Amerongen
6 feb. 2017
2 minuten
‘De crisis in de maritieme sector neemt wereldwijd steeds ernstiger vormen aan. De hele keten heeft ermee te maken, van operators tot onderhoudsbedrijven en alles daartussen. De orderintake voor nieuwbouwschepen is op een dramatisch dieptepunt aangekomen, zoals we decennialang niet hebben gekend.’
Dat stelde voorzitter Hans Voorneveld van Netherlands Maritime Technology (NMT) 19 januari in zijn toespraak op de op de Nieuwjaarsreceptie van de scheepsbouworganisatie in Amerongen. ‘De laatste maanden zien we een aaneenschakeling van inkrimpingen en ontslagen en zelfs faillissementen. Ook bij onze leden. De maritieme sector staat onder grote druk.’
De verwachting is dat de overcapaciteit aan scheepsruimte in 2017 nog verder toeneemt. Dat zorgt voor orderdroogte en veel landen zullen, net als bij eerdere crises, proberen hun werven te bevoordelen. ‘Scheepsbouw, met het netwerk van dienstverleners en toeleveranciers, wordt vrijwel overal ter wereld beschouwd als een belangrijke motor voor de werkgelegenheid’, aldus Voorneveld. ‘Om die reden zetten overheden, ook in Europa, alles in wat mogelijk is om hun maritieme sector te steunen. Onder meer door de bouw van ferry’s en marineschepen. Maar ook met creatieve financiële en fiscale constructies en exportondersteuning. Dat maakt concurreren nog moeilijker en zet het level playing field onder grote druk.’
Kansen voor Nederland
Tegelijkertijd ziet Voorneveld mogelijkheden voor de Nederlandse maritieme maakindustrie om de crisis te doorstaan. ‘De cruisemarkt is booming, de megajachtbouw gaat gestaag door, de ferrymarkt komt op, er worden weer orders voor bagger- en vissersschepen geplaatst en het aantal overheidsopdrachten groeit, zowel voor marineschepen als voor andere overheidsvaartuigen. In al deze markten ligt onze sterkte in de samenwerking tussen werven, toeleveranciers en kennisinstituten. Daar worden de innovaties ontwikkeld en wordt de basis gelegd voor onze sterke exportpositie en Blue Groth.’
Met dat laatste wordt gedoeld op de ontwikkeling en bouw van duurzame installaties op zee, zoals windturbineparken, getijdecentrales, aquacultuur en mijnbouw.
‘De zekerstelling van de Subsidieregeling Duurzame Scheepsbouw, waarmee verduurzaming van schepen sneller mogelijk kan worden gemaakt, vergemakkelijkt die ontwikkeling’, aldus Voorneveld.
Orderdroogte
Het gebrek aan orders doet zich over de hele wereld voor. Maritiem onderzoeksbureau Clarksons Research Services, becijferde dat er in 2016 wereldwijd nog geen 800 zeeschepen zijn besteld. De afgelopen 20 jaar waren dat er gemiddeld 2.200. Het onderzoeksbureau verwacht dat de orderdroogte in 2017 aanhoudt. Pas in 2018 wordt enig herstel verwacht, maar nog lang niet tot het gemiddelde niveau. In 2018 stijgt het aantal orders volgens Clarksons naar 1.300.
Het aantal orders voor Nederlandse werven lag in 2013 nog op 136. In 2015 waren het er nog maar 64, minder dan de helft. In 2016 lag dat aantal nog lager, al zijn hierover nog geen definitieve cijfers bekendgemaakt.