18 Jun. 2019
2 minuten
Het groeitempo van de Nederlandse economie keert terug naar normale waarden. In 2018 lag de groei van het bruto binnenlands product (bbp) nog op 2,6 procent, na een piek van 3,0 procent in 2017. De geraamde groei voor 2019 is met 1,6 procent aanzienlijk lager, maar ligt nog steeds dicht bij de potentiële groei. Dat geldt ook voor 2020 en 2021, waarvoor een bbp-groei van 1,5 procent, respectievelijk 1,4 procent wordt voorspeld.
De output gap blijft vrij constant op ongeveer 1,8 procent: een waarde die past bij economische hoogconjunctuur. Dit komt ook tot uitdrukking in de krappe arbeidsmarkt. De werkloosheid ligt in elk van de jaren 2019-2021 op het zeer lage percentage van 3,3 procent van de beroepsbevolking. Het afnemen van de bbp-groei is ook terug te zien in de meest recente kwartaalcijfers. In de eerste twee kwartalen van 2018 groeide het bbp nog met gemiddeld 0,7 procent (ten opzichte van het voorafgaande kwartaal). In de laatste twee kwartalen van 2018 vertraagde de groei naar gemiddeld 0,3 procent. Terwijl de groei in het eerste kwartaal van 2019 volgens de voorlopige cijfers weer herstelde naar 0,5 procent, duiden diverse indicatoren erop dat de economische groei geleidelijk normaliseert naar het potentiële, trendmatige tempo.
Het consumentenvertrouwen nam in 2018 aanzienlijk af en ligt inmiddels op het langetermijngemiddelde. Bij bedrijven is het vertrouwen (PMI) sinds begin 2018 eveneens scherp gedaald. Specifiek op het gebied van de internationale handel is de stemming iets versomberd door geregeld oplaaiende handelsconflicten en de (mogelijke) gevolgen van Brexit. De indicator voor nieuwe exportbestellingen bij Nederlandse bedrijven is sinds begin 2018 met ruim 10 punten afgenomen naar 52 in mei 2019. In 2017 en 2018 kwam nog bijna de helft van de bbp-groei door uitvoer van goederen en diensten. In 2019 is slechts 0,2 procentpunt van de bbp-groei van 1,6 procent toe te rekenen aan de buitenlandse afzet. Ook in de verdere ramingsjaren steunt de Nederlandse economie voor het overgrote deel op de binnenlandse bestedingen. Die bestaan vooral uit consumptie door huishoudens. Daarnaast dragen de overheidsbestedingen de komende jaren flink bij aan de economische groei, terwijl de bijdrage van de woning- en bedrijfsinvesteringen geleidelijk afneemt.
De Europese Centrale Bank (ECB) verwacht dat de mondiale groei (exclusief eurogebied) vertraagt van 3,8 procent in 2018 naar 3,3 procent in 2019. Dit is een neerwaartse aanpassing ten opzichte van de verwachting van een half jaar geleden, met vooral een lagere groei in de opkomende markteconomieën. De mondiale bbp-groei staat onder druk van het geëscaleerde handelsconflict tussen de Verenigde Staten (VS) en China, waar beide landen in mei 2019 nog een vervolg aan hebben gegeven door hun invoertarieven verder te verhogen.