Economische prognoses bijgesteld na verlenging lockdown

Naar aanleiding van de verlengde lockdown in Nederland (tot en met 9 februari) en de lockdowns en verscherpte maatregelen bij belangrijke handelspartners van Nederland, heeft de Rabobank haar verwachtingen voor de Nederlandse economie voor 2021 verder naar beneden bijgesteld.

Vanwege de aangescherpte maatregelen sinds 15 december, waaronder de sluiting van delen van de detailhandel, was de Rabobank in een tussentijdse update al somberder over de Nederlandse economie, zowel voor 2020 als voor 2021. Signalen uit onder meer Duitsland wijzen erop dat de economie er in het vierde kwartaal mogelijk toch gunstiger uitzag dan eerder verwacht. Ook in Nederland zijn cijfers over bijvoorbeeld werkloosheid positiever dan waar de Rabobank tot nu toe van uit ging. Voor het vierde kwartaal gaan ze daarom niet meer uit van economische krimp van 2,5 procent kwartaal-op-kwartaal, maar van 1,5 procent. Voor heel 2020 komt de bank daarmee uit op een economische krimp van 4,1 procent ten opzichte van 2019 (dat was -4,4 procent).

Verlenging lockdown

Over de eerste maanden van 2021 is de Rabobank door de verlenging van de strenge lockdown juist negatiever (zie de hoofdfoto). Ging de bank een maand geleden nog uit van een bescheiden groei van 0,6 procent kwartaal-op-kwartaal, rekenen ze nu op een krimp van 2,3 procent. Daarmee zakt de economische activiteit tot zo’n 6,5 procent onder het niveau van eind 2019, vlak vóór de coronacrisis. Dat somberder beeld voor de eerste maanden van het nieuwe jaar volgt uit twee ontwikkelingen. De verlenging van de strenge lockdown in Nederland drukt allereerst economische activiteit dit kwartaal doordat het uitgaven van huishoudens en investeringen van bedrijven belemmert. Hierbij gaat de Rabobank ervan uit dat de maatregelen tot zeker eind februari zo streng blijven als nu, met in maart slechts mondjesmaat versoepelingen.

Daarnaast is sinds het publiceren van de vorige update ook het buitenlandbeeld danig verslechterd. Zo werd medio december in het Verenigd Koninkrijk namelijk een nieuwe mutatie van het coronavirus opgemerkt, waarvan later die maand zou blijken dat deze besmettelijker is. Ook andere landen rapporteren sindsdien mutaties. Angst voor zulke varianten en zorgen om oplopende besmettingen hebben afgelopen weken wereldwijd tot strengere en langere maatregelen geleid. Om die reden zijn ook de verwachtingen voor de eurozone voor het eerste kwartaal verlaagd. Voor Nederland betekent dit naar verwachting dat de export averij oploopt. Bij elkaar is de verwachting voor heel 2021 naar beneden bijgesteld van een groei van 2,3 procent naar 1,4 procent. Desondanks blijft de werkloosheidsraming vrijwel gelijk. Tegenover de slechtere vooruitzichten staan namelijk relatief gunstige realisaties in het vierde kwartaal (zie onderstaande figuur).

Versoepelingen leiden tot herstel

Voor het tweede kwartaal van dit jaar neemt de Rabobank aan dat de maatregelen iets soepeler zullen worden, met pas vanaf het derde kwartaal substantieel meer vrijheden. Langzaam kan dan meer van de economische activiteit in Nederland doorgaan, waarmee ruimte komt voor herstel uit deze crisis. Dat kan relatief vlot, omdat de overheidssteun er tot nog toe voor heeft gezorgd dat bedrijven grotendeels overeind zijn gebleven en dat inkomens van huishoudens niet sterk zijn teruggevallen. Voor 2022 wordt daarom uitgegaan van een economische groei van 3,4 procent (was 2,7 procent). Naar de huidige inschatting is de economie daarmee halverwege volgend jaar weer op het niveau van vóór de pandemie. Veel valt of staat uiteraard met het verdere verloop van het virus, de snelheid waarmee Nederlanders worden getest en gevaccineerd en dus hoe lang en hoe streng de coronamaatregelen blijven.