Door het coronavirus en de opeenvolgende beleidsmaatregelen verandert de wereld snel. De onzekerheid bij economische ramingen en ook in de industrie is daardoor uitzonderlijk groot. ING bespreekt twee mogelijke scenario’s voor de industrie.
Eerder publiceerde ING al verschillende economische scenario’s met economische ontwikkelingen op hoofdlijnen. Nu heeft het Economisch Bureau de twee meest waarschijnlijke ‘middenweg’ scenario’s verder uitgediept voor de industrie.
ING basisscenario
In het basisscenario voor het verloop van de coronacrisis beperken de lockdowns het aantal infecties. Het aantal sterfgevallen bereikt in de meeste Europese landen niet het niveau van het Verenigd Koninkrijk, Italië en Spanje. Vanwege de sociaaleconomische impact besloten veel westerse landen vanaf begin mei stapsgewijs de lockdownmaatregelen te versoepelen. Social distancing houdt het hele jaar aan en zoveel mogelijk mensen die thuis kunnen werken blijven dat voorlopig doen. In Nederland heropenden basisscholen half mei en blijven restaurants en cafés gesloten tot 1 juni en gaan dan langzaam open onder strikte regels. De terugkeer naar ‘normaal’ is daardoor geleidelijk.
Industrie geraakt door sluitingen en vraaguitval
Na verstoring in de toelevering van onderdelen vanuit Azië heeft de sluiting van verschillende productielocaties tussen half maart en begin mei voor omzetdaling gezorgd in de industrie. Dit was vooral zichtbaar in de automotive industrie zoals bij DAF, VDL en Scania. Het grootste deel van de sector waaronder de zware industrie zoals in de metaal en chemie draaide door, maar ook daar ligt de productie lager, zoals bij Tata Steel. Ook veel MKB-bedrijven hebben zoveel mogelijk doorgedraaid, maar uit enquêtes van onder andere NRK en Metaalunie blijkt dat de coronacrisis niet aan hen voorbij gaat. De nog redelijk gevulde orderportefeuilles zijn in een snel tempo teruggelopen. Het effect op de omzet strekt zich daardoor over meerdere maanden uit. De high-tech industrie steekt er als ‘groeisector’ positief uit, al staat ook daar de omzet door afnemende afzet bij opdrachtgevers en eindklanten onder druk. Ook de relatief stabiele foodindustrie en logischerwijs de farmaceutische industrie komen er relatief goed vanaf.
Opleving kunststoffen dempt omzet terugval chemie
De olie-industrie ziet de omzet binnen de industrie dit jaar het meest dalen, door minder productie, maar vooral door de lagere olieprijs. Lagere afzetprijzen door goedkopere olie en vraaguitval werken ook door in de chemische industrie, maar de diversiteit in producten en eindmarkten biedt tegengewicht. Internationaal opererende grondstofleveranciers zoals Dow chemical voelen de terugval in bijvoorbeeld de auto-industrie, maar tegelijkertijd maken toepassingen van kunststoffen door de coronacrisis een opleving door. Zo is er veel extra vraag naar plexiglas en worden er ook in mondkapjes kunststoffen verwerkt. Daarnaast spelen chemische bedrijven ook een belangrijke rol in de levering van desinfecterende middelen en zuurstof.
Divers beeld voor de technologische- en maakindustrie
In de technologische en maakindustrie is het beeld divers. De meeste automotive-gerelateerde bedrijven hebben hun productie begin mei weer opgeschaald, maar er worden ook in dit basisscenario flink minder auto’s verkocht en bedrijven schroeven hun investeringsniveau terug, wat afnemers in onder andere de bouw merkbaar wordt. Anderzijds blijft de impact voor de hightech industrie naar verhouding beperkt. Breed herstel volgt in dit scenario van ING in de loop van het jaar, maar voor de meeste bedrijven is een flinke omzetdaling voor heel 2020 niet te vermijden.
Alternatief scenario met tweede uitbraak
Het tweede scenario van ING is een variant op het basisscenario waarbij een tweede uitbraak komt van het coronavirus in de tweede helft van het jaar, ondanks brede inzet op testcapaciteit en contactonderzoek. Hierdoor keren sommige coronamaatregelen weer terug. Er is nu echter ervaring, waardoor er meer maatwerk is en een groter deel van de economie kan blijven draaien.
Industrie sterker op de proef gesteld bij het dubbele dip scenario
Tot september verloopt dit scenario voor de industrie hetzelfde als het basisscenario. Als het virus weer de kop op steekt zijn het bij de tweede dip wederom dezelfde sectoren met direct persoonlijk contact die direct hard geraakt worden zoals de horeca, reisbranche en de luchtvaart. Door het langdurige karakter van dit scenario neemt de onzekerheid toe. Meer bedrijven stellen investeringen langer uit of zelfs af en consumenten heroverwegen grotere aankopen zoals auto’s. De industrie krijgt in dat geval met een langdurige omzetterugval te maken die tot in 2021 aanhoudt en daaropvolgend een trager herstel. Voor de maakindustrie is het effect hiervan het grootst.