De deal voor een klimaatneutraal Europa

Koninklijke Metaalunie reageerde op de Green deal en ziet kansen voor de mkb-metaalbedrijven. Het doel is om Europa in 2050 ‘het eerste klimaat neutrale continent ter wereld’ te maken. ‘Om dat voor elkaar te krijgen, moet er uiteraard fors geïnvesteerd worden in allerlei technische ontwikkelingen en producten die dat mogelijk gaan maken’, reageert Gerard Wyfker, beleidssecretaris Milieu en Energie van Koninklijke Metaalunie. ‘Dat het ons, als consument maar ook als bedrijf, geld gaat kosten is onontkoombaar. Maar voor bedrijven levert het ook kansen op. Kansen op nieuwe producten en op andere, nieuwe afzetmarkten.’

Het nu al oriënteren op die komende ontwikkelingen geeft je als bedrijf een voorsprong vindt Wyfker. ‘De invulling van onze mobiliteit gaat veranderen, we moeten onze woningen anders gaan verwarmen en van energie voorzien en dat levert kansen op voor nieuwe producten. Ondernemers die daar nu al over nadenken, hebben daarmee een streepje voor op bedrijven die dat niet doen.’

Volgens ‘Brussel’ staan we aan het begin van een nieuwe industriële revolutie. De techniek is er, nu is er geld en politieke doorzettingskracht nodig om naar een structureel schonere samenleving te gaan. Het tijdperk van de fossiele brandstoffen nadert z’n einde, ook al omdat die vanzelf opraken. Wyfker vergelijkt het met het voorop lopen als het gaat om circulariteit. ‘Daarvan weten we dat het eraan komt: grondstoffen worden immers steeds schaarser en er wordt van onze leden op dat gebied steeds meer verwacht van opdrachtgevers. Je kunt daar nu al op inspelen door nieuwe business modellen te omarmen en diensten en producten te ontwikkelen waardoor jij met jouw bedrijf vooraan staat.’

Om de voorwaarden voor een ‘effectieve en eerlijke’ energietransitie af te stemmen, gaat de Europese Commissie een nieuwe wet voorstellen om het doel voor 2050 bindend te maken voor alle EU-lidstaten. Momenteel wordt dit doel al door bijna alle EU-lidstaten onderschreven, met uitzondering van Polen, Tsjechië en Hongarije. Om te zorgen dat de transitie eerlijk verloopt, wordt de oprichting van een speciaal fonds beoogd van tientallen miljarden, bedoeld voor landen die het hardst geraakt worden door het afgaan van fossiele brandstoffen. De industrie is er erg over te spreken dat de Green Deal ervoor zorgt dan Nederland niet meer het braafste jongetje van de klas is als het gaat om klimaatbeleid, maar dat nu ook andere Europese landen moeten meedoen. Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland benadrukken dat dat goed is voor de Nederlandse concurrentiepositie, in Europa wel te verstaan.

Belangrijk is in elk geval de kanttekening dat het gaat om een voorstel voor een overeenkomst, opgesteld door de Europese Commissie (EC). De lidstaten moeten hier nog mee instemmen. Daarmee is de presentatie van de klimaatplannen een eerste stap in een proces dat minstens een aantal maanden zal duren. Ook moeten veel details van het plan nog uitgewerkt worden.

FME reactie op Europese ‘Green Deal’

De Green deal die Europese Commissie heeft gepresenteerd, komt overeen met de Nederlandse doelstellingen in het Klimaatakkoord. Daarmee kan er weer sprake zijn van een eerlijk speelveld en wordt oneerlijke concurrentie voor de Nederlandse industrie voorkomen. Daarnaast komen er heffingen voor niet EU-landen die onvoldoende aan het klimaat doen. Deze maatregel beschermt de Europese industrie tegen vervuilende producten uit niet EU-landen. FME waarschuwt echter wel voor het hanteren van een complex systeem dat in de praktijk niet uitvoerbaar is en daarom niet gehandhaafd kan worden. Dit stelt FME in een reactie op de Green deal.

FME vindt het terecht dat de Europese Commissie constateert dat energie-intensieve industrieën onmisbaar zijn voor Europa. We moet er dus voor zorgen dat ook deze sectoren mee kunnen komen in de energietransitie. FME zal daar uitdrukkelijke aandacht voor hebben in de industrieplannen die nader worden uitgewerkt in een Groen Europees Industrieplan.

Kansen

Technologie zal onmisbaar zijn om de Europese doelstellingen te behalen. Daarom moet een groot deel van het beschikbare Europese klimaatbudget worden uitgegeven aan de ontwikkeling en opschaling van nieuwe energie-innovaties. Daarbij valt te denken aan een groot Europees waterstofproject om de hoge kostprijs van waterstof omlaag te brengen. Niet alleen helpt dit om de industrie te verduurzamen, het biedt tevens kansen om Waterstof als Europees exportproduct te ontwikkelen.

De EU ambitie kost veel geld, wat ook Nederlandse bedrijven moeten ophoesten omdat de Nederlandse regering de burger wil ontzien. Daarom wil FME niet dat Nederland nog een schepje bovenop de plannen van Timmermans zal doen, zoals vaker het geval is.