Hannover (DL)
22 apr. 2015
2 minuten
Technieken uit de sterrenkunde gaan helpen bij de kwaliteitscontrole van plaatstaal. Vorige week ondertekenen staalproducent Tata Steel en de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) een samenwerkingsovereenkomst. Dat gebeurde op de Hannover Messe in het bijzijn van minister Kamp van Economische Zaken.
Het lijkt vreemd: een staalproducent die samenwerkt met sterrenkundigen. Toch ligt een samenwerking meer voor de hand dan op het eerste gezicht lijkt. ‘Tata Steel is een innovatief, hightech bedrijf’, aldus Theo Henrar, directievoorzitter van Tata Steel Nederland bij de ondertekening. ‘Wij werken continu aan het ontwikkelen van nieuwe staalsoorten waarmee je bijvoorbeeld auto’s veiliger, maar tegelijk ook lichter en dus zuiniger kunt maken. Tot op moleculair niveau kunnen we het staal unieke eigenschappen meegeven.’
Tata Steel maakt gebruik van hoogwaardige technologie waaronder zogenaamde ‘smart technology’: slimme, nieuwe productietechnologieën die we zelf of in samenwerking met gespecialiseerde bedrijven ontwikkelen.
Vervuiling op staal
Tata Steel zoekt naar oplossingen om automatisch zeer kleine (0,01mm) defecten en vervuilingen op te sporen aan de oppervlakten van duizenden vierkante meters staal. De staalplaten rollen in hoge snelheid van de productielijn.
De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) ontwikkelt wetenschappelijke instrumenten die de nachtelijke hemel voortdurend afspeuren op zoek naar zeer kleine veranderingen. Als astronomen een verandering waarnemen, onderzoeken ze die verder met verschillende soorten telescopen. Ze ontrafelen het licht dat van de verandering afkomt. Dit vertelt hen veel over de chemische samenstelling van sterren en planeten. De technieken van de sterrenkundigen zijn ook bruikbaar bij aardse toepassingen. Ze kunnen bijvoorbeeld vervuilingen of defecten opsporen met behulp van de polarisatie van licht.
Supersnelle verwerking
NOVA en Tata Steel gaan onderzoeken in hoeverre de technieken die de astronomen ontwikkelen ook bij de uitdagingen van Tata Steel uitkomst bieden. Het gaat hierbij niet alleen om de extreem scherpe blik, maar ook om de supersnelle verwerking van grote hoeveelheden gegevens.
Detectietechnieken
Paul Groot, (hoogleraar sterrenkunde aan de Radboud Universiteit en voorzitter van NOVA): ‘Astronomen staan aan de basis van een aantal voor de maatschappij nuttige uitvindingen. Zo komt wifi voort uit de radio-astronomie en digitaliseert het Vaticaan hun bibliotheek met verwerkingstechnieken uit de sterrenkunde. Vandaag komt daar de samenwerking met Tata Steel bij. Onze detectietechnieken gaan hopelijk zorgen voor goede, duurzame producten.’