De groeiende tekorten aan technische vakmensen in techniek, bouw, mobiliteit en energie bedreigen de vooruitgang op het gebied van maatschappelijke transities, zoals de energietransitie en verduurzaming. Veel te weinig jongeren kiezen voor vakmanschap en technische studies.
De Industriecoalitie, bestaande uit FME, Techniek Nederland, Bouwend Nederland, Koninklijke Metaalunie, WenB en BOVAG, doet in aanloop naar het Kamerdebat over het mbo op 11 december vijf voorstellen om de instroom van technici te verbeteren.
1: Financiële prikkel
Motiveer mbo-instellingen met een financiële prikkel om meer opleidingen aan te bieden die aansluiten bij beroepen in tekortsectoren. Verhoog daarom de prijsfactor voor alle technische opleidingen in het mbo naar 1,8 en daarmee het relatief beschikbare budget voor technische opleidingen binnen een ROC. Maak het ook voor studenten aantrekkelijker om te kiezen voor een technische opleiding. Denk hierbij aan het verlagen of vrijstellen van het school- en collegegeld, extra studiefinanciering voor studenten die kiezen voor de techniek, en een diplomabonus voor technische studies.
2: Meer inzet van hybride techniekopleiders
In de technische sector is er grote behoefte aan een nauwere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Stimuleer daarom de inzet van hybride techniekopleiders. Deze professionals combineren een baan in het onderwijs met een baan in de techniek. Hiervoor is het noodzakelijk om andere eisen aan hybride techniekopleiders te stellen, zoals op maat gemaakte bevoegdheden en financiële ondersteuning voor bedrijven via een Wet bevordering technisch onderwijs (WBTO), die salarisverschillen subsidieert.
3: Zet in op versterkte samenwerking tussen mbo en bedrijfsvakscholen
Versterk de samenwerking tussen onderwijsinstellingen en bedrijfsvakscholen of opleidingsbedrijven. Door de combinatie van theoretische kennis vanuit het onderwijs en praktijkgerichte training bij bedrijfsvakscholen en opleidingsbedrijven krijgen BOL-studenten essentiële praktijkervaring, terwijl BBL-studenten optimaal worden begeleid in een werk-leeromgeving. Voor zij-instromers biedt deze samenwerking flexibele en op maat gemaakte leertrajecten die hen snel voorbereiden op een carrière in de techniek.
4: Verbeter de overgang voor studenten die willen op- en doorstromen
Om voortijdig schoolverlaten terug te dringen, moet de aansluiting tussen mbo en hbo worden verbeterd. Dit kan door het afstemmen van curricula, meer duaal aanbod in het hbo, het aanbieden van doorstroomprogramma’s in de techniek, en het versterken van samenwerking tussen mbo- en hbo-instellingen en technische bedrijfsvakscholen.
5: Versterk praktijkgerichte trajecten en zet de beschikbare middelen effectiever in voor het BBL-traject
Regionale vakscholen en opleidingsbedrijven zijn dankzij hun kennis en praktijkervaring uitstekend uitgerust om een goed aanbod van opleidingen te bieden aan zowel werknemers als werkgevers in de technieksector. Deze vakscholen en opleidingsbedrijven willen graag een versterkte rol spelen in het aanbieden van Leven Lang Ontwikkelen (LLO)-programma’s, in nauwe samenwerking met reguliere onderwijsinstellingen.