Groene staaltransitie ArcelorMittal uitgesteld

De ambitieuze plannen van staalgigant ArcelorMittal om haar Europese fabrieken te vergroenen, komen voorlopig op de lange baan. Het bedrijf wijst op hoge energieprijzen, trage ontwikkelingen in groene waterstof en een gebrek aan effectieve Europese handelsbescherming. Deze uitdagingen zorgen ervoor dat plannen voor een miljardeninvestering in Gent en andere Europese locaties voorlopig in de ijskast belanden.

In 2021 presenteerde ArcelorMittal ambitieuze plannen om staalproductie in Europa drastisch te verduurzamen. In Gent, bijvoorbeeld, zou een nieuwe Direct Reduced Iron-installatie (DRI) samen met elektrische ovens (EAF’s) vanaf 2030 de jaarlijkse CO2-uitstoot met 3,9 miljoen ton verminderen. Deze stap was essentieel om de toekomst van de Europese staalindustrie veilig te stellen en een belangrijke bijdrage te leveren aan de klimaatdoelen van de EU.

Toch staan deze plannen nu op losse schroeven. ‘Zonder een helder beleid dat hogere kosten voor duurzaam staal compenseert, kunnen we geen definitieve beslissingen nemen’, stelt CEO Aditya Mittal. Het bedrijf had gerekend op een tussenfase met aardgas, maar door stijgende gasprijzen en onvoldoende vooruitgang in waterstoftechnologie is dat geen haalbare optie meer.

Belgische context: Gentse fabrieken in onzekerheid

Voor België is de situatie extra nijpend. In Gent zou een DRI-installatie de CO2-uitstoot met 3,9 miljoen ton per jaar verminderen, een investering die cruciaal is voor de toekomst van de staalproductie in de regio. Vakbond ABVV uitte al zorgen over het uitblijven van concrete plannen. ‘De vergroening van AM Gent is essentieel om de concurrentiepositie en banen te behouden’, stelde een woordvoerder.

De Belgische overheid was eerder bereid om samen met ArcelorMittal meer dan een miljard euro in dit project te investeren. Maar nu overweegt het bedrijf alleen nog elektrische ovens in Europa, waarbij Gent een potentiële locatie is. Dit besluit hangt echter ook af van het Europese staalactieplan, dat tegen maart 2025 verwacht wordt.

Europese staalindustrie in zwaar weer

ArcelorMittal benadrukt dat de Europese staalindustrie te maken heeft met structurele problemen. Import van goedkoop Chinees staal zet druk op prijzen, terwijl de Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) en andere Europese handelsmaatregelen onvoldoende bescherming bieden. Tegelijkertijd blijven energieprijzen in Europa veel hoger dan elders.

Deze omstandigheden staan in schril contrast met de situatie in andere landen. In India en de VS investeert ArcelorMittal wél in nieuwe technologieën, zoals DRI-installaties. Volgens vakbonden is dit een teken dat Europa achterop dreigt te raken in de wereldwijde race naar duurzaam staal.

Blik op de toekomst

Ondanks de uitdagingen blijft ArcelorMittal streven naar net-zero in 2050. Het bedrijf zet voorlopig in op elektrische ovens en de productie van XCarb®-staal, gemaakt met gerecycled materiaal en hernieuwbare energie. Daarnaast hoopt de staalreus op nieuwe beleidsmaatregelen, zoals het Europese staalactieplan dat in 2025 wordt verwacht.

‘Zonder concrete stappen vanuit Brussel blijft de toekomst van de Europese staalindustrie onzeker’, waarschuwt Aditya Mittal. ‘We hebben een gelijk speelveld en stimuleringsmaatregelen nodig om onze fabrieken toekomstbestendig te maken.’