De Specialist: ‘Robotisering: Hoe dan?’

Robotisering als onderwerp blijft de gemoederen bezighouden: de een ziet er niets in, de ander ziet het als de enige oplossing om in Europa te blijven produceren. Gelukkig is de realiteit genuanceerd.

Allereerst de trends: daar waar robotlassen al behoorlijk oud is (minstens 30 jaar), zie ik in de metaalindustrie een snelle opmars van de beladingsrobots. Hiermee is het mogelijk om CNC-machines manarm veel uren te laten draaien. In de plaatwerkindustrie begint de robot net aan de opmars, vooral bij het kanten. Maar dat gaat minder snel dan gedacht. Ook de cobot begint, vooral bij assemblage en lassen, langzaam aan een opmars. Waar veel bedrijven de afgelopen jaren wat terughoudend leken, blijkt nu dat men de robotisering gedegen aan het voorbereiden is geweest.

Is de robot/cobot nu de oplossing en lopen we achter? Dit is eigenlijk geen zinvolle vraag. De vraag moet zijn: hoe kunnen we optimaal en kosteneffectief produceren? Als een robot/cobot daarbij helpt, moeten we die inzetten. En we zien dat veel bedrijven dat nu ook doen.

Kostprijs

Zoals al eerder geschreven is robotisering niet een algemene oplossing: immers een reparatie/revisiebedrijf zal met een robot weinig aankunnen. Ook zal een robot daar de productiviteit niet verhogen. Maar een CNC-verspaner met (middel)grote series kan met de huidige robotisering wel 6.000 productieve uren per jaar per machine maken. En dat kan zijn kostprijs stevig drukken en zijn marktaandeel verhogen. Maar als een bedrijf weet dat robotisering nodig en wenselijk is, hoe dan verder? Vooral als een bedrijf geen ervaring met robots heeft, is de start best lastig. Waar moet men beginnen?

De basis is natuurlijk een goed intern onderzoek naar waar (welk proces en/of product) en hoe een robot/cobot in de productie voordelen gaat hebben. Men kan wel kiezen voor een beladingsrobot, maar als men kleine series heeft van zeer ingewikkelde producten, heeft een beladingsrobot nauwelijks zin. Kortom de producten en de productieprocessen moeten zich lenen voor robotisering.

Cobot

Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat de cobot een aparte plaats inneemt. Hoewel de cobot eerst gepresenteerd werd als robotisering waarbij geen afscherming nodig is, blijkt de toepassing nu vooral in de kleinere series te liggen. De cobot vult het gat tussen handmatig enkelstuks en gerobotiseerd grootseriewerk prima in. Enkele leveranciers leveren al kant-en-klare oplossingen voor het lassen van kleinere series met cobots. Door aanvullende automatisering worden de nadelen van cobots in voordelen omgezet.

Hiermee hoop ik duidelijk te maken dat de interne analyse vooraf van wezenlijk belang is. Een verkeerd gekozen robot kost niet alleen veel geld, maar zet een bedrijf ook stevig op achterstand. Uit deze eerste analyse komt dus ook het type robot en de aard van de robotisering naar voren.

Technische dienst

Maar dan: ook de eigen organisatie moet in staat zijn de robot te gebruiken. Zo zal er uiteraard niet alleen een programmeur/beheerder van de robot moeten zijn, ook de technische dienst moet de robot kunnen onderhouden. In sommige gevallen dienen mallen (lasmallen) of grippers vervaardigd te worden. De werkvoorbereiding moet kennisnemen van de (on)mogelijkheden van de robot/cobot. De verkoop moet zich richten op producten die voordeel hebben door gerobotiseerde productie.

Dit lijkt veel en ingewikkeld, maar het valt echt wel mee. Op moment dat uit de interne analyse blijkt welke robot/cobot geschikt is, kan ook een leverancier gekozen worden om mee samen te werken bij aanschaf en implementatie. Naast robotleveranciers zijn er in Nederland ook nog diverse kennisinstituten die de ondernemer helpen bij het implementeren van robotisering in het bedrijf. Naast het LAC dat landelijk werkt, is er in Zuid-Holland ook nog het SMITZH-project waarin u als ondernemer geholpen wordt met subsidie, advies en fieldlabs.

Ondersteuning

Het zal duidelijk zijn dat als een ondernemer kiest om te robotiseren en weet welke processen het betreft, er meer dan voldoende ondersteuning is om concreet en actief met robotisering te starten. Er zijn al veel mkb productiebedrijven in Nederland die de robot/cobot succesvol inzetten. Dus dat het werkt, is al lang duidelijk. En dat het in de eigen praktijk werkt, daar hoeft men niet bang voor te zijn. Het advies is wel tevoren een grondige interne analyse uit te voeren en goede kennispartners te zoeken die de implementatie begeleiden en ondersteunen. Maar u moet het wel zelf doen.

Contact over dit onderwerp? www.vraagenaanbod.nl/thema/specialist/ of hartgers@pkm.nl