Financiële last blijkt molensteen om nek van twee eeuwen oude gieterij Bennink & Ten Cate

Curator Robert Verdonk is positief over een mogelijke doorstart van de gieterij. ‘Het bedrijf heeft goed klantenbestand en trouwe opdrachtgevers. Omdat Bennink & Ten Cate met sommige onderdelen marktleider en monopolist is, haalt de onderneming goede marges op de producten.’ Vrijdagochtend (15 april) heeft curator Verdonk in de kantine een bespreking gepland met het voltallige personeel, waar hij de stand van het faillissement en eventuele doorstart zal toelichten.  

Almelose oorsprong

De oorsprong van de gieterij ligt in Twente. Willem ten Cate en Zn. uit Almelo vervaardigde vanaf 1820 gietstukken voor de textielindustrie. Later werd rioleringsgietwerk als putdeksels de specialisatie. Rond 1960 ligt de productie rond vijfduizend ton per jaar en wordt de locatie in Heerenveen gestart. De opbrengsten zijn echter zo laag dat tien jaar later de Almelose fabriek wordt gesloten. Een decennium met overnames en financiële problemen volgt, tot er een flinke ombouw plaatsvindt in 1981. Mede door de inrichting van een modern laboratorium, is Ten Cate in staat om een steeds grotere variatie van verschillende materialen te gieten.

Handmatig

Gieterij Bennink neemt in 1992 Ten Cate Heerenveen over. De moderne onderneming uit Nijmegen heeft de beschikking over inductieovens en een warmtebehandelingsinstallatie. Met de samenvoeging ontstaat een gieterij waarbij met ruim honderd soorten staal wordt gewerkt. De vormkasten worden tot op de dag van vandaag handmatig gefabriceerd. Kleine oplages met een hoge moeilijkheidsgraad is de specialiteit van Bennink & Ten Cate. Met het industrieel gietwerk richt het bedrijf zich met name op machine- en constructiebouw, petrochemie, offshore en scheepvaart. Pomphuizen, waaiers, gegoten slijt- en vervangingsdelen, tandwielkasten, klephuizen en andere speciale gietdelen behoren tot producten, die in Heerenveen worden gemaakt.

Bank eiste versnelde aflossing

‘Voor 2008 was het financieel halleluja’, analyseert curator Verdonk. ‘De waardes van het onroerend goed zorgden bij de intrede van de economische crisis echter voor problemen.’ Een renteswap uit 2008 doet het bedrijf uiteindelijk de das om. ‘De bank vroeg om een versnelde aflossing. Minder geld en minder opdrachten. Het bedrijf kwam in een neerwaartse spiraal terecht.’ De schuld liep op tot ruim twee miljoen euro. ‘Er is wel geprobeerd om met de schuldeisers tot een overeenkomst te komen. De lasten zijn nog dusdanig hoog, dat besloten is om de stekker er uit te halen.’

‘Gieterij heeft bestaansrecht’

De rentelasten zijn volgens Verdonk een molensteen om de nek van de gieterij gebleken. De aflossing maakt dat er steeds minder geld is voor nieuwe producten. Toch heeft juist het ambachtelijke en unieke karakter van gietwerk de interesse van een tweetal mogelijke overnamepartijen gewekt. Er is nog geen overeenkomst, toch hoopt Verdonk daar op korte termijn positief nieuws over te brengen. ‘Natuurlijk zijn er minder opdrachten en is er minder omzet, maar zonder de hoge financiële lasten had en heeft de gieterij absoluut bestaansrecht.’

Van 165 naar zestien werknemers

In de gloriedagen had de gieterij ongeveer 165 mensen in dienst. Nu telt het bedrijf nog zo’n zestien werknemers. ‘De gieterij blijft voorlopig in bedrijf. De werknemers kunnen in elk geval tot zes weken na de datum van het faillissement aan de slag blijven.’