Thun (CZ)
14 mei. 2019
6 minuten
Een keer in de vijf jaar is het lokale expocentrum in het Zwitserse Thun het middelpunt van de wereldwijde slijpindustrie. United Grinding organiseert dan haar slijpevent, het Grinding Symposium. Met acht merken onder één dak is er altijd nieuws. En bezoekers krijgen in de keynote lezingen de trends geschetst die mede de richting aangeven waarin de slijptechnologie zich de komende jaren gaat ontwikkelen.
Onder de gemeenschappelijke vlag van United Grinding Group opereren acht slijpmachinefabrikanten, elk actief in hun eigen marktsegment met hun eigen technologie. De bedrijven, waarvan Studer in de Benelux wellicht het bekendste merk is, investeren elk jaar zo’n slordige twintig miljoen euro in R&D. ‘Onafhankelijk van hoe de markt zich ontwikkelt’, benadrukt Stephan Nell, CEO van de Zwitserse groep. ‘Ook als de markt eens slechter is.’
Een steeds groter aandeel van het R&D-budget belandt in de software-ontwikkeling. Noodzakelijk, meent professor Konrad Wegener van ETH Zürich. De twee tot drie procent toeneming van de productiviteit van werktuigmachines moet volgens hem voor een alsmaar groter deel komen van andere aspecten dan mechanische. Processen die zichzelf optimaliseren, autonome machines, de transformatie naar op biologische structuren gebaseerde machines en producten: dat is de trend die Konrad Wegener schetst. Niet alleen de productiviteit moet hoger, ook de nauwkeurigheid. De nauwkeurigheidseisen aan de werkstukken komen nog hoger te liggen. Dat vergt een optimalisatie van het totale slijpproces én de inzet van nieuwe technieken zoals kunstmatige intelligentie.
Assistentiesystemen voor de operator
Konrad Wegener was lang niet de enige die op het Grinding Symposium over de digitalisering en Industrie 4.0 sprak. Thomas Bergs, directeur van het Werkzeugmaschinen Labor (WZL) in Aken, denkt dat digitalisering ervoor moet gaan zorgen dat slijpers sneller tot het juiste eindresultaat komen. Modelgebaseerde en datagestuurde productieprocessen zijn de oplossing. ‘Productieprocessen moeten zelflerend worden, dat willen we bereiken met assistentiesystemen.’ Hiermee bedoelt Thomas Bergs iets anders dan automatisering. ‘Assistentiesystemen zijn analytische tools die de medewerker ondersteunen in het nemen van beslissingen.’ United Grinding had dit jaar ervoor gekozen om de digitalisering niet alleen te belichten vanuit de technologiekant.
David Bosshart, van huis uit filosoof en tegenwoordig CEO van het Gottlieb Duttweiler Instituut voor Economische en Sociale Studies, trapte het Grinding Symposium af met een meer filosofische visie op de digitalisering. Met opmerkingen zoals ‘we leven tussen twee tijdperken in, maar weten niet wanneer weer een normale tijd aanbreekt’ en ‘als men ons onze smartphone afneemt, worden we bijna weer een dier’ illustreerde hij hoe de digitalisering een stempel op ons leven drukt. Waar het echter om gaat, is de juiste combinatie van mens en machine. En ja, technologie ontwikkelt zich sneller. En volgens Bosshart zullen niet zozeer beroepen verdwijnen, maar processtappen. Voor de acceptatie van nieuwe technologie is het belangrijk angst bij medewerkers weg te nemen. ‘Leiderschap wordt daarom belangrijker’, aldus David Bosshart.
Geen crisis
Geen bijeenkomst met machinebouwers gaat vandaag de dag meer voorbij zonder dat de vraag aan bod komt of de sector op een volgende crisis afstevent. Ook Sephan Nell, CEO van United Grinding, kreeg de vraag gesteld tijdens de persconferentie. ‘Wij spreken absoluut niet over een crisis. Maar je mag niet verwachten dat je van record naar record gaat.’ De machinebouwindustrie is volgens hem altijd onderhevig aan sterke schommelingen. Dat zal niet snel veranderen. United Grinding heeft, zoals veel branchegenoten, een absoluut recordjaar achter de rug. De omzet bedroeg ongeveer € 700 miljoen; wereldwijd zijn er nog zo’n 43.000 machines van de groep in inzet, van de 150.000 die de voorbije 100 jaar zijn geleverd. Gedetailleerde cijfers maakt United Grinding niet meer bekend sinds het vorig jaar in handen is gekomen van een groep Zwitserse privé-investeerders. Dat is, zo zei CFO Heinz Poklekowski het, een goede stap geweest. ‘Hierdoor kunnen we sneller beslissen en dynamischer reageren op de markt.’ Volgens hem is de groep slijpmachinebouwers sinds 2011 sneller gegroeid dan de totale markt. ‘We hebben dus markaandeel van onze concurrenten gewonnen.’
Europese primeur: Studer S31
Hoewel United Grinding CEO Stephan Nell zeker de noodzaak en de voordelen van digitalisering ziet, maakt hij wel een kanttekening. Digitalisering mag geen doel op zichzelf worden. Vraag je altijd af wat de meerwaarde voor de klant is. ‘Je moet altijd vragen: is de klant bereid ervoor te betalen? Of help je de klant van onze klanten?’ Pas als deze vragen met ja worden beantwoord, moet je iets nieuws ontwikkelen. Deze vragen zijn al lang positief beantwoord voor de noviteiten die de groep op het Grinding Symposium presenteerde. Studer toonde in Thun voor het eerst de S31 in Europa, een universele rondslijpmachine met nu maximaal 1.600 mm tussen de centers.
Om te illustreren dat een CNC-machine meer is dan een mechanische samenstelling, haalt Stephan Nell aan dat in de Studer S31 liefst 6 kilometer kabel en slangen verwerkt zijn. ‘Ik dacht vroeger dat een auto complexer is dan een slijpmachine, maar dat is niet zo.’ De nieuwe S31 beschikt over een verlengde slag in de X-as, die nu 370 mm bedraagt. Op de revolverslijpkop (leverbaar in twee verschillende B-as varianten) kan een groot aantal slijpgereedschappen worden geplaatst. De direct aangedreven B-as heeft een as-resolutie van 10 nm, wat het tussentijds dressen van de slijpschijf overbodig maakt.
Wereldprimeur: Mägerle slijpfreescentrum
De wereldprimeur op het Grinding Symposium was het nieuwe Mägerle MFP 30 slijpcentrum. Een vijfassig slijpcentrum, waarin in dezelfde opspanning ook een aantal freesbewerkingen aan het werkstuk gedaan kunnen worden. Het maximale spindeltoerental van de freesspindel bedraagt 12.000 omwentelingen per minuut. De ontwikkelaars van deze nieuwe machine zien vooral toepassingen in de vliegtuig- en energiesector. Het bewerken van turbinecomponenten bijvoorbeeld, waaraan vaak nog een paar hoeken of kanten gefreesd moeten worden. Om zowel bij het slijpen als frezen het koelmiddel goed toe te voeren, beschikt de machine over een twee-assig NC-gestuurde koelsmeerunit. De toevoer wordt in het programma meegeprogrammeerd. Tijdens het Grinding Symposium demonstreerde Mägerle het bewerken van een turbineschoep, waaraan zes bewerkingen in een opspanning werden gedaan: vier slijpbewerkingen met conventionele slijpschijven, een bewerking met een CBN-schijf en het frezen van de kamers aan de zijkant.
Toekomstmuziek
Voor het eerst had het Grinding Symposium dit jaar een Future Lab. Hier toonde United Grinding enkele voorbeelden van technologie die nu ontwikkeld wordt. Want terwijl het portfolio van de acht merken zo’n 150 verschillende machines bevat, zijn er 28 nieuwe machines in ontwikkeling. Hier zag je voorbeelden van het bewerken van hardmetaal met gepulste laser, zodat er amper nog warmte in het materiaal komt. 3D-printen was er eveneens te zien, onder andere voor de speciale nozzles om slijpbrand te voorkomen. Maar ook in het Future Lab ging het om de digitalisering, zoals een demonstratie hoe onderhoud straks voorspeld wordt door slimme software en sensoren. Ook kleine oneffenheden in het proces worden zo gedetecteerd. United Grinding is een van de machinebouwers die de UMATI interface van de VDW op de EMO in Hannover gaat demonstreren.
‘De ultieme stap zal zijn dat we het signaal doorgeven aan de machinebesturing die daarvoor corrigeert’, legt Stephan Nell uit. Zover is het nog niet. De autonome machine waar Konrad Wegener over sprak, bestaat nog niet. En zelfs als deze ontwikkelingen bij het volgende Grinding Symposium 2054 realiteit zouden zijn, blijven er mensen nodig aan de slijpbanken, is de overtuiging van Stephan Nell. De veranderingen in de machinebouw hebben nog nooit ertoe geleid dat mensen overbodig werden. De veranderingen hebben telkens voor nieuwe uitdagingen gezorgd. Er blijft dus werk aan de winkel voor de mens. United Grinding omvat de volgende merken: Mägerle, Blohm, Jung, Studer, Schaudt, Mikrosa, Walter en EWAG.