De meest gangbare grondstoffen – als polyethyleen, polypropyleen en polystyreen zijn in de afgelopen twee maanden ongeveer 20 procent duurder geworden. En voor de komende maand worden opnieuw forse prijsverhogingen verwacht.
Sneller dan verwacht is het de producenten ernst geworden met het aanpakken van de te lage marges in het vierde kwartaal van verleden jaar. De strategie van de producenten is klassiek geweest. In de laatste maanden van 2011 zijn de voorraden op een lager peil gebracht. Extra volume is op opruimprijzen weggezet, waardoor er geen verkoop- of logistieke druk vanaf begin dit jaar zou zijn.
Langzaam maar zeker drong het tot de markt door. Aangekondigde prijsverhogingen werden nog met scepsis bekeken, maar in de loop van januari bleek het al niet meer mogelijk extra tonnage binnen te trekken. Het hamsteren begon vrij snel, het succes van de prijsverhoging tekende zich af en werd in de loop van januari nog naar boven aangepast. Verkoop- en distributiekantoren kregen een allocatie opgelegd.
Productie
Ook de productie – dus de beschikbaarheid – werd snel aangepast. Geen maximale output, maar gestuurd werd op 85 – 90 procent van de capaciteiten. Het kort houden van de markt bij oplopende prijzen leidde vrijwel automatisch tot een succesvolle tweede ronde van prijsverhogingen van nog eens 10 procent erbij in februari.
Een derde reden is dat de voor kunststoffen benodigde grondstoffen ook in prijs zijn gestegen, waardoor weliswaar een extra drive aanwezig is de polymeerprijzen aan te pakken, maar niet direct het gevolg was van de gekozen strategie. Waarmee in een paar maanden tijd in Europa de prijzen weer zodanig hoog zijn opgelopen dat invoer vanuit het Midden- en Verre Oosten aantrekkelijk wordt. Het effect daarvan wordt echter pas in april merkbaar. Het is de verwachting dat in de komende maand opnieuw prijsverhogingen van 8 tot 10 procent worden doorgevoerd.
Vraag naar kunststoffen trekt aan
Het is ook duidelijk dat de vraag van de markt slechts is aangetrokken door de wens tijdig extra voorraden in huis te nemen. De verwerkte volumes zijn realtief stabiel. De aardolieprijs is enigszins, maar niet echt gestegen dit jaar. Dat zijn niet de oorzaken. De conclusie is dat de prijs in de Europese markt tot stand komt door instabiliteit, wellicht tegenvallende prognoses, en een optelsom is van vele kleinere factoren. En misschien nog wel het meest wanneer China besluit wat minder te kopen. Het is geen markt waarin vraag en aanbod elkaar vinden in een evenwichtige consensus.
Deze markt kent enerzijds de macht van de tientallen aanbieders, anderzijds de geringere macht van duizenden individuele verwerkers in allerlei segmenten. Dat biedt heel veel ruimte aan managers om door bijsturing en het bedenken van een eeuwenoude strategie de markt naar hun hand te zetten. Houd ze kort! Het loont.