De Specialist: ‘De waarde van interne logistiek’

De interne logistiek van productiebedrijven, dus de verplaatsingen van materiaal en halffabricaten over de werkvloer en van/naar magazijn en expeditie is vaak een ondergeschoven kindje en dat is zeer onterecht.

Iedereen die beroepshalve met productieoptimalisatie bezig is, weet dat het de interne logistiek die zorgt voor de winst (of verlies). Toch zie je op beurzen de meeste aandacht uitgaan naar productiemachines die nog sneller zijn, snellere ijlgangen hebben, moeilijker bewerkingen aankunnen etc. Op zich zeker belangrijk, maar de winst in een productiebedrijf wordt behaald door een goede interne logistiek.

Met een eenvoudig voorbeeld is dit te begrijpen: als bijvoorbeeld een lasrobot elke 6 minuten een eindproduct kan lassen, dan betekent dat ook dat er gemiddeld elke 6 minuten een eindproduct verkocht moet worden en dat elke 6 minuten alle onderdelen voor dat eindproduct bij de lasrobot moeten liggen. U snapt dat de meeste bedrijven dit echt niet halen en dus de lasrobot op dat punt niet optimaal inzetten. Meestal is de uitdaging groter en ingewikkelder dan dit voorbeeld.

Kortom: wil een bedrijf moderne technologie optimaal inzetten, dan zal de hele logistieke keten daarop geoptimaliseerd moeten gaan worden. Nu zijn er al veel middelen beschikbaar, zoals AGV’s, palletwisselsystemen bij CNC-bewerkingscentra, geautomatiseerde magazijnen en hun koppelingen met lasersnijmachines, kantbanken en lasrobots. Het nadeel vind ik echter dat deze middelen behalve duur ook relatief inflexibel zijn als het systeem niet goed ontworpen is. Het komt toch nog vaak voor dat ik in productiebedrijven stilstaande automatisering zie en meestal blijkt dan dat de logistieke keten hapert. Dit is dan een dubbel verlies: behalve de hoge investeringen die dan te weinig opleveren, worden de noodzakelijke doelen niet gehaald. Een vervelende zaak die in de praktijk ook nogal eens tot leveringsgeschillen leidt.

Maar hoe pak je dit dan wel aan? Want een intern logistiek systeem opzetten is zo simpel nog niet. ICT kan zeker ondersteunen, vooral Shop Floor Control-systemen, maar als deze niet goed aansluiten op de processen is dit suboptimalisatie. En bij ICT geldt zeker dat een verkeerd ontworpen systeem tot inflexibiliteit en ergernis gaat leiden.

Helaas geldt hier toch de moeilijke weg: er moet een goed ontwerp van de interne logistiek en de productieprocessen worden opgezet. In eerste instantie zonder ICT, maar met het opzetten van een bepaalde productflow. Laat u in dat stadium nooit leiden door ICT en automatiseringsmogelijkheden, maar door de gewenste output van uw totale productieproces. En o ja, dat moet door de verkoop in de vorm van betrouwbare prognoses bepaald worden. In feite zult u met de afdelingen verkoop (prognoses), inkoop (inkoopstromen) en productie (techniek) om tafel moeten gaan zitten om de interne logistieke keten op papier te zetten. Dat is uiteraard een wisselwerking met de technische mogelijkheden van machines, automatisering en ICT die op de markt beschikbaar is. Het regelmatig bezoeken van beurzen is in dit verband zeker geen overbodige luxe, het geeft relatief snel een overzicht van het aanbod. Wat in de praktijk goed werkt, is de logistiek rond de belangrijkste productieprocessen en hun automatisering als basis te gebruiken. Voor het idee: een volledig autonoom werkende machine kan ruim 6.000 uur per jaar productief ingezet worden. Op basis hiervan kan dan de rest van de keten (toevoer en afvoer) makkelijker bepaald worden.

Ondertussen zult u denken: ja, dat is leuk als ik een nieuwe bedrijfshal ga opzetten, maar ik zit in een bestaand pand met al bestaande machines en dat ga ik niet zomaar even op de kop zetten. En daar heeft u dan geheel gelijk in. Dat is niet handig. Soms zul je uit moeten gaan van de bestaande situatie en daarop gebaseerd de bestaande logistieke keten zoveel als mogelijk is optimaliseren.

Echter, u heeft in deze situatie een aantal voordelen:

• U kent de markt en u heeft daardoor veel betrouwbaarder prognoses op basis waarvan de logistieke stromen kunnen worden bepaald.
• U kent uw machine en productieprocessen, kent de reële capaciteiten en knelpunten.
• Ook kent u uw producten en de productierouting.

Kortom, hoewel de bestaande situatie beperkingen geeft, is er een schat aan beschikbare en behoorlijk betrouwbare informatie beschikbaar. Veel analyses van logistieke stromen maak ik op basis van ERP-gegevens van een bepaalde specifieke periode. Daarmee kan je alle ontwerpen goed doorrekenen. Ten slotte nog een simpel advies in dit kader: probeer het aantal handlingen in een productieproces altijd te verminderen. Want elke handeling kost geld en geeft kans op kwaliteitsafwijkingen.

Contact over dit onderwerp? www.vraagenaanbod.nl/thema/specialist of hartgers@pkm.nl