Metaalbeurzen zijn er niet alleen voor de nieuwste machines te zien. Je bezoekt ze ook om de trends te ontdekken die komende jaren de sector gaan beïnvloeden. Dat geldt ook voor de AMB, waar thema’s als hybridemachines, Industrie 4.0, intuïtieve bediening en simulatie volop een plek zullen krijgen. Hybridemachines: dat thema houdt meer in dan een 3D-printer geïntegreerd in een vijfassig bewerkingscentrum, zoals DMG en Matsuura bouwen. Dichterbij huis zijn de freesdraai en draaifreescentra. Hermle laat in Stuttgart onder andere de nieuwe MT versie van het vijfassig bewerkingscentra C42 en C50 dynamic zien.
De geïntegreerde draai-zwenktafel voor freesdraaibewerkingen biedt nu de mogelijkheid om het werkstuk tussen 0 en 90 graden in elke positie te plaatsen voor draaibewerkingen. Hierdoor kun je de meeste draaibewerkingen met korte gereedschappen uitvoeren. Overigens: deze MT-bewerking integreert Hermle ook in de MPA-machine die behalve frezen en draaien ook laag voor laag een product kan opbouwen. Dat gebeurt niet via lasersmelten, maar door metaalpoeders met een hoge snelheid opspuit, waarbij voldoende warmte vrij komt zodat de poeders smelten. Dit MPA-proces laat men overigens niet op de AMB zien, het wordt alleen aan bestaande klanten als toeleverproduct aangeboden.
Lichtgewicht
Lichtgewicht is ook in de machinebouw een thema. Hoe minder massa je hoeft te bewegen, des te dynamischer kan een machine zijn. Een van de instituten van het Karlsruhe Institute of Technoloy (KIT) heeft een carbon fiber machineslede ontwikkeld. Het bijzondere hiervan is niet alleen de geringere massa, maar ook nog eens dat de massa instelbaar is. Met andere woorden: je kunt de slede eenvoudig zwaarder of lichter maken en zo de eigenfrequentie van de machine beïnvloeden om chatter te voorkomen.
Professor Jürgen Fleischer van het instituut verwacht dat dergelijke componenten binnen een jaar of vijf in de markt aangeboden worden.
Nu al beschikbaar is een lichtgewicht klauwplaat van Emuge-Franken, gemaakt van een combinatie van staal en carbonfiber. Hierdoor is het gewicht van de klauwplaat teruggebracht van 460 tot 130 kilogram. De snelheid kan verdrievoudigd worden, terwijl het energieverbruik tot minder dan een kwart daalt (nog maar 4.000 kWh op jaarbasis. Op de AMB houdt onder andere het Fraunhofer IPA lezingen over verspanen met lichtgewicht constructies. Deze starten elke dag (van 17 tot en met 19 september) om 9.30 uur.
Energiebesparing
De energiebesparing die Emuge-Franken realiseert met de hybride klauwplaat, bedraagt zo’n 17.000 kWh per jaar. Dat is fors. Toch blijkt uit een recente studie door het ZEW in Mannheim dat we eigenlijk nog maar aan het begin van de energiebesparingstrend in de verspaning staan. Onderzoekers van de universiteit in Mannheim bouwen momenteel de eerste eta-fabriek, waarin het thema energiebesparing integraal wordt benaderd. Zo wordt de warmte van een CNC-machine opgeslagen om later als energie teruggewonnen en hergebruikt te worden.
Bij dit project zijn ook enkele machinebouwers betrokken, zoals Grob-Werke, Heller, MAG IAS en Siemens. Op de innovatiestand rond de trends van morgen, georganiseerd door het PTW uit Darmstadt, kunnen bezoekers van de AMB zien hoe deze bedrijven denken het energieverbruik te reduceren.
Industrie 4.0
Industrie 4.0 gaat daar ongetwijfeld een rol bij spelen. Uiteraard komt ook dit onderwerp op de beurs in Stuttgart aan bod. Met name het Fraunhofer IPA in Stuttgart, verbonden aan de lokale universiteit, is momenteel heel druk bezig met Industrie 4.0. Toepassingen zoekt men onder meer in het onderhoud van machines maar eveneens in het trainen van de gebruikers en de organisatie van het werk. Dat Industrie 4.0 stilaan concrete vormen aanneemt, laat gereedschapfabrikant Komet Group zien.
Niklas Kramer, hoofd R&D bij de Duitse gereedschapfabrikant, ziet in de toekomst tool management naar de cloud verschuiven. ‘Digitale en genetwerkte productie bieden ideale oplossingen. Crowd Intelligence zorgt voor nieuwe businessmodellen voor gereedschappen en zal een sleutelfactor zijn voor Duitsland als maakland.’ Het koppelen van machines en componenten via het web aan elkaar, zal tot heel nieuwe supplychain benaderingen gaan leiden, verwachten experts uit de industrie.
Intuïtieve bediening
Informatie- en communicatietechnologie zal ook nog op een andere manier de verspaning veranderen. Besturingen worden intuïtiever. Datron heeft daar enkele jaren geleden al een voorproefje van gegeven met de bediening van de C5 – een vijfassig bewerkingscentrum voor dentale toepassingen – via een iPad. De i-software is helemaal in Apple-stijl, inclusief apps. Dat initiatief heeft inmiddels navolging gekregen door onder meer DMG Mori, dat vorig jaar Celos als nieuwe interface heeft gelanceerd inclusief 12 apps, waaronder een Job Manager en een Job Assistant. Op de komende AMB gaat DMG Mori meerdere machines demonstreren met de nieuwe besturingsinterface en lanceert men nieuwe apps.
Simulatie
Nog een andere IT-toepassing in de verspaning die nog steeds aan belang wint, is simulatie. Bij Index Werke ziet men simulatie als een onmisbaar gereedschap, nu de machines steeds complexere bewerkingen kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld het freesdraaien of draaifrezen. Dan zijn de conventionele planningsystemen niet langer toereikend. Volgens Eberhard Beck, hoofd besturingstechnologie bij Index-Werke, volstaat het echter niet meer om te simuleren zoals dat tot voor kort gebeurde. Simulaties van complexe bewerkingen moeten gebeuren op basis van echte NC-data uit de machine. ‘De 3D-simulatie moet absoluut identiek zijn en moet gevalideerd worden met alle programma-gerelateerde acties voordat de machine daadwerkelijk start.’ Daarom heeft Index-Werke een volledig 1:1 image van de CNC-machine voor simulatiedoeleinden op een PC gecreëerd, dat tijdens de AMB gedemonstreerd zal worden. Op de beurs laat Index-Werke een volledig in eigen huis ontwikkelde CAD-CAM-CNC-machine procesketen zien.
www.messe-stuttgart.de/en/amb/