Alleen door een opkrabbelende export stond het mkb-metaal er in het vierde kwartaal van 2012 iets beter voor dan in het kwartaal daarvoor. Dit is een van de conclusies van de Economische Barometer van Koninklijke Metaalunie, over het 4e kwartaal van 2012.
De barometer laat ook zien dat de binnenlandse orderpositie verslechterde ten opzichte van het derde kwartaal. De verwachtingen voor het eerste kwartaal van 2013 zijn somber. Bovendien is het niveau van de positieve resultaten zorgwekkend laag.
Duikeling
De metaalsector maakte in het 3e kwartaal van 2012 een duikeling die vooral werd veroorzaakt door tegenvallende resultaten van exporterende bedrijven. Dat gold voor verwachtingen van deze bedrijven over de toekomst, maar vooral ook voor de waardering van de orderpositie. Het 4e kwartaal toont betere cijfers die vergelijkbaar zijn met voorgaande kwartalen. Overigens zijn deze cijfers consistent met het conjunctuurbericht van het CBS begin deze maand . Exporterende bedrijven tonen zich daarmee de stabiele nivellerende factor van de sector, maar van economisch herstel is in de sector allerminst sprake.
Orderpositie binnenland
Dat er geen sprake is van herstel, is te zien aan de negatieve stemming van bedrijven die het alleen van de binnenlandse markt moeten hebben. Overigens ook vaak bedrijven die leveren aan bedrijven die wel exporteren. Deze orderpositie is al – op een korte opleving na – sinds het 3e kwartaal van 2011 per saldo negatief. De waardering van de orderportefeuille ligt per saldo rond 0 procent, wat inhoudt dat er evenveel bedrijven zijn met een positieve waardering als met een negatieve waardering. De verwachting over de komende periode is echter negatief. Ook veel bedrijven die de huidige ordeportefeuille positief waarderen zijn dus negatief gestemd over het komende kwartaal. Exporterende ondernemers kijken duidelijk positiever de wereld in. Zij zijn de enige groep met een positieve verwachting over de toekomstige orderpositie.
Personeel
Per saldo is er in het 4e kwartaal van 2012 voor het eerst sinds het 3e kwartaal van 2010 een afname van personeel in vaste dienst. Binnen de metaalsector is er in deze tijd, ondanks de economie, een doorlopende groei van vast personeel geweest. De daling is met -1 procent slechts zeer klein, maar wel reëel. Bij 5 procent van de bedrijven is sprake van gedwongen ontslagen. De metaalsector is dit niet gewend. Let wel, het gaat hier om bestaande bedrijven, per saldo is bij deze bedrijven dus een lichte krimp in personeel waar te nemen. Faillissementen zijn in dit getal niet meegenomen. Het aantal arbeidsplaatsen voor tijdelijk personeel is stabiel gebleven.
Winst of verlies?
In de metaalsector zijn er nog steeds meer bedrijven die winst maken ten opzichte van verlies, per saldo is dit 28 procent. Ter verduidelijking: normaal is 50 procent, in hoogconjunctuur is dit zelfs zo’n 70 procent. Bij 100 procent maken alle bedrijven winst, bij -100 procent maken alle bedrijven verlies. Ondanks het positieve cijfer zal daarom duidelijk zijn dat 28 procent bij een laagconjunctuur hoort. Er zijn immers veel bedrijven die bij 28 procent ook verlies maken. Er wordt vooral nog winst gemaakt doordat veel bedrijven in hun kosten hebben gesneden. Verder zijn bedrijven die inmiddels failliet zijn net als hiervoor bij personeel niet in dit cijfer meegenomen.
De Koninklijke Metaalunie is met ruim 13.000 leden de grootste ondernemersorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf in de metaal. De leden hebben samen een omzet van 20 miljard euro en bieden werkgelegenheid aan ruim 150.000 mensen.