Groei voor de bouw ondanks stikstof- en pfas-problematiek

De aanhoudend sterke binnenlandse vraag, innovatieve bouwoplossingen en de nieuwe soepelere en compenserende overheidsmaatregelen zorgen hiervoor. De infrasector zal in 2020 wel kampen met krimp. Daar zijn de problemen met pfas en stikstof het grootst. Dit blijkt uit het nieuwe vooruitzicht bouw van het ING Economisch Bureau.

Bouwproductie groeit op lager niveau door

Vanaf april 2019 is de groei van de bouwproductie duidelijk op een lager niveau gekomen. Dit komt door de afgezwakte economische groei, capaciteitsproblemen door te weinig personeel en de stikstofuitspraak van de Raad van State. De pfas problematiek heeft de groei in oktober en november 2019 verder gedrukt. Ondanks deze groeiremmers lijkt de bouwproductie in 2019 toch nog af te stevenen op een plus van vijf procent. Dit is de hoogste groei van alle Nederlandse sectoren en de bouw bereikte daarmee de hoogste jaarproductie van deze eeuw.

Orderboeken goed vol

Ondanks meerdere gevallen van stokkende bouwwerkzaamheden lijken er tot op heden nog weinig grote neerwaartse effecten in de bouwsector te zijn opgetreden. De orderboeken zitten nog steeds goed vol met voor bijna tien maanden werk. In de woningbouw steeg de voorraad werk zelfs licht sinds mei (uitspraak Raad van State over stikstof) van 12,2 naar 12,4 maanden in augustus. De infrasector kampt wel met een afnemende orderontvangst, daar worden de gevolgen van de strengere stikstofregels het meest gevoeld.

Stikstof: impact is sectorbreed beperkt

Ook voor 2020 verwacht ING dat er nog lichte groei is in de bouw, al kan dit natuurlijk per bouwbedrijf sterk verschillen. Toch denken we dat de totale impact van de pfas- en stikstofproblematiek beperkt blijft omdat:

• De vraag naar bouwactiviteit in stand blijft door de goed draaiende binnenlandse economie.
• De overheid met een pakket maatregelen (bijv. minder stikstofstuitstoot door beperking maximum snelheid naar 100 km/u) is gekomen waardoor bouwprojecten weer eenvoudiger doorgang kunnen vinden.
• Bouwbedrijven kunnen waar mogelijk schuiven met opdrachten en zo opdrachten naar voren halen die niet getroffen worden door de stikstofproblematiek.
• Bouwbedrijven zijn bezig met allerlei innovatieve oplossingen zoals inzet van elektrisch materieel. Ook zijn er bijvoorbeeld mogelijkheden om bamboe (echte stikstofvreters) te laten groeien in bakken rond de bouwplaats en zijn er dakpannen op de markt die de schadelijke stoffen uit de lucht neutraliseren.

‘De aanhoudende groei in 2019 en de over het algemeen goed gevulde orderboeken duiden er op dat de stikstofproblematiek tot op heden een beperkt effect heeft op de totale bouwproductie’, aldus Maurice van Sante, senior econoom bij het ING Economisch Bureau. ‘In 2020 verwachten we een beperkte groei van 0,5 procent maar dus geen krimp. De productie zal in de infrasector in 2020 naar verwachting echter wel dalen. Deze sector heeft binnen de bouw het meest last van de stikstof en pfas-problematiek.’

ING Economisch bureau heeft meerdere uitgebreide rapporten die zijn in te zien over de bouwsector in zijn totaal, de woningbouw, de utiliteitsbouw en de infrasector.