Derde kwartaal brengt omslag voor industrie

De omzet van de Nederlandse industrie was in het derde kwartaal van 2024 0,6 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Dit is de eerste stijging na vijf kwartalen op rij waarin de omzet daalde ten opzichte van een jaar eerder. Dit meldt het CBS op basis van de nieuwste cijfers.

De buitenlandse industriële omzet is in het derde kwartaal gestegen met 1,3 procent vergeleken met een jaar eerder. De binnenlandse industriële omzet is gedaald met 0,4 procent.

De papier- en grafische industrie was in het derde kwartaal opnieuw de grootste stijger. De omzet in deze branche was 10 procent hoger ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. De omzet in de papierindustrie steeg harder dan in de grafische industrie. De omzet van de voedings- en genotmiddelenindustrie is met 8,4 procent gestegen, vooral de voedingsmiddelenindustrie zette meer om. De omzet van de elektrotechnische en machine-industrie is met 5,4 procent gestegen.

De transportmiddelenindustrie was in het derde kwartaal, net als een kwartaal eerder, de grootste daler (-6,3 procent). In de onderliggende branches zijn de verschillen groot, de omzet van de auto- en aanhangwagenindustrie is 29,8 procent lager, terwijl de omzet van de overige transportmiddelenindustrie is gestegen met 36,3 procent.

In de raffinaderijen en chemische industrie was de omzet 5,9 procent lager ten opzichte van hetzelfde kwartaal van 2023. De raffinaderijen en chemische industrie is onderverdeeld in aardolie-industrie, chemische industrie, farmaceutische industrie en rubber- en kunststofproductindustrie. In de aardolie-industrie is de omzet met 16,4 procent gedaald, in de farmaceutische industrie met 14,5 procent gestegen. In de andere twee deelbranches waren de omzetschommelingen beperkt.

Afzetprijzen licht gedaald

De afzetprijzen in de industrie waren 0,5 procent lager dan in het derde kwartaal van 2023. De buitenlandse afzetprijzen daalden met één procent, de binnenlandse afzetprijzen stegen met 0,3 procent. De afzetprijzen daalden met 5,6 procent het sterkst in de raffinaderijen en chemische industrie. In de elektrotechnische en machine-industrie stegen de afzetprijzen het hardst: 3,3 procent.

Verslechterde winstgevendheid

In de industrie zijn er inmiddels elf kwartalen op rij meer ondernemers waar de winstgevendheid verslechterde, dan ondernemers waar deze verbeterde. Per saldo geeft 6,7 procent van de producenten aan dat de winstgevendheid in het derde kwartaal van 2024 is verslechterd. In het vorige (tweede) kwartaal gaf per saldo 0,6 procent van de producenten dit aan.

Personeelstekort belangrijkste belemmering

Aan het begin van het vierde kwartaal van 2024 is personeelstekort voor bijna 35 procent van de ondernemers in de industrie de belangrijkste belemmering. Ook onvoldoende vraag wordt vaker genoemd als belemmering. Aan het begin van het vierde kwartaal noemde bijna 28 procent van de ondernemers dit als belangrijkste belemmering, tweeënhalf jaar geleden was dit nog negen procent. Het aantal bedrijven dat een tekort heeft aan productiemiddelen, materialen of ruimte – begin 2022 nog de meest genoemde belemmering – is sterk gedaald. Ruim 32 procent van de ondernemers in de industrie ervaart geen belemmeringen.