Arnhem
18 okt. 2011
4 minuten
Beschikbaarheid van vakmensen en de (tweede) financiële crisis zijn voor de Nevat-toeleveranciers momenteel de grootste bedreigingen in de maakindustrie. Dit bleek onder andere uit de bliksemenquête die Nevat vorige week hield onder de bezoekers van de jaarlijkse T&U Manifestatie op Papendal bij Arnhem.
‘Pas ná de beschikbaarheid van vakpersoneel en de financiële crisis noemen de toeleveranciers vandaag het gedrag en de strategie van klanten en de hectiek in de markt als grootste bedreigingen’, vertelt Anne Nijmeijer, die ook de Nevat-benchmark verzorgt. ‘Als we dan aan de andere kant kijken wat deze toeleveranciers als voornaamste kansen zien, dan blijkt dit productvernieuwing en samenwerking met afnemers te zijn. Pas daarna komt de derde optie: verlaging van de interne kosten.’
Zowel uitbesteders als toeleveranciers gaven tijdens het Nevat-evenement aan dat zij gemiddeld tussen de 5 en 20 procent groei verwachten over 2012 ten opzichte van 2011, waarvan 10 tot ruim 20 procent uit nieuwe producten. Nijmeijer: ‘Óók bij uitbesteders, dus daar liggen kansen voor toeleveranciers. Een belangrijke kanttekening is echter dat het gaat om de Nevat-leden en niet de gehele maakindustrie.’
Nijmeijer deelde de uitkomsten van de enquête, die ‘s ochtends tijdens de Nevat-ledenvergadering was uitgereikt, woensdagmiddag met de bezoekers van de twaalfde T&U Manifestatie. Het evenement, met als thema ‘De kracht van het Nederlandse toelevernetwerk!’, trok tot tevredenheid van Nevat 226 bezoekers naar congrescentrum Papendal bij Arnhem.
Rindert Wolters
Uit de enquête kun je voorzichtig concluderen dat de Nevat-leden relatief goed presteren. ‘Er zijn in de afgelopen crisis weinig leden failliet gegaan, dus je kunt merken dat dit goede bedrijven zijn. Het verdienvermogen blijkt groter te zijn dan wij dachten, daarom zie ik Nevat ook als een echt keurmerk’, aldus Nevat-voorzitter Rindert Wolters in zijn openingsspeech. Van de leden verwacht 65 procent in 2012 tussen de 0 en 20 procent te groeien. Wolters: ‘Een gezonde club dus, met innovatievermogen en een goede toekomst.’
Rijksbegroting
De Nevat-voorzitter, tevens CEO van Brabant Alucast, nam de Rijksbegroting voor 2012 als leidraad voor een vurig pleidooi. ‘Ik ben de laatste tijd toevallig veel in China geweest. Wat me daar vooral opviel is hoe een land gemanaged kan worden. Dan concludeer ik dat we in Nederland met ruim zestien miljoen mensen zijn. De groep van 20 tot 65 jaar bestaat uit 11,2 miljoen mensen. Daarvan werken er 6 miljoen. We hebben dus 48 procent ‘werklozen’. Kortom: we werken gewoon te weinig. Dit gaat op de lange termijn niet werken. Helemaal niet als er van de 250 miljard overheidsuitgaven 150 miljard naar zorg en sociale zekerheid gaat.’
Wolters pleit voor meer maakindustrie in Nederland. ‘We hebben het gewoon nodig. De roep om het behouden van de huidige industrie vind ik veel te behoudend; we moeten meer maakindustrie hierheen halen. Producerende bedrijven is wat we nodig hebben. Chinese bedrijven komen naar Europa en we moeten nu lobbyen om die grote arbeidsintensieve productiebedrijven hierheen te halen. De arbeidsparticipatie en flexibiliteit moeten omhoog, op alle fronten; banken, ontslagrecht, personeel, werktijden, arbeidsmarkt, wetgeving… De omzet zal grillig blijven en daarom zal die flexibiliteit harder nodig zijn dan ooit.’ Volgens de voorzitter heeft Nederland een prima klimaat voor maakindustrie. ‘En daarbij is de Nederlandse werknemer top-class: creatief en initiatiefrijk.’
Topsectorenbeleid
De bal die Wolters wierp, werd gedeeltelijk teruggekaatst door Amandus Lundqvist, voorzitter van het High Tech Systems Platform (HTSP) en boegbeeld van het Topteam High Tech Systemen en Materialen. Dit topteam geeft mede invulling aan de Bedrijvenbrief en het nieuwe topsectorenbeleid. Lundqvist: ‘In dit nieuwe beleid pleiten we onder meer voor meer private en publieke R&D-investeringen, herkenbaarder en attractief onderwijs, een overheid als innovatieve inkoper en een betere internationale branding van hightech systems in Nederland.’
Hannover Messe
Daarom zal het Topteam High Tech Systemen en Materialen ook aanwezig zijn op de Hannover Messe komend voorjaar. ‘De boodschap is in essentie; we willen een kenniseconomie zijn en daar hoort een maakindustrie bij’, weet Lundqvist. Begin november wordt het nieuwe topsectorenbeleid besproken in de Tweede Kamer.
Sociale innovatie
Om te zorgen dat de maakindustrie in Nederland vervolgens ook concurrerend blijft, zijn een aantal succesfactoren onmisbaar. Henk Volberda, Professor of Strategic Management & Business Policy aan de Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit, vertelde tijdens de T&U Manifestatie over de allerbelangrijkste: sociale innovatie. Volberda: ‘Het innovatiesucces wordt voor 75 procent bepaald door het sociale aspect: management, organisatie en arbeid. De overige 25 procent komt voort uit technologische innovatie op het gebied van R&D, ICT en technologie. Bedrijven met een bovengemiddeld percentage aan R&D-investeringen behalen 25 procent hoger succes op innovatie. Wanneer ze gepaard gaan met voldoende aandacht voor sociale innovatie, dan is de opbrengst vier keer zo hoog.’
Volgens Volberda proberen Nederlandse bedrijven wel te vernieuwen, maar slagen ze daar nog onvoldoende in, onder andere omdat 62 procent van de ondernemingen kiest voor efficiency en kostenverlaging. ‘De maakindustrie staat onder druk door de focus op efficiencyverbetering en de verplaatsing van kennisintensieve activiteiten naar opkomende economieën. Eén van de oplossingen zit in meer sociale innovatie. Het levert namelijk een hogere rentabiliteit, respectievelijk 13 en 14 omzetgroei en winstgroei en een 19 procent groter marktaandeel op, zo blijkt uit onze Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2011′, aldus Volberda. ‘Flexibel organiseren, dynamisch managen en slimmer werken zijn daarom onmisbaar voor succesvol innoveren.’