk worden van China. Daarom zijn er in Europa de laatste tijd een aantal initiatieven op accu-gebied.’

Zo bouwt het Koreaanse LG Chem een batterijfabriek in Polen, die eind 2018 een capaciteit heeft van 100.000 batterijen per jaar. De batterijen bestemd voor auto’s zouden een bereik hebben van 320 km zonder bij te laden. En in Zweden is de joint venture NorthVolt ontstaan, een initiatief van vijftien partijen met o.a. ABB, Vestas, Scania, Siemens. Daar is de eerste schop voor een fabriek van 125 MWh per jaar in april dit jaar de grond ingegaan.

‘Wij zullen behalve in China ook in Amerika en Europa gaan uitbreiden. Bekend is het verhaal dat al een tijdje rondzingt waarin Kees Koolen wordt aangehaald met de woorden: ‘Als er een gemeente is die een kavel van 60 ha beschikbaar heeft, dan gaan we daar een grote batterijfabriek neerzetten’. Je wilt je batterijen namelijk zo dicht mogelijk bij je klanten maken. Uiteindelijk zal dit ook in Europa gaan gebeuren’, aldus Kleef.  

Autonome taxi’s

Lithium Werks levert aan meer dan 1.000 klanten in 50 landen. Met Super B maakte het altijd al startbatterijen in de automotive high performance klasse. Hierbij is elke kilogram gewichtsbesparing essentieel. ‘Een van onze klanten is Lotus Cars. We hebben bewust niet gekozen voor de aandrijfaccu’s voor automotive. We zijn ervan overtuigd, dat de autofabrikanten die zelf willen ontwikkelen en produceren. Dat wordt namelijk zo’n essentieel onderdeel van de elektrische auto’s, dat zullen de autoproducenten niet weggegeven. Met name Daimler, Volkswagen en natuurlijk Tesla doen dit nu al.’
Lithium Werks stapt ook niet in de automarkt omdat de huidige automarkt, zoals de CEO zegt, ‘outdated’ is. Kleef legt uit: ‘We hebben al eens laten berekenen dat als we alleen in Amsterdam het autopark 20 procent volledig elektrisch maken, de elektrische infrastructuur aanzienlijk verzwaard moet worden. Dat betekent dat alle straten open moeten om zwaardere elektrische kabels aan te leggen. Dat kan nog een keer in Amsterdam of Parijs, maar als je het hebt over een stad als Mexico City of Caïro dan weet je, dat gaat niet gebeuren. We lopen keihard tegen een muur aan.’

Volgens Kleef moeten we de oplossing zoeken in autonoom rijden. ‘Dat lijkt visionair, maar dat gaat gebeuren, niet volgend jaar of het jaar erop maar sneller dan iedereen denkt’, beweert de Super B-CEO. ‘Dan kom je in een wereld waar niemand een eigen auto heeft, iedereen maakt dan gebruik van het algemene transport. Autonoom rijden is daarbij een van de oplossingen.’ Hij ziet dan een e-auto in combinatie met energieparken aan de rand van steden waar zo’n autonome e-auto dan wordt opgeladen met zonne-energie of via windparken. Zo’n situatie ligt dichterbij dan je denkt’, aldus Kleef. ‘Sterker, wij zijn momenteel bezig met een plan voor een grote stad in Zuid-Amerika waar we 200.000 taxi’s elektrisch laten rijden. Afgezien van het aantal taxi’s moet je dan ook energiemanagementsysteem opzetten die informatie beheert over welke accu in welke taxi, waar is en beslissingen neemt welke taxi een rit kan doen en welke taxi’s nu of binnenkort aan de lading moeten. Daarmee ga je naar het buzzwoord smart city. De uitdaging is dan om de perfecte accu te ontwikkelen met daarnaast een mobiel energiemanagementsysteem waarmee steden de controle gaan krijgen over hun eigen energie-infrastructuur. Die combinatie van oplossingen maakt straks het verschil.’ ‘Autofabrikanten zie je investeren in het elektrisch maken van hun modellen en doen alsof er verder niet veel verandert. Wij denken dat we op een andere manier moeten acteren.’ 

Markten

De markten waar Lithium Werks zich op richt zijn de drie b2b-markten: transport ( treinen, auto’s, scooters, boten etc.), industrie (vorkheftrucks e.d.) en energieopslagsystemen (voor toepassingen in combinatie met wind of zonneparken). De geplande acquisities zullen hierbij ondersteunen en nieuwe marktsegmenten openen.

Voor de toekomst voorspelt Kleef dat de volumes gaan toenemen. ‘De productiekosten gaan omlaag door grootschalige productie, waardoor de volumes verder zullen toenemen omdat nieuwe toepassingen met batterijen steeds aantrekkelijker worden. Er zit zoveel potentie in de markt dat dat we eind dit jaar verdubbeld zullen zijn in omzet. We zijn er van overtuigd dat dat binnen een beperkt aantal jaren een miljard euro zal zijn. De markt is helemaal in. Daar waar we vroeger moesten uitleggen wat lithium is, worden we nu van alle kanten benadert met wij willen ook lithium.’ De markt voor batterijen is een groeimarkt, maar de meeste groei zal volgens Kleef komen van de energieopslagsystemen, voor de opslag van zonne- en windenergie, die dan op een beter moment kan worden gebruikt voor de energievoorziening.  

www.super-b.com

www.lithiumwerks.com