Roestvaststaal (rvs) bestaat al meer dan honderd jaar, maar de ontwikkeling gaat nog steeds door. Dat geldt ook voor de verspaningsgereedschappen. Ricky Payling, applicatiespecialist bij Dormer Pramet, vertelt in dit artikel over de groei van het gebruik van rvs, hoe de verspaningsgereedschappen zijn veranderd om rvs te kunnen bewerken en de meest voorkomende rvs-soorten.
Volgens cijfers van het International Stainless Steel Forum (ISSF) is de mondiale vraag naar roestvaststalen producten in de laatste twintig jaar bijna verdubbeld en blijft deze stijging elk jaar met 5 procent groeien. In 2014 is er wereldwijd bijna 42 miljoen ton roestvaststaal geproduceerd. Dit is een toename van 70 procent vergeleken met 2005 (24 miljoen ton). Deze groei is hoofdzakelijk veroorzaakt door de groei in China, waarvan het aandeel in de wereldproductie is gestegen van 13 procent in 2005 tot meer dan 52 procent in 2014. Door zijn corrosiebestendige eigenschappen is rvs het perfecte materiaal voor talloze toepassingsomgevingen en componenten, zoals in de luchtvaart, algemene techniek, consumentenproducten, olie- en gaswinning, medische toepassingen en de scheepsbouw.
Legeringen
De veelzijdigheid ervan blijkt wel uit het feit dat er meer dan honderdvijftig verschillende soorten zijn. De meest gebruikte soorten roestvaststaal zijn ferritisch, martensitisch, austenitisch, super-austenitisch en duplex. De bijzonderheden hiervan worden later in dit artikel behandeld. Het belangrijkste legeringselement is chroom, dat een ultradun oxidelaagje vormt op het oppervlak. Als vuistregel geldt dat de weerstand tegen corrosie en oxidatie evenredig is met het chroomgehalte. Andere legeringselementen, zoals nikkel en molybdeen, kunnen worden toegevoegd om de structuur te veranderen, de corrosiebestendigheid te verhogen en de sterkte te vergroten.
Verspaning
De toename in de productie en het verbruik van rvs valt samen met de vooruitgang en nieuwe ontwikkelingen binnen de industrie van verspaningsgereedschappen. Omdat het bewerken van roestvaststaal een moeizaam proces is, hebben fabrikanten veel tijd en middelen geïnvesteerd in het zoeken naar nieuwe wegen om de talloze uitdagingen te overwinnen. Recente ontwikkelingen zijn, onder andere, nieuw ontworpen verspaningsgereedschappen, nieuwe geometrieën, verbeterd koelmiddel en de ontwikkeling van sterkere coatings die de resultaten en standtijden verbeteren.
Geleiderand
Boren met een dunne geleiderand verkleint bijvoorbeeld het contact met het gatoppervlak door het minimaliseren van de wrijving tussen de cilindrische geleiderand en de gatwand, waardoor de warmteontwikkeling en verharding van het werkstuk afnemen. Positieve puntgeometrieën zorgen voor een uitmuntende breking en afvoer van de spanen, waarbij een speciaal ontworpen kern de voordelen van een maximale stijfheid combineert met ruimte voor een efficiënte spaanafvoer, waardoor het spilrendement toeneemt.
Diepgatboren
De volhardmetalen boor voor toepassingen tot maximaal acht keer de diameter is specifiek ontwikkeld om de problemen die typisch zijn voor diepgatboren in roestvaststaal het hoofd te bieden. De R459-boor binnen de Dormer-productportfolio vormt een uitbreiding van de bestaande MP-X-reeks die al bestaat uit 3xD en 5xD volhardmetalen multi-materiaal boren. Door de toepassing van acht snijkanten, het hoogste beschikbare aantal voor positieve wisselplaten, biedt de nieuwe serie de gebruiker een efficiënte oplossing. Met de wiper-wisselplaat beschikt die over een gereedschap dat een ongekende voedingssnelheid levert en het oppervlak perfect afwerkt.