Coronasteun behoedde 12500 bedrijven voor faillissement

Coronasteunmaatregelen hebben in de afgelopen vier jaar waarschijnlijk 12.500 faillissementen voorkomen. Het terugbetalen van belastingschuld veroorzaakt de komende jaren naar verwachting wel 1.500 extra faillissementen.

Hoewel overheidsingrijpen dus succesvol was, kostte het ook veel geld en zorgde het ervoor dat ook niet-levensvatbare bedrijven konden blijven bestaan. Dit blijkt uit onderzoek van RaboResearch, dat hiervoor nieuw ontwikkelde faillissementsmodellen gebruikte voor het analyseren van de overheidssteun.

Faillissementsgolf bleef uit

Door de coronacrisis is er de afgelopen jaren veel aandacht geweest voor een mogelijke faillissementsgolf in Nederland. Het CPB ontwikkelde kort na de uitbraak van de pandemie een model om de kans op een faillissement te voorspellen op basis van initiële bedrijfskenmerken, zoals liquiditeit en solvabiliteit, gecombineerd met de impact van de economische schokken uit de financiële crisis van 2008-2010. Op basis van dit model werd een flinke stijging van het aantal faillissementen verwacht, met name in de horeca en recreatiesector.

Deze faillissementsgolf bleef echter uit, onder andere door forse steunpakketten vanuit de overheid. Voorbeelden van deze pakketten waren de loonkostensubsidie Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW), de Tegemoetkoming Vaste Lasten mkb (TVL) en uitstel van belastingbetaling (zie bijlage B2 in de technische bijlage voor meer informatie over de steunmaatregelen). Rabobank haalt meerdere eerdere onderzoeken aan, die aantoonden dat met de steunmaatregelen van de overheid vele faillissementen zijn voorkomen.

Op basis van nieuwe faillissementsmodellen, waarin de grootste coronasteunmaatregelen expliciet zijn gemodelleerd, schat de Rabobank dat deze steun in de periode 2020Q2-2024Q2 ongeveer 12.500 bedrijven voor faillissement heeft behoed. Dit is een conservatieve inschatting, omdat in deze doorrekening beperkt rekening is gehouden met het feit dat de Nederlandse economie bij het uitblijven van overheidssteun in een nog veel dieper dal had kunnen belanden. Door de betere uitgangspositie van het bedrijfsleven komen daar, ondanks het terugbetalen van de coronaschuld, tot eind 2027 nog eens ruim vijfduizend bedrijven bij. 

Rabobank verwacht dat het terugbetalen van belastingschuld de komende jaren zorgt voor nog eens 1.500 faillissementen. Aan de forse overheidssteun hing ook een stevig prijskaartje. Bovendien heeft de steun ervoor gezorgd dat niet-levensvatbare bedrijven hun activiteiten konden voortzetten, terwijl ze dat zonder steun wellicht niet hadden kunnen doen. Dit heeft waarschijnlijk een gezonde bedrijfsdynamiek geremd.