De industriële groei houdt in 2022 aan en groeit naar verwachting met 2,5%. De aanhoudende verstoringen in de supply chain zetten een rem op de groei maar de stevige productvraag uit binnen- en buitenland zorgen voor een positief groeiscenario. ‘De onzekerheden blijven groot maar de belemmeringen in de keten en economische impact van het coronavirus nemen naar verwachting gelijkelijk af. Wereldwijd nemen de investeringen toe’, zo stelt Industry Banker Gert Jan Braam van de ING in de sector update van januari.
De Nederlandse industrie heeft in 2021 het groeitempo opgevoerd en een groeispurt laten zien, flink boven de gemiddelde EU productiegroei.
Technologische industrie (+5%) trekt de kar, chemiesector opnieuw in de plus (+2%)
De technologische industrie laat in 2022 naar verwachting de hoogste productiegroei zien. Belangrijke drivers hiervoor zijn een herstellende automotive sector en een zeer fors groeiende hightech-machinebouw sector. De semiconductor sector blijft stevig doorgroeien en zorgt mede voor een forse orderintake.
De chemiesector ziet de impact van hogere energieprijzen geleidelijk afnemen en de afzet aan de automotive stapsgewijs verbeteren, ondersteunt door sterk groeiende sectoren als hightech, bouw en de medische sector. Ondanks de materiaal schaarste wordt 2022 het derde groei-jaar op rij.
Industrie positief over regeerakkoord – nu plannen concretiseren
Vanuit de industrie is overwegend positief gereageerd op de visie en focus van het kabinetsbeleid voor de sector. Wel wordt er over de gehele breedte opgeroepen op korte termijn met de sector afspraken te maken om dit beleid in concrete plannen om te zetten.
De hoofdlijnen van het akkoord houden in dat er vooral ingezet wordt op verduurzaming en modernisering, hierbij is er veel aandacht voor de impact van de klimaatverandering op de samenleving. De industrie (grote uitstoters) zal snel grote stappen moeten zetten in het tegengaan van de klimaatverandering, andere sectoren krijgen meer tijd voor de transitie.
Er wordt vol gekozen voor een groene industriepolitiek én een circulaire economie. Belangrijke speerpunten voor een toekomstbestendige economie zijn 1) een ambitieus klimaat- en stikstofbeleid, 2) een vernieuwd arbeidsbeleid en 3) een forse bouw en woningagenda. Daarnaast wordt er stevig geïnvesteerd in innovatie en kennis en is er veel aandacht voor ondernemen en het MKB.
Specifiek voor de industrie zijn de volgende plannen van invloed:
• Klimaatdoelstelling 55% CO2 reductie naar 60%.
• Extra reductie van 6 megaton CO2 in 2030 ~ 43% lagere CO2-uitstoot dan in 2020. Hierin onder andere:
– Tempo emissiereductie verdubbelt naar 5% per jaar
– Hiervan wordt 4 megaton gerealiseerd door verhogen heffing bovenop prijs in het ETS
– Afspraken met 20 grootste CO2 uitstoters
– Meer hernieuwbare energie (wind, zon, aardwarmte, waterstof, CCS)
– Elektrificatie van industriële processen.
• Groen industriebeleid met een Klimaat & Transitiefonds van 35 miljard euro waarin:
– Bovenop SDE ++ regeling: aanleg van benodigde energie-infrastructuur (elektriciteit,
warmte, waterstof en CO2)
– Verder uitwerken van de groene industriepolitiek
– Extra investeringen in onderzoek en innovatie van klimaat neutrale technologieën.
• Circulariteit: ambitieus doel en uitvoeringsprogramma voor de circulaire economie. Verplicht percentage recyclaat bouwmaterialen en ondersteuning circulaire ketenprojecten.
• 6 miljard in fonds kennis en innovatie (doel 3% bbp), met veel aandacht voor het MKB
– Elektrificatie van industriële processen.
ING heeft de belangrijkste beleidspunten uit het regeerakkoord per sector samengevat.
Belemmeringen industrie nemen toe
De industriële output groeit nog steeds, ondanks de rem die erop staat. Industriële ondernemers ervaren steeds meer problemen om aan de vraag te voldoen door het aanhoudende materiaaltekort en logistieke problemen. Daarnaast treffen de voorlopig schaars blijvende chiptekorten niet alleen meer de automotive- en elektronica sector maar bijvoorbeeld ook de machinebouw.
Personeel en materiaalschaarste grootste knelpunten.
De materiaal- en onderdelen schaarste blijven een grote belemmering om aan de vraag te kunnen voldoen, zo blijkt uit CBS data. Maar ondertussen is het personeelstekort een zo mogelijk nog grotere remmende factor, geeft 27% aan. De verwachting is dat de algehele materiaal schaarste langzaam zal verminderen, in tegenstelling tot de hoge containertarieven. Hier komt pas medio 2023 flink meer capaciteit beschikbaar. Meer informatie
Deelsectoren
Een breakdown van de groei naar de verschillende deelsectoren laat zien dat de machinebouwsector in 2021 in vergelijk met dezelfde maand in 2020 een ongekende groei laat zien, +57%. Daarnaast laten de elektrotechnische sector als ook de farma, chemie en bouwsector flinke stijgingen zien. Het tekort aan componenten (chips) en materialen heeft zichtbaar effect op de output van automotive en transportmiddelen, deze daalt jaar op jaar met ongeveer 15%.
Kijken we naar de ontwikkeling van de productie de laatste 2 maanden, dan zien we dat met name de chemische sector met +5% flink doorgroeit, in vergelijk met een groei van 1% van de totale industriële productie.
Mobiliteitsprogramma voor elektrificatie en waterstof krijgt miljoenen subsidie
Twee grote consortia van Nederlandse bedrijven in de mobiliteitssector ontvangen samen 47 miljoen euro aan rijksmiddelen om doorbraken te realiseren in elektrificatie en waterstoftoepassingen in mobiliteit.
Het innovatieprogramma Elektrificatie is als beste beoordeeld, met op nummer 2: Waterstof. Dat heeft het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat bekend gemaakt. Door samen te werken willen de betrokken partijen Nederland koploper maken in groene en schone mobiliteit. De partijen dragen zelf ruim 26 miljoen euro bij. In de twee innovatieprogramma’s werken onder andere VDL, DAF, NXP en MKB bedrijven samen met TNO, TUE en Universiteit Maastricht aan doorbraken in de automotive, maritieme en luchtvaartsector.
Beide innovatieprojecten zijn onderdeel van een langjarige ambitie voor de versterking van de mobiliteitssector. Door de krachten programmatisch te bundelen, zijn de publieke en private partners in staat om steeds nieuwe vervolgstappen te zetten om deze roadmap uit te voeren.