ASML en Duitse automotive centraal op Precisiebeurs

Met 370 deelnemers was de Precisiebeurs al in mei uitverkocht. Beursorganisator Mikrocentrum, het verbindende platform voor de hightech- en maakindustrie, ontving de voorbije maanden nog veel verzoeken van Duitse bedrijven voor deelname. De mindere Duitse automobielsector en de afkoeling van de ASML-honger domineerden de beursgesprekken.

De Precisiebeurs, die medio november plaats vond in Den Bosch, vond dit jaar voor de 22ste keer plaats. Het tweedaagse evenement, waar traditioneel de gehele waardeketen voor de precisietechnologie vertegenwoordigd is, kende de voorbije jaren een sterke groei waarbij het aantal standhouders en bezoekers elk jaar stegen.

Het recente succes van de beurs is mede te verklaren door het succes van ASML. Als producent van machines voor de chipindustrie bouwde het bedrijf de voorbije jaren mondiale faam en een groeiende miljardenomzet op. Vorig jaar boekte het bedrijf een omzet van 23 miljard euro. Talloze fijnmechanische metaalbedrijven in Nederland profiteerden van het succes van ASML.

Geopolitiek

Maar geopolitieke spanningen, waarbij de Nederlandse overheid op aandringen van de Verenigde Staten de export van de nieuwste generatie DUV-machines aan China aan banden legde, zetten een rem op de monstergroei. Zo bleek vorige maand dat klanten van ASML veel minder machines voor de productie van chips hadden besteld, waarop het de omzetverwachting voor 2025 naar beneden bijstelde.

ASML

De neergang bij ASML, dat overigens nog onverminderd positief is over de verdere toekomst, was merkbaar op de beurs. De verminderde bestellingen door het miljardenbedrijf laten zich voelen bij de toeleveranciers. ‘Op vraag van ASML hebben veel toeleveranciers de voorbije jaren geïnvesteerd in nieuwe machines en hun capaciteit uitgebreid. Nu de vraag even tegenzit hebben veel bedrijven een capaciteitsoverschot’, vertelt Gerrit-Jan de Ridder, medeoprichter van De Ridder, distributeur van high-end machines voor draaien, frezen, eroderen en slijpen.

De Ridder schat dat een derde van zijn klanten in meer of mindere mate voor ASML werkt. ‘Vooral de bedrijven die zicht in hoofdzaak richten op ASML maken lastige tijden door’, volgens De Ridder die overtuigd is dat de situatie zich op termijn zal normaliseren. In de tussentijd zijn deze fijnmechanische bedrijven op zoek naar alternatieven marken, waarbij luchtvaart en defensie mogelijkheden zijn. ‘Er wordt steeds meer gevlogen en ook is er sinds de oorlog in Oekraïne steeds meer aandacht voor defensie’, aldus De Ridder, die beaamt dat deze sectoren het werk van ASML niet op korte termijn kunnen vullen.

Gevoelig

Voor VDL ETG is ASML een belangrijke opdrachtgever. Het bedrijf werkt voor meerdere klanten in de microchipsector en heeft acht vestigingen over de wereld met in totaal vierduizend mensen op de loonlijst. Meer dan de helft daarvan werkt in de Nederlandse fabrieken in Eindhoven en Almelo. ‘De opdrachten van ASML zijn gevoelig waardoor we ons nu meer focussen op de optimalisering van de productie en kostenreductie met efficiëntere productietechnieken’, zeggen ze op de beursstand. Niet alleen ASML maar ook andere bouwers van chipmachines maken een dip door. Dat vertelde Tim Auerbach van het Duitse TF-Präzision Wildbach onder Karlruhe. Het bedrijf maakt lineaire onderdelen voor de semiconductor industrie en ziet de vraag momenteel kwakkelen.

Duitse economie

De afkoeling van de chipindustrie was niet het enige onderwerp van gesprek op de beurs. Ook de kwakkelende Duitse economie, waarbij de automotive door een diep dal gaat, werd veelvuldig besproken. De crisis waar de automobielsector mee kampt, was ook terug te zien in het aantal Duitse beursbezoekers en standhouders. ‘Duitse metaalbedrijven zijn op zoek naar alternatieve klanten en Nederland is dichtbij’, vertelde Daniel Garten van de Duitse onderzoeksinstelling Gesellschaft für Fertigungstechnik und Entwicklung.

Duitse interesse

Ook beursmanager Bart Kooijmans spreekt van een buitengewone Duitse interesse voor deze editie van de Precisiebeurs. ‘De voorbije tijd hebben tal van Duitse bedrijven ons benaderd of ze deel konden nemen aan de beurs.’ Kooijmans is verbonden aan Mikrocentrum, sinds 2001 de organisator van de Precisiebeurs. De beurs werd destijds opgericht als een ontmoeting- en netwerkbeurs voor bedrijven en organisaties actief in de precisietechnologie.

Ruim twintig jaar na dato staan de doelstellingen – het ontwikkelen en doen groeien van de hightech maakindustrie – nog steeds als een paal boven water. Symbolisch daarvoor is ook de ‘netwerkhal’, waar onder andere scholen, belangenvertegenwoordigers en kennisinstellingen stonden opgesteld. ‘De Precisiebeurs is boven alles ook een netwerkbeurs waar we verschillende partijen met elkaar in contact willen brengen. Samenwerking en kennisuitwisseling is de basis voor verdere groei’, vervolgt Kooijmans.

Ierland

Nieuw dit jaar was ook de aanwezigheid van buitenlandse delegaties waaronder Precision Tooling & Machining Association (PTMA) uit Ierland, dat 56 leden telt. Op de beurs waren acht leden, high precision tooling bedrijven aanwezig. ‘Wij zijn hier om te kijken of we ook wat kunnen doen voor de semicon-industrie in Nederland’, vertelt James Scott van Rosco Engineering uit Armagh. Hij is onder de indruk van het niveau op de beurs. ‘Het precisiegehalte voor de semicon-industrie is erg hoog.’ Een aantal dagen voor de beurs had de Ierse delegatie VDL ETG bezocht in Eindhoven.

Ook tal van Belgische bedrijven waren naar het walhalla van de fijnmechanica afgekomen. ‘Dit is de vierder keer dat we deelnemen’, vertelt Pascal Van de Sande, technisch manager van CNC Alura uit Heist-op-den-Berg. Mede door de beursdeelnames wist het bedrijf dat zich toelegt op draaien en frezen het ­Nederlandse aandeel in de afzet te verhogen tot vijftien procent.

Koelsmeermiddel

Voor Will Fill is Nederland eveneens een interessante markt. Het bedrijf is voortgekomen uit Dierickx Tools dat een zevental jaar geleden op verzoek van een klant een koelsmeerbad bewakingssysteem bouwde waarmee de ideale emulsie automatisch gewaarborgd kan worden. Met het eigen ontwerp bleek het te voldoen aan een grote vraag, waarop het Will Fill als zusterbedrijf oprichtte. ‘Als je wilt automatiseren is een constante, uniforme aanvoer van koelvloeistof ook essentieel zodat je bijvoorbeeld niet in het midden van de nacht moet langskomen om bij te vullen’, verklaart vertegenwoordiger Dries De Vadder. Het bedrijf telt nu zo’n tien medewerkers. Veel van de klanten bestaan uit toeleveranciers aan de vliegtuigindustrie, waar borging van de data van het productieproces essentieel is. ‘Ook in de semicon zien we een groot potentieel’, vertelt De Vadder. ‘Doordat de vloeistof gedurende het productieproces stabiel is, is het eindresultaat veel schoner en dienen er minder nabewerkingen plaats te vinden waardoor bedrijven tijd sparen’, legt hij uit. Dit jaar ontwikkelde het bedrijf een tweede type koelsmeerbadbewakingssysteem dat met een extern olievoedingssysteem wordt bevoorraad. ‘Hier kunnen meerdere machines op aangesloten worden, waardoor de kosten per machine dalen’, zegt hij.

Automatisering

Doordat het bedrijf actief is in de automatisering, merkt het minder van de economische tegenspoed van het moment. Waar de tegenspoed van tijdelijke aard is, is het gebrek aan arbeidskrachten vermoedelijk een blijvend fenomeen. Dat het met de microchipsector op termijn ook goed komt, is ook de stellige overtuiging van ASML. Ondanks de tijdelijke tegenslag blijft het onverdeeld positief over de toekomst die volgens het bedrijf geregeerd wordt door artificiële intelligentie. Tegen 2030 blijft het onveranderd geloven in een verdubbeling van de huidige omzet.