Het overgrote deel van de lasverbindingen in spoorstaven in tracés voor treinen wordt in ons land gelast met het zogeheten ‘bekist’ lasproces. Daarnaast wordt het ook veel toegepast bij het verbindingslassen van railprofielen voor kraanbanen. Ook herstellen door middel van oplassen neemt een steeds belangrijker plaats in ter verlenging van de levensduur.
DeltaRail, een zelfstandig beproevingslaboratorium en adviesbureau voor de spoorbranche, werkt voor het keuren en beproeven van lasproefstukken op dit gebied nauw samen met de opleidingenafdeling van Lastechniek Europa. Kennis en vakmanschap op het gebied van nieuwbouw en onderhoud van railsystemen worden daardoor op een hoger plan gebracht.
De organisatie maakt deel uit van de Engelse DeltaRail Group met meer dan 650 medewerkers, waarvan een honderdtal in Nederland. DeltaRail heeft de status van Notified Body, dat wil zeggen dat het net als keuringsinstanties als Det Norske Veritas en Lloyd’s Register bevoegd is om systemen te certificeren.
Oplassen
‘We houden ons hier onder andere bezig met het voor derden keuren en beproeven van lasmethodes voor verbindingslassen in rails en met reparatiemethodes voor sterk gesleten rails door middel van oplassen’, legt consultant ing. Ton Sol uit. ‘Afbrandstuik- en thermietlassen worden het meest toegepast.
Bekist lassen
Bekist lassen is daarentegen ook tegenwoordig nog steeds dé techniek om rails te verbinden bij onderhoud en reparatiewerkzaamheden. Bij het bekist lassen worden twee rails met een tussen ruimte van circa 20 mm in elkaars verlengde geplaatst op een keramische of koperen plaat. Rondom het railprofiel worden koperen blokken aangebracht. Vervolgens wordt gelast: laag voor laag wordt de open ruimte gevuld, waarbij basische elektroden worden ingezet.
De lasser maakt hierbij licht zwaaiende bewegingen, waarbij erop gelet moet worden de koperen blokken niet te raken. Na het verwijderen van de blokken is de verbinding gereed. De methode wordt in het overgrote deel van de gevallen toegepast in het kader van reparatie- en onderhoudswerk; soms worden tijdelijke verbindingen op deze wijze tot stand gebracht. Bij het verbinden van tram- en kraanbaanrail wordt deze methode ook nog steeds gebruikt bij zowel nieuwbouw als reparatie.
Opleiding
Bij dit bekist lassen werkt DeltaRail samen met de lasschool van Lastechniek Europa. Zij verzorgen de opleiding, wij beproeven de werkstukken. Er is een toenemende vraag naar gecertificeerde lassers voor het bekist lassen en oplassen. De totale vraag in Nederland ligt op ruim honderd, maar door de uitstroom moeten er steeds nieuwe lassers worden opgeleid; bovendien moeten geschoolde lassers om de twee jaar opnieuw worden gecertificeerd.’
Nederlands Instituut voor Lastechniek
Deze week verschijnt bij de papieren editie van Vraag en Aanbod een extra editie over ‘Lassen, Snijden en verspanen’ waar het volledige artikel over raillassen in is opgenomen.