Staaljournaal: Herstel voor de staalmarkt op komst?

Op dit moment lopen de meningen over de marktontwikkelingen sterk uiteen. Onzekere energieprijzen, hoge inflatie- en rentecijfers, een matige vraag naar staal en geopolitieke ontwikkelingen zorgen ervoor dat verschillende partijen pas op langere termijn een verbetering verwachten. Dat blijkt uit het nieuwe Staaljournaal van Noviostaal.

Diverse personen en bedrijven actief in de staalwereld hebben zich onlangs uitgesproken over toekomstige marktontwikkelingen en de meningen lopen nogal uiteen. Bijvoorbeeld Eurofer, de vereniging van Europese staalproducenten, komt tot de conclusie, dat de vooruitzichten op lange termijn een verbetering zien. De oorzaken hiervan liggen in instabiele energieprijzen, hoge inflatie- en rentecijfers, een matige vraag en geopolitieke ontwikkelingen. In 2023 groeide het staalverbruik in de EU nog met ruim één procent, maar voor 2024 gaat Eurofer uit van een afname van één procent, terwijl voor 2025 een toename van twee procent wordt voorspeld.

Een van de belangrijke verbruikers van staal is de autosector. In 2023 steeg het verbruik in die branche met ruim 8,5 procent, maar bleef dat uiteindelijk toch achter op het niveau van vóór de Corona-periode. Voor 2024 en 2025 verwacht men een daling van 0,4 procent respectievelijk een stijging van 0,8 procent. De Europese autoproducenten melden een wat stagnerende verkoop, maar hopen op verbetering in de loop van het jaar wanneer een behoorlijk aantal nieuwe modellen op de markt gepresenteerd wordt.

De bouwsector, een andere belangrijke staalverwerker, heeft zich in de post-coronatijd goed hersteld, echter vanwege de Europabreed verslechterde economische omstandigheden namen ook daar de activiteiten af en dus daalde het staalverbruik. Voor 2024 voorziet men dat de overheden zowel civiele bouw als infrastructurele werkzaamheden zullen stimuleren, maar het effect zal zich over meerdere jaren gaan uitsmeren. Kortom ook hierover is Eurofer niet echt optimistisch gestemd.

Verbetering in zicht

Staalgigant ArcelorMittal gaat uit van een matig jaar, maar verwacht wel dat het sentiment in de loop van het jaar zal gaan verbeteren. Met de huidige prijzen, zo denkt de producent, zou de bodem bereikt zijn. Kopers hebben zich de afgelopen weken echt terughoudend gedragen en niet meer besteld dan wat men absoluut nodig had. Het negatieve resultaat van het bedrijf over het vierde kwartaal (verlies 149 miljoendollar ) werd in het eerste kwartaal 2024 sterk verbeterd door een winst van tachtig miljoen dollar. Beursanalisten zijn eveneens sterk verdeeld over het te verwachten resultaat over 2024 van het concern en het actuele advies voor aandeelhouders is: houden, maar niet bijkopen.

Diverse andere bronnen melden (samengevat), dat onder de voorwaarde dat de industriële vooruitzichten zich positief zullen zijn, de vraag naar staal verbeteren zal. De schijnbare stabiliteit kan zich in 2024 herstellen, zij het in een lager tempo dan eerder werd voorspeld. Maar tegelijkertijd wordt gezegd, dat de algemene ontwikkeling van de vraag naar staal met grote onzekerheid is omgeven. De Duitse minister van economische zaken is van mening dat het economisch herstel dit voorjaar langzaam is ingezet. De fluctuerende prijzen en de aarzelende economie heeft ertoe geleid dat veel inkopers van staaldistributeurs nog steeds alleen het hoogst- en direct nodige volume inkopen, wat duidt op een grote mate onzekerheid over het prijsniveau.

Toch zijn er ook, zij het bescheiden, goede berichten te melden. Het nieuws komt weliswaar uit Noord-Amerika en is niet echt relevant voor de Europese, maar wel voor de globale markt. De Canadese staalfabrieke Stelco voorspelt een prijsversterking in het derde kwartaal vanwege een verwacht herstel in diverse sectoren. Maar voor de EU is meer van belang wat er op de Aziatische markt gebeurt danwel gaat gebeuren. Op dit moment zien we nog laaggeprijsd importmateriaal afkomstig uit diverse landen van dat continent, maar verschillende producenten werken aan een verhoging, echter met wisselend succes. Prijsschommelingen bij geïmporteerd staal fluctueren tussen de tien en dertig euro per ton, maar ook is de bereidheid bij de exporterende fabrieken om te onderhandelen over de uitgebrachte offertes sterk wisselend.

China

De economische ontwikkeling in China en met name in de vastgoedsector blijft zorgwekkend. De vraag naar staalproducten vanuit die verbruikershoek blijft dus matig en de verwachting is dat ondanks wat voorzichtige positieve signalen de afname dit jaar niet zal verbeteren. Toch bleven en blijven de staalproducenten aldaar tot nu toe volop produceren, waardoor de verhouding tussen de nationale vraag en aanbod verder verslechterd zal worden. In 2023 produceerde het lang 1,019 miljard ton en realiseerde daarmee een stijging van 0,6 procent ten opzichte van 2022. Het land importeerde in de eerste vier maanden van het lopende jaar bijna 2,5 miljoen ton, een daling van 3,7 procent ten opzichte van die periode in 2023. Echter voerde China in de maanden januari t/m april meer dan 35 miljoen ton uit, een stijging van 27 procent vergeleken met 2023.

De vrees dat er meer en meer goedkoop Chinees materiaal op de exportmarkt zou kunnen komen is daarmee bewaarheid. De export over heel 2023 vergeleken met het voorgaande jaar steeg al met ruim 36 procent en dan komt daar vooralsnog waarschijnlijk een aanzienlijke toename in 2024 bij. Het bewijst daarmee nog eens, dat de nationale economie slechts matig draait en de overheidsmaatregelen nog geen effect hebben gehad, waardoor de zorgen over nóg meer Chinees staalexport toenemen en over de onder druk staande lage importprijzen alleen maar zullen toenemen.

Toekomstverwachting

Al met al dus geen prettige berichten wat het voorspellen van de ontwikkelingen op de staalmarkt op de korte termijn alleen maar lastiger maakt. Desondanks doet Noviostaal toch een poging aan te geven wat er waarschijnlijk zal gaan gebeuren. Zij denken wel dat er binnen het Europese staalmarkt dit kwartaal een lichte opleving van de vraag zal komen. Over de algemeen zijn de voorraden bij de distributiebedrijven laag. Men heeft immers, zoals eerder gemeld, slechts matig ingekocht en dan nog met redelijk kleine levertermijnen. Dus zullen zij mogelijk deze en begin volgende maand de markt op moeten gaan om orders voor voorraadaanvullingen te plaatsen. Dit zeker ook met het oog op de naderende zomervakantieperiode, welke diverse staalproducenten ook gaan gebruiken voor onderhoud. Bovendien zal een aantal van hen wellicht de periode gaan verlengen om daarmee ook vanwege beperkte productie en langere levertermijnen druk op de markt te leggen. Een producent heeft dat overigens inmiddels al aangekondigd. Daarnaast verkeren inkopers ook in onzekerheid over de al dan niet voortzetting van de vigerende importregelingen (Safeguards), die als ze worden voortgezet wellicht wat veranderingen in de quota’s zullen ondergaan.

Anderzijds zullen staalfabrieken binnenkort aan de halfjaarlijkse onderhandelingen met de autobranche gaan beginnen en het is voor hen dan weer van strategisch belang dat de staalprijzen op zijn minst stabiel blijven met daarbij het liefst een lichte trend opwaarts. Om die strategie te laten slagen kan verwacht worden dat zij zich stugger zullen gaan opstellen bij onderhandelingen over aanbiedingen aan andere branches. Met andere woorden: het zal een interessante lente en zomer gaan worden en zo blijft de staalmarkt als altijd weer boeiend.

ArcelorMittal

Afgelopen maand sloot de staalproducent haar cokesfabriek in Zenica vanwege stijgende productiekosten en verminderde vraag naar staal. De sluiting verliep geleidelijk en zal leiden tot verminderde emissies van de fabriek. ArcelorMittal Zenica zal lange staalproducten blijven produceren via haar hoogovens en zal cokes blijven aankopen. ArcelorMittal Spanje is officieel gestart met de bouw van haar nieuwe elektrische hoogovens in Gijón. Dit project heeft hoge prioriteit in het kader van de CO2-reductiedoelstellingen van de staalproducent.

Acciaierie D’Italia

Acciaierie d’Italia (ADI) heeft plannen aangekondigd om tegen 2027 zes miljoen ton ruwstaal te produceren door de bouw van twee elektrische hoogovens in 2025. Deze zullen uiteindelijk hoogoven nr. 1 (met een capaciteit van twee miljoen ton per jaar) en hoogoven nr. 4 (met een capaciteit van 2,3 miljoen ton per jaar) vervangen, terwijl hoogoven nr. 2, met een capaciteit van twee miljoen ton, operationeel zal blijven. Vakbonden zijn echter teleurgesteld omdat het plan geen modernisering van hoogoven nr. 5 omvat, wat eerder de grootste van Europa was.

Indicatieve basisprijzen