Metal Injection Moulding (MIM) oftewel metaalspuitgieten verwacht je niet tegen te komen op de themadag Verspanen 2020. Maar met deze, niet zo bekende, productietechniek exposeerde ITB Precisietechniek als één van de 37 exposanten in het TecLab in Eindhoven.
Metaalspuitgieten of Metal Injection moulding (MIM) is een technologie waarmee je in drie stappen een metalen product kunt produceren met volwaardige materiaaleigenschappen (zie grafiek). Het basismateriaal bestaat uit metaalgranulaat (feedstock) gemaakt uit metaalpoeder en kunststofpoeder. De feedstock wordt onder een temperatuur van 160 graden Celsius verhit en vervolgens gespuitgiet in een matrijs. Daarna vindt onder dezelfde temperatuur het debinden van het kunststof plaats. Tot slot wordt het metaal-kunststof product gesinterd onder een temperatuur van 1.400 graden Celsius. In dat sinterproces krimpt het product 20 procent tot de gewenste afmetingen. De afmetingen van bedragen maximaal de grootte van een tennisbal, minimaal de grootte van het uiterste puntje van een pen. Producten van minimaal 0,1 gram tot 200 gram. Er is een uitgebreid assortiment aan feedstock waaronder staal, roestvaststaal, titanium en wolfraam. De prijs van het metaal-kunststof granulaat varieert van 12 euro per kilo voor staal, 18 euro per kilo voor roestvaststaal en 150 euro per kg voor titanium.
Grote aantallen
MIM is vooral geschikt voor grote aantallen en minder geschikt voor kleine series. Dat heeft te maken met de kosten van de matrijs die varieert van 15.000 tot soms wel 60.000 euro. Volgens Hanssen wordt het interessant vanaf aantallen van meer dan 5.000 stuks. Bij grotere aantallen is de MIM-techniek een goedkope productietechniek. Een ander voordeel van metaalspuitgieten is dat er in tegenstelling tot verspanen geen materiaalverlies ontstaat. Een zeer groot voordeel van deze productietechniek is dat je er hele complexe producten mee kunt maken die met verspanen niet mogelijk zijn, of zeer kostbaar zijn’, zegt Hanssen. Volgens Hanssen opereert er in Nederland naast ITB nog een bedrijf die zich bezig houdt met metaalspuitgieten. Metaalspuitgieten wordt ook wel de voorloper van 3D-printen genoemd, alhoewel je daar geen grote aantallen mee kunt produceren. Echter de 3D-printtechnologie zou je hier wel kunnen inzetten voor de productie van de matrijs.
ITB Precisietechniek
ITB staat voor International Tooling Boxtel en is eigendom van de familie Dooremalen waarbij Hans van Dooremalen nu de directie voert. Het bedrijf heeft ongeveer 400 mensen in dienst met vestigingen in Tsjechië en Mexico. Ongeveer 70 procent van de omzet haalt het bedrijf uit kunststof spuitgieten, 20 procent uit stanswerk en ongeveer 10 procent uit het metaalspuitgieten.