De Specialist: Design van machines, best belangrijk

In de wereld van machinebouwers wordt alle aandacht gegeven aan de prestaties van de te ontwikkelen en te bouwen machine. Alle specificaties staan vol met eisen en wensen op gebied van technische prestaties. Maar aan het uiterlijk van de machine wordt nauwelijks aandacht besteed. Dat is jammer en ook een gemiste kans. Want al die mensen die menen dat het uiterlijk van een productiemachine er niet toe doet, hebben vaak wel een mooie en dure auto. Blijkbaar is design toch wel een dingetje.

Het zal duidelijk zijn dat een productiemachine altijd geschikt voor het doel – produceren – moet zijn. Dat is zelfs min of meer vastgelegd in de wet. En iedereen vindt dit geheel duidelijk. Want een machine is duur en moet zichzelf terugverdienen en bepaalde productie mogelijk maken. Verder moet de machine makkelijk aan te sturen zijn en vaak ook nog exact samenwerken met andere machines. Tegenwoordig moet alles ook digitaal gekoppeld zijn. Allemaal zaken die we op beurzen zien en wat iedereen gewoon vindt. En dat is ook zo.

Maar toch merken we dat een bepaalde uitstraling van productiemachines wel degelijk de aandacht heeft. Twee voorbeelden. Allereerst Style verspaningsmachines. Jaren geleden heeft Style ingezet op een zeer duidelijk en direct herkenbaar design. En hoewel daar vaak negatief over gesproken wordt, is Style toch een succesvol Nederlands merk dat in Nederland productiemachines ontwerpt en bouwt. Als ik een metaalbedrijf binnen komt zie ik direct dat er Style machines staan (of niet). Kortom deze machines zijn goed herkenbaar en dat levert altijd aandacht op. Uiteraard moeten ze hun werk goed doen, maar design speelt hier wel degelijk een rol.

Een ander voorbeeld. Stel een ondernemer koopt een moderne en zeer dure productiemachine. Die laat hij dan ook trots aan zijn bezoekers zien. Immers de machine kost veel geld en levert ook veel op. Altijd iets om trots op te zijn. Maar als deze machine eruitziet alsof een kind deze van Lego in elkaar heeft gezet, zal de bezoeker toch bij zichzelf denken dat deze machine het geld niet waard is. Dat die machine goed werkt en aan alle eisen voldoet, weten de medewerkers wel, maar de bezoekers niet.

Verder blijkt in het dagelijks leven dat design voor iedereen belangrijk is. Dat geldt voor auto’s, schoenen, mode etc. Velen zullen tegenwerpen dat we ons met die producten in het openbare leven laten zien en met productiemachines niet. Maar als dat zo is, waarom dan weer veel aandacht voor de inrichting van kantoren van bedrijven en voor het model leaseauto? Mogelijk dat we voor bepaalde zaken wel gevoelig zijn voor design en er bij andere zaken niet voor uit durven komen. Het vreemde is dat aanbieders van technische producten het uiterlijk niet belangrijk lijken te vinden, maar dat hun klanten (onbewust) het uiterlijk wel degelijk meenemen in hun keuze voor al dan niet een aankoop.

In mijn ogen bewijst met name Style dat design van productiemachines een belangrijke factor is. De onbewuste beoordeling van uiterlijk van productiemachines speelt een grotere rol dan we zelf durven toegeven. Ook het argument dat ‘de klant er niet om vraagt’ is in mijn ogen niet valide. De klant vraagt er zeker niet om, maar bewust of onbewust neemt de klant het uiterlijk wel mee in de investeringsbeslissing. En al zou de klant geen interesse hebben in het uiterlijk van een productiemachine, dan zou ik daar als machinebouwer toch niet teveel op vertrouwen.

Vaak wordt ook nog aangegeven dat design erg duur is. Dat is een schijnargument. Meestal wordt bedoeld dat men er geen geld voor over heeft. Ook ontwerpers en designers moeten hun geld verdienen en dus moet voor design betaald worden. En vergeet niet dat het hoofddesign maar één keer voor een langere tijd gemaakt hoeft te worden. Een goed en onderscheidend design gaat jaren mee. Dit is gewoon een investering waarmee gedurende langere tijd geld wordt verdiend.

Ten slotte nog: welke designer is goed? Dat is de lastigste vraag. Het beste kan je naar hun referenties kijken. Als hun ontwerpen en hun aanpak goed lijken, is het meestal ook zo. Er zijn ook in de productie-omgeving nog goede designbureau ’s te vinden.