Nieuwegein
10 nov. 2011
2 minuten
Monteurs die handmatig dakplaten zetten overbelasten hun lichaam. Zo concludeerden Marjolein Douwes, Heleen de Kraker en Jan Brekelmans van TNO na onderzoek afgerond in april 2011. Dakplaten met een hulpmiddel plaatsen is de oplossing.
Voor de constructie van moderne westerse daken gebruiken monteurs vaak metalen dakplaten. Ze lijken op golfplaten, maar zijn door het metaal een stuk zwaarder dan de kunststoffen platen. Het gewicht van de platen is een risico voor de gezondheid van monteurs, constateerde de Arbeidsinspectie in 2009. De consequentie is dat monteurs nu anders moeten gaan werken. Net als de toeleveranciers, constructeurs en architecten.
In opdracht van Dumebo DWS, de branchevereniging van specialistische verwerkers van metalen gevels en daken, onderzocht TNO de lichamelijke belasting van de monteurs tijdens hun werk. Het onderzoek is uitgevoerd op vier verschillende bouwplaatsen. De onderzoekers observeerden houdingen, bewegingen en afstanden en legden deze vast op foto en video.
Krachtopnemer
Ook duur en frequentie van de werkzaamheden werd genoteerd. Ze maten de geleverde krachten (tillen, duwen, trekken) met een zogenaamde ‘krachtopnemer’. Door de combinatie van deze meetgegevens naast de geldende grenswaarden te leggen, een aanpak geadviseerd door de Gezondheidsraad, konden de onderzoekers een advies geven.
Het lostrekken van platen uit een stapel blijkt het zwaarste taakonderdeel, gevolgd door slepen en omklappen van de platen. Om gezond te werken mag volgens de onderzoekers maximaal 14 kilo getrokken worden. De kracht die nodig was om deze taak te kunnen doen was echter 78 kilogramkracht.
Douwes: ‘Dit verhoogt de kans op rugklachten. Ook de schouders zullen er uiteindelijk onder te lijden hebben.’ De oplossing ligt in het gebruik van hijsmiddelen als een kraan. Om het omklappen terug te dringen adviseren de onderzoekers de toeleveranciers om de platen ‘positief aan te leveren’. Dat wil zeggen: met de goede kant boven.
Richtlijn
Samen met de branche is de nieuwe gezonde manier van werken omgezet in een richtlijn. Werken volgens de richtlijn heeft een ander prijskaartje. Vooral de aankoop of huur van hulpmiddelen zal de dakconstructieprijzen opdrijven. Hier staat tegenover dat het verminderen van overbelasting ziekteverzuim terugdringt en zo medische kosten drukt.
‘De metaalsector kampt met vergrijzing. Met dit onderzoek dragen we niet alleen bij aan gezond werken op dit moment, maar ook aan de duurzame inzetbaarheid van dakmonteurs’, aldus Douwes.