Zeven digitale uitdagingen voor machinebouwers

De machinebouw beleeft uitdagende tijden. Lage marges en een trage invoering van digitalisering maken het lastig om structurele verbeteringen door te voeren. Toch is actie nodig: bedrijven die nú investeren in data, kunstmatige intelligentie (AI) en samenwerking, bouwen aan hun toekomstbestendigheid.

Technologiebedrijf Lenze benoemt zeven knelpunten die machinebouwers kunnen aanpakken om hierin stappen te zetten.

1. Zonder datastrategie geen richting

Vooral middelgrote bedrijven missen vaak een duidelijke datastrategie. Terwijl data juist de basis vormt voor procesoptimalisatie en nieuwe verdienmodellen. Grote spelers hebben hun strategie al op orde. Zij stellen vragen als: welke data is relevant, hoe borg ik de kwaliteit, met wie deel ik wat – en onder welke voorwaarden? Ook het machinepark of losse werkplekken kunnen hierbij betrokken worden.

2. Simulatie in real time

Een tweede aandachtspunt is real-time simulatie. Hardware en software moeten volledig gesynchroniseerd zijn. Dat versnelt de ingebruikname van machines, voorkomt fouten en bespaart kosten. Toch ontbreekt deze aanpak bij veel bedrijven nog in de praktijk.

3. Regelgeving biedt kansen

Nieuwe regels, zoals het Digital Product Passport, dwingen bedrijven tot meer transparantie. Lenze wijst erop dat regelgeving ook kansen biedt: wie processen met data inzichtelijk maakt, kan efficiënter werken en zich onderscheiden.

4. Van AI-experiment naar toepassing

AI roept hoge verwachtingen op, maar komt in de praktijk vaak niet verder dan een proof of concept. Veel bedrijven weten niet hoe ze door moeten pakken. Technieken zoals reinforcement learning zijn complex en moeilijk toepasbaar zonder specialistische kennis. Daardoor wordt een relatief eenvoudig probleem soms nodeloos ingewikkeld.

5. Verandering in taken en functies

AI verandert niet alleen technologie, maar ook organisaties. Werknemers krijgen andere rollen en taken. Scholing is cruciaal, zegt Lenze: ‘De bestaande arbeidskrachten zullen andere rollen gaan vervullen.’ Ook zullen nieuwe functieprofielen ontstaan, waarvoor nu nog onvoldoende mensen beschikbaar zijn.

6. Gebrek aan digitaal talent

Een veelgehoord probleem: het vinden van de juiste mensen. Promovendi worden aangenomen om AI in producten te verwerken, maar richten zich vaak liever op onderzoek dan op marktklaar ontwikkelen. Lenze pleit voor samenwerking over bedrijfsgrenzen heen, bijvoorbeeld via open source. ‘Basisontwikkeling hoeft niet meer in een gesloten systeem.’

7. Koppel OT aan IT

De scheidslijn tussen operationele technologie en informatietechnologie vervaagt. Bedrijven moeten hun IT-kennis op peil brengen, investeren in moderne hardware én cybersecurity vanaf het begin meenemen in productontwikkeling. Denk aan een patch-strategie en het toepassen van nieuwe cyberregels.