Dit maken we op uit de themabijeenkomst ‘Markt- en prijsontwikkeling aluminium’ die het Aluminium Centrum 19 mei organiseerde. Vijftig belangstellenden kwamen naar Nieuwegein om te horen hoe Casper Burgering van ABN AMRO, Matthijs Schornagel, publicist en eigenaar van Metaalplatform en Albert Hogewoning van Bayards Aluminium Constructies aankijken tegen het basismetaal aluminium.
Grootste verbruiker van aluminium is China, gevolgd door de VS, Japan en Duitsland, met als grootste groeier India. China speelt met zijn overcapaciteit echter een sleutelrol in de mondiale aluminiummarkt. Volgens Burgering blijft deze overcapaciteit zeker tot 2016. ‘Eerder zijn er geen maatregelen te verwachten van de Chinese overheid’, verwacht hij. ‘Er zijn wel maatregelen aangekondigd (2 jaar geleden al), maar die komen niet van de grond. Ambitieuze plannen waarbij 60 procent van de productie zich moet concentreren bij de top tien bedrijven is nog steeds niet gehaald. Met de noodzaak om de CO2-uitstoot te beperken, lijkt er wel meer druk te komen om daadwerkelijk het probleem van overcapaciteit aan te pakken.’ De sectoreconoom Industrie & Industriële metalen is wel optimistisch over de rol van de Chinese overheid hierin. Totdat er maatregelen zijn genomen, zal de mondiale markt last blijven houden van overtollig Chinees aluminium op internationale markten.
Hoe de Chinezen dat doen vertelde Matthijs Schornagel (zie onderstaande foto). De aluminium ingots die smelters produceren zijn niet vrij verhandelbaar. Ingots zijn grote taps toelopende blokken ruwe aluminium gietstukken, special zo gemaakt voor voor opslag en transport. Toen de crisis toesloeg in China, zochten alle Chinese aluminiumsmelters, dat zijn er ongeveer vijftig, naar andere afzetmarkten. Aluminium ingots mogen niet verhandeld worden, coils daarentegen wel. Dus bedacht de sector de truc om de aluminium ingots te verwerken tot gietaluminium coils die vervolgens wereldwijd werden verhandeld. Deze gietaluminium coils werden in Europa (niet in de VS, want daar geldt een handelsboycot) vervolgens weer omgesmolten tot ingots en daar op de markt gebracht.
Terug naar Burgering, die vertelde dat 50 procent van alle producenten in de wereld van geraffineerd aluminium verliesgevend zijn bij de huidige spotprijzen. Het grootste deel van deze verlieslatende bedrijven bevindt zich in China en deze worden gesubsidieerd door de Chinese overheid (middels energiekortingen), maar dit zal volgens de sectoreconoom op termijn veranderen. Een mogelijke reactie van andere landen is dat zij ook hun handelspolitiek/overheidsbeleid aanpassen om de binnenlandse markt te beschermen.
Een factor van betekenis voor de prijsontwikkeling is de valutaverhouding van de dollar ten opzichte van de euro. Deze is volgens Burgering nu met 1,14 (19 mei 2015) laag, hetgeen concreet betekent dat aluminium in euro’s gezien duurder is geworden.
Hoe de prijs van aluminium tot stand komt probeerde Schornagel uit te leggen. Maar zelfs hij gaf toe dat dat niet meevalt. De uiteindelijke prijs komt in drie trappen tot stand: de LME (1), de (tussen)voorraad (2) en het fysieke premium (3).
Op de LME vindt het belangrijkste deel van de handel in aluminium (en andere basissmetalen) plaats in de zogeheten The Ring. 80 procent van de metaalprijzen worden daar tussen 11:40 en 17:00 uur vastgesteld door zo’n vijftig handelaren die schreeuwend en tierend (in een open outcry) tegen elkaar opbieden. In tijdslots van 5 minuten komen alle basismetalen aan bod. Een filmpje met Stephen Fry op Youtube biedt enige opheldering. In dat filmpje (https://bit.ly/1FRtKVu) vergelijkt Fry The Ring op de LME met een hanengevecht of beerput.
Het meest schimmige deel van de prijsstelling treedt op bij de opslag van al dat aluminium. Dat kan worden onderscheiden in Off-Warrant en On-Warrant opslag. De eerste is om wat van te maken, goedkoop en de levering ervan is snel maar ondoorzichtig; 2/3 van de aluminium voorraad ligt Off-Warrant. De On-Warrant opslag is om daadwerkelijk te verhandelen, is duur maar, staat redelijk veilig onder beheer van de LME en is daardoor transparant. Vanuit die voorraden vindt de daadwerkelijke handel plaats. ‘Beide systemen kunnen elkaar ontregelen’, zegt Schornagel. Daarom hebben de grote zakenbanken, zoals de niet geheel onbesproken Goldman Sachs, met Dark Inventory een soort zwart gat bedacht waar al het aluminium zowel On- als Off-Warrant in verdwijnt. Het is te ingewikkeld om hier dieper op in te gaan, maar dit leidt volgens Schornagel alleen maar meer tot een knap staaltje prijsmanipulatie. Door dit schimmige karakter denkt de LME volgens Schornagel erover om ook over de Off-warrant opslag toezicht te gaan houden.
Een derde en niet onbelangrijke factor in de prijsvorming van aluminium is dat er bovenop de LME-prijs een premium wordt gelegd. Dat is de link tussen de fysieke markt en de LME. Het premium dat wordt opgelegd hangt af van transportkosten, onderhandelingen en huur in Load-out que. Dit premium heeft de afgelopen periode de aluminiumprijs nogal gedomineerd. Bedroeg dit premium enige tijd geleden zo’n 120 dollar per ton, eind vorig jaar steeg die naar een maximum van meer dan 500 dollar per ton. Op een prijs van loco 1.719 dollar per ton (28 mei 2015) lijkt dat absurd. Maar dat is het volgens kenners niet, want alles draait om beschikbaarheid en de voorraden die in grote pakhuizen in bijvoorbeeld Vlissingen liggen. Die voorraden zijn allemaal geoormerkt en dus niet zo maar verhandelbaar. Er schijnt voor Vlissingen een wachttijd te zijn van meer dan jaar. Dat komt volgens Schornagel mede omdat kopende partijen worden beloond als ze hun aangekocht aluminium direct weer in opslag doen, waardoor de huurcomponent in het premium steeds hoger wordt. Het schijnt dat de regels voor opslag van aluminium gaan veranderen. Het principe van Last in Last out (Li-Lo) zou gaan gelden, waardoor de koop en weer opslaan-truc niet meer loont.
Gelukkig dalen de premiums op dit moment. In november vorig jaar bedroeg deze rond de 500 dollar per ton, maar eind april is de Rotterdam premium volgens Reuters gedaald naar 250-290 dollar per ton.
Een bedrijf dat veel te maken heeft met aluminium is Bayards. Dit Nederlandse bedrijf produceert wereldwijd aluminium constructies voor de offshore, schepen, defensie, architectuur en helidecks. Albert Hogewoning van Bayards vertelde dat zijn bedrijf van oudsher al het aluminium inkocht vanuit Nederland. Bayards koopt aluminium billets in en maakt de aluminium profielen veelal met custom made matrijzen. Hogewoning vertelt dat voor een gemiddeld helideck zo’n twintig matrijzen nodig zijn. Dat bepaalt deels de prijs van een aluminium product. Daarnaast heeft de prijs van aluminium invloed op de productiekosten, zeker als je nagaat dat er zo’n 30 ton aluminium in een gemiddeld helideck gaat zitten.
En die prijs, zo weten we inmiddels, wordt bepaalt door verschillende factoren zoals: LME, premiums van de aluminium billets, koers van de dollar en de inflatie. ‘Al die factoren zijn uit te leggen, behalve die van het premium op de aluminium billets. Als de koers van de Zwitserse Frank in een nacht wijzigt, dan kun je uitleggen dat dat gevolgen heeft voor de koersverhouding met de euro. Maar de hoogte van de billet-premium is gewoon niet uit te leggen’, zegt Hogewoning.
i www.lme.com/trading/venues-and-systems/ring
Na twee moeizame jaren keert de Nederlandse industrie in 2025 weer terug naar groei. De…
Met Prinsjesdag achter de rug ligt er weer een stapel aan nieuwe plannen klaar voor…
Halverwege 2024 versnelt de opwaartse trend van faillissementen in Europa. Wereldwijd komt eind dit jaar…
ECI Software Solutions, een wereldwijde aanbieder van cloudgebaseerde bedrijfsbeheersoftware en -diensten, introduceert Ridder iQ Essentials,…
Naar aanleiding van de voorgelegde plannen op Prinsjesdag stelt FME dat het verstandig is dat…
Arbeidsmarktkrapte speelt een hoofdrol in de plannen die het kabinet tijdens Prinsjesdag 2024 heeft gepresenteerd.…