Fouten gemaakt bij dakconstructie Grolsch Veste

De veiligheid van constructies in de bouw heeft de bijzondere aandacht van de Onderzoeksraad. In april 2011 publiceerde de Raad zijn onderzoek naar het instorten van een verdiepingsvloer van de B-Tower in Rotterdam. Dit onderzoek laat parallellen zien met de bevindingen uit het onderzoek naar De Grolsch Veste.

Verantwoordelijkheid

‘Het blijkt dat bij dergelijke complexe bouwprojecten de verantwoordelijkheid voor veiligheid niet duidelijk is belegd. Hierdoor voelt in de praktijk niemand zich verantwoordelijk voor de veiligheid van het bouwproject. Zowel bij de B-Tower als bij De Grolsch Veste werd hierdoor een incomplete, instabiele bouwconstructie in gebruik genomen en belast’, aldus de Raad.

Bij De Grolsch Veste werd in de zomer van 2011 een uitbreiding van de tribune gebouwd. Het ontwerp was gebaseerd op de eerdere, gelijke uitbreiding en werd door dezelfde bedrijven uitgevoerd. ‘Deze bedrijven vertrouwden op hun ervaring met het eerdere bouwproject in plaats van de nieuwe bouwconstructie tijdens de bouw te blijven controleren’, vervolgt de Raad.

‘De hoofdaannemer had een coördinatie- en controleverplichting, maar nam geen maatregelen om de stabiliteit van de bouwconstructie te waarborgen terwijl er zichtbaar onderdelen ontbraken. Bovendien besloot de hoofdaannemer onder druk van de opleverdatum de oorspronkelijke planning los te laten en de afbouw van de tribune parallel te laten uitvoeren met de opbouw van constructie.’

Instabiliteit

Op de dag van het ongeval ontbraken alle koppelstaven aan de achterzijde in het rechte deel van de primaire constructie. Deze koppelstaven waren weggelaten vanwege het uitgelopen werk aan de trappenhuizen. Om de afbouw met dakplaten te vergemakkelijken, was op het dak ook een aantal stabiliteitsverbanden weggelaten. Om dit te ondervangen, waren weliswaar enkele tijdelijke voorzieningen aangebracht in de vorm van staalkabels, maar in de ochtend van 7 juli werd een van deze kabels weer verwijderd om het werk van de nettenbouwers te vergemakkelijken. Hierdoor werd spant 8 van de constructie niet langer gestabiliseerd.

Volgens de Onderzoeksraad is instabiliteit is de hoofdoorzaak van het ongeval geweest. Uit het onderzoek blijkt bovendien dat de verschillende onderdelen van de constructie niet goed op elkaar pasten. Desondanks is de bouw voortgezet, waardoor de stalen onderdelen met kracht gemonteerd moesten worden en vervormd raakten. Hierdoor is de belastbaarheid van de hele constructie afgenomen.

Belast

Hoewel essentiële onderdelen ontbraken, werd de staalconstructie van het dak in aanbouw al wel belast. Aan de constructie hingen twee hangbruggen – samen circa 3000 kilo. Op het dak lagen dakplaten (35.000 kilo). De videowall die werd opgehangen, weegt ruim 8000 kilo. Daarnaast werd het dak belast met het gewicht van de tien werknemers die aan de afbouw werkten.

Rond het middaguur stortte op 7 juli het dak in. Op dat moment waren twaalf mensen aan het werk op of onder het dak. Twee medewerkers zijn omgekomen en negen raakten gewond, waarvan enkele ernstig. Eén persoon liep geen lichamelijk letsel op.