Maritieme maakbedrijven ondanks belemmeringen tevreden over orderportefeuille en omzet

Ondanks alle belemmeringen en uitdagingen waren veel maritieme maakbedrijven aan het einde van het eerste kwartaal van 2023 tevreden over hun orderportefeuille en omzet, zo blijkt uit de Economische barometer van de Nederlandse maritieme maakindustrie. Een tekort aan arbeidskrachten en een tekort aan productiematerialen vormen nog steeds belemmeringen bij veel bedrijven. Daarnaast zijn er nog steeds zorgen over de hoge energieprijzen.

De gas- en elektriciteitsprijzen zijn een stuk lager dan hun hoogtepunt, maar nog steeds hoog vergeleken met niveaus van vóór de crisis. Analisten waarschuwen dat het ernaar uitziet dat dit het nieuwe ‘normaal’ zal zijn. Hierdoor wordt een deel van de Europese maakbedrijven bedreigd met weer een extra stukje verlies aan concurrentievermogen.

Ontwikkelingen eerste kwartaal 2023

Van de respondenten zagen in het eerste kwartaal meer hun omzet/afzet en orderportefeuille toenemen dan afnemen, wat zorgde voor een positief saldo. Het saldo van de winstgevendheid is voor de tweede keer op rij positief na een lange tijd negatief geweest te zijn. 75 procent van de respondenten geeft aan zwarte cijfers te schrijven, onduidelijk is wat de winstmarge is.

Belemmeringen

Een tekort aan arbeidskrachten en een tekort aan productiematerialen vormen nog steeds grote belemmeringen bij veel bedrijven. Respectievelijk 53 en 36 procent van de respondenten heeft hier last van. Echter zijn er wel voor de derde keer op rij minder respondenten die aangeven last te hebben van een tekort aan productiematerialen. De daling komt waarschijnlijk enerzijds door minder chaos in de toeleveringsketen en anderzijds door productiematerialen eerder te bestellen waardoor ze op tijd aankomen. Door de langere levertijden zijn bedrijven helaas wel minder flexibel. Het aantal respondenten dat aangeeft een tekort te hebben aan arbeidskrachten is juist toegenomen, dit duidt op een chronisch tekort aan kundig personeel.

Tot slot spelen de inkoopprijzen een belemmering, bij 75 procent van de respondenten zijn deze gestegen in het eerste kwartaal van 2023. Bij 67 procent van de respondenten stegen ook de verkoopprijzen. Voor zestien procent van de respondenten zijn de huidige energieprijzen een behoorlijk of fors probleem, een daling ten opzichte van de 28 procent tijdens de vorige barometer. Voor 65 procent is het enigszins een probleem. Het is mogelijk dat een deel hiervan nog een energiecontract heeft met lage prijzen en later alsnog in de problemen komt.

Verwachtingen tweede kwartaal

Per saldo verwacht achttien procent (vorige meting: 28%) van de respondenten dat de marktomstandigheden in hun maritieme marktsegmenten zullen verbeteren in het tweede kwartaal van 2023. Daarnaast verwacht per saldo twintig procent (vorige meting: 45%) dat de omzet zal stijgen.

Een mogelijke verklaring voor de lager uitvallende saldo’s is dat sommige bedrijven niet meer kunnen opschalen vanwege bijvoorbeeld belemmeringen of productiecapaciteit, en dus ook niet verwachten dat bijvoorbeeld de productie en de afzet/omzet zal groeien. Ook zou het kunnen dat een deel te kampen heeft met tegenvallende of verminderde vraag. Wellicht is een deel van de respondenten ook pessimistischer geworden over de toekomst.