De kredietcrisis treft Nederland hard. Dit jaar krimpt de Nederlandse economie naar verwachting met 3,5 procent. Ook voor volgend jaar ligt een krimp in het verschiet, zij het dan slechts met 0,25 procent. De belangrijkste oorzaak van de economische teruggang is de inzakkende relevante wereldhandel. Dit jaar neemt deze naar verwachting af met een niet eerder vertoonde 9,75 procent.
Dit blijkt onder andere uit het vandaag door het Centraal Planbureau gepresenteerde Centraal Economisch Plan (CEP) 2009. Hiermee wordt het eerdere bericht van 17 februari bevestigd. Naast analyses en prognoses voor de Nederlandse en voor de wereldeconomie in de jaren 2009 en 2010, gaat het Centraal Planbureau (CPB) in een speciaal onderwerp in het CEP uitgebreid in op de oorzaken en gevolgen van de kredietcrisis. Voorts komen in diverse kaders actuele onderwerpen aan bod, zoals sectorale verschillen in productie- en werkgelegenheidsontwikkeling en de dekkingsgraad van pensioenfondsen.
Uitvoer
De uitvoer, normaal gesproken de motor van de Nederlandse economie, valt in het spoor daarvan sterk terug. Onder invloed van de terugvallende productie neemt de krapte op de arbeidsmarkt in hoog tempo af. De geraamde werkloosheid loopt op tot gemiddeld 5,5 procent in 2009 en stijgt daarna verder tot 8,75 procent in 2010. Het EMU-saldo verslechtert snel: van een overschot in 2008 van 1 procent op het bruto binnenlands product (BBP) tot een tekort van 5,6 procent op het BBP in 2010.
Investeringen vallen terug
Producenten hebben te kampen met een forse afname van de vraag uit binnen- en vooral buitenland. De bezettingsgraad loopt dit jaar daardoor terug. (…) Dit drukt de winstgevendheid. Er is daarom weinig behoefte aan uitbreidingsinvesteringen. Bovendien hebben banken de acceptatiecriteria voor kredietverlening aangescherpt, zodat het ook moeilijker wordt om aan krediet te komen. Deze ontwikkelingen resulteren in een afname van de bedrijfsinvesteringen van 11 procent in 2009. Volgend jaar, wanneer de productie in de marktsector wederom afneemt, nemen de investeringen verder af, dan naar verwachting zelfs met 12 procent.
Arbeidsmarkt ruim
De werkloosheid lag vorig jaar gemiddeld op 4,0 procent. De arbeidsmarkt werd gekenmerkt door krapte. Onder invloed van de snel teruglopende productie daalde het aantal vacatures in het laatste kwartaal van vorig jaar echter al fors, terwijl de werkloosheid naar verwachting dit jaar begint op te lopen. Gemiddeld komt de werkloosheid volgens de raming in 2009 uit op 5,5 procent van de beroepsbevolking. Volgend jaar zet de stijging zich naar verwachting door, tot liefst 8,75 procent, zodat niet langer sprake is van een krappe arbeidsmarkt.
De inflatie neemt naar het zich laat aanzien af van 2,5 procent in 2008 tot 1 procent in beide ramingsjaren.