Flink deel van de afvalberg kan de 3D-printer in

Refil kreeg naamsbekendheid met zijn plasticversnipperaar op popfestival Lowlands. Festivalbezoekers konden daarin rondslingerend plastic – bierbeker, flesjes, rietjes en verpakkingsmateriaal – verpulveren door aan een wiel te draaien. Na verhitting maakte een extruder daaruit een filament, waarvan een 3D-printer sieraden printte. ‘We wilden laten zien dat je kunt voorkomen dat plastic afval in de natuur verdwijnt door er waarde aan toe te voegen. Draad produceren uit nieuwe grondstoffen is totaal onnodig’, vertelt Casper van der Meer, medeoprichter van ontwerpbureau Better Future Factory (BFF) en bijbehorend productiebedrijf Refil. ‘De volgende stap was opschalen naar een serieuze productie, want een flink deel van de afvalberg kan de 3D-printer in.’

Na jaren van testen kan het bedrijf nu verschillende soorten printdraden leveren, vervaardigd uit plasticsoorten met uiteenlopende smelttemperatuur. Zo maakt Refil een ABS filament uit verschrote dashboards van auto’s en een PET-filament uit oude PET-flessen. In Dordrecht laat het bedrijf 3D-printdraden maken uit de binnenkant van koelkasten. Verpulverde dashboards leveren zeer hard filament op, uit PET-flessen zijn juiste zachte vuldraden te maken. De kleurverschillen zijn te herleiden op het soort fles. Blanke draad komt uit transparante waterflesjes en sinds kort is er ook groene filament uit onder meer 7Up flessen. Draden uit dasboards zijn zwart (‘DashBlack’) en die uit de binnenkant van koelkasten wit (‘FridgeWhite’). De dikte van de draden varieert van 1,75 tot 2,85 millimeter. Gewikkeld op een gerecyclede kartonnen rol – 750 gram per stuk – zijn ze klaar voor gebruik in iedere bekende FDM 3D-printer.

Grote uitdaging bij recycling van plastic is het produceren van een constante hoge kwaliteit, want bij printen van laagjes van 0,1 tot 0,3 millimeter is vervuiling fataal. Daarvoor zijn speciale filters ontwikkeld om rommel uit het gesmolten plastic te vissen. Refil onderzoekt daarnaast steekproefgewijs de kwaliteit van het mengsel en betrekt zijn afvalplastic van vaste partners, onder meer Van Gansewinkel, die garanderen dat ze het product schoon aanleveren. Tests wijzen uit dat ReFilament inmiddels een kwaliteit heeft als standaard filament. De winkelprijs van ReFilament ligt op ongeveer 30 euro per rol.
Productie van plastic tegels is de volgende recyclingoplossing die BFF bedacht. Offshorebedrijf Heerema vroeg de Rotterdammers om hulp bij oplossen van afvalproblemen in Angola, waar het bedrijf actief is. Omdat complexe en relatief dure 3D-printers niet handig waren op deze locatie, bedacht BFF een simpel minioventje. De Squarry kan PET-flessen smelten en met behulp van een mal in een vorm gieten. Eerste toepassing is een tegel, waarmee prima een badkamer waterdicht is af te werken. Van der Meer: ‘Zo veranderen we een product uit een hightech industrie in een simpele, lowtech oplossing, passend bij lokale behoeften.’ Squarry biedt Angolese ondernemers kansen op een beter bestaan én zorgt voor een opruimbeurt in een Afrikaanse ontwikkelingsland. Want de grondstof is opnieuw rondslingerend plasticafval. Met de oventjes zijn ook plasticproducten zoals visnetten, bestek en stenen te vervaardigen. TNO en de Nederlandse ambassade zijn eveneens betrokken bij het BFF-project in Angola.