Velsen-Noord
3 mrt. 2015
6 minuten
Foutloos plaatbewerken begint bij de kwaliteit van het staalplaat. Daarom was Tata Steel met zijn Ympress Laser staalplaat begin februari het decor van de eerste MCB Kennisdag/Klantendag op vreemd terrein. Samen met Trumpf Nederland vertelden de drie partijen over hun rol bij het gebruik van kwaliteitsstaal bij de plaatbewerking, met name bij laserbewerkingen. Maar eerst brachten de ruim zeventig zakenrelaties en Vraag en Aanbod een bezoek aan de Oxy-staalfabriek en warmbandwalserij in Velsen-Noord waar onder andere Ympress Laser wordt geproduceerd.
De exclusieve Benelux distributierechten van dit laserstaal liggen bij MCB, die er vorig jaar duizenden tonnen van heeft verkocht. Verder zette Tata Steel zelf vorig jaar nog zo’n 10.000 ton Ympress af in Duitsland.
‘Sinds kort hebben we de eerste voorzichtige stappen gezet op de Britse markt’, vertelt Jeroen Overweg. Hij is in dienst van Tata als Customer Technical Services en treedt daarbij op als objectieve bemiddelaar tussen Tata Steel en haar klanten. Klanten kunnen bij hem aankloppen voor advies en klachten over bijvoorbeeld de kwaliteit van het staal. ‘En daarbij staan de belangen van de klant centraal’, zegt Overweg. Als voorbeeld noemt hij Ympress. We garanderen niet alleen de optische vlakheid maar ook dat dit staalplaat restspanningsvrij is en er probleemloos in kan worden gesneden.’
Kwaliteit
‘Bij het lasersnijden is de chemische samenstelling van het staal van belang. Door in alle processtappen van het productieproces te meten is de afwijking per batch gering’, zegt Overweg. Ympress Laser wordt gemaakt in de warmbandwalserij met een voorwalssectie met vijf stands, een eindwalssectie met zeven stands. Elke batch is 330 ton. Slechts een deel daarvan komt uit de walsen als Ympress Laser. Al op plakniveau wordt een eerste schifting gemaakt, de plakken moeten aan stringente eisen voldoen. ‘Nog een detail waar we rekening mee houden, is dat als we weten dat een wals aan het eind van zijn levensduur zit, het staal niet geschikt is om als Ympress uit de walsen te rollen. Ook het plaatoppervlak onderscheidt zich volgens Overweg. ‘Om de hoge oppervlaktekwaliteit van het laserstaal te garanderen dient allereerst de opgewarmde plak (1.200 tot 1.250 graden Celcius) te worden ontdaan van de opgebouwde oxide. Dit gebeurt door uiterst krachtige ‘hogedruk oxidebrekers’. Hiermee garandeert Tata Steel IJmuiden dat de plak schoon door de walssecties uitgewalst kan worden tot een rol zonder ingewalste inperfecties.
‘Al deze eigenschappen borgen wij. We gaan zelfs zo ver dat we niet alleen de oppervlaktereinheid en vlakheid van de staalplaat garanderen, maar zelfs de vlakheid van het gesneden product. Dit is mogelijk doordat ook dit gedeelte van de keten door Tata geborgd wordt door strikte afspraken en controles bij de geselecteerde decoilcentra’s. Tata Steel geeft Ympress Laser af met een tolerantie op de afmeting van ½ EN10051 en een garantie op de vlakheid van de gesneden delen van maximaal 3 mm per meter.’ Dat is ook wat de machineproducent en plaatbewerker verwachten, zo maken we op uit de gesprekken op de MCB Kennisdag.
De kwaliteit is niet alleen van groot belang bij laserbewerkingen, De specificaties van Ympress laten zich ook gelden bij het buigen en lassen. ‘Wij garanderen de supply chain’, stelt Overweg. We geven die garantie, ook voor het snijproces, maar belangrijker is dat door de kwaliteit het hele proces voorspelbaar is waardoor er hoegenaamd geen uitval is. En dus meer output per plaat’, aldus Overweg.
Parameters
Alle parameters zoals vloeigrens, treksterkte en de rek van Ympress, zijn bekend. Op de vraag aan Overweg tijdens het lezingenprogramma of deze parameters worden gedeeld met de machineleveranciers, gaf Menko Eisma, van Trumpf Nederland het antwoord. Eisma geeft aan dat deze parameters zijn opgenomen in de database van alle Trumpf 2D lasersnijmachines. ‘Alleen’, weet Eisma, ‘de vragensteller werkt met een 3D-combimachine waarin deze parameters nog niet zijn verwerkt. Dat komt nog.’
De parameters van het laserstaal zijn van belang om de optimale machine-instellingen van de lasersnijmachines vast te stellen. Daarbij moet ook rekening worden gehouden met maten en diktes van de laserplaat en of er wel of niet (en welke) snijgassen er worden gebruikt. De Trumpf engineers hebben Ympress in het lab in Ditzingen uitgebreid getest voor diverse diktes, gebruikt gas etcetera. ‘Al deze waarden zijn opgenomen in de databases van al onze 2D-lasermachines’, vertelt Eisma.
CO2- of vastestoflaser
Eisma ging tijdens zijn inleiding verder niet meer in op Ympress. Zijn verhaal ging over een vergelijking tussen de CO2- en de vastestoflaser (onder andere de fiberlaser). Hij benadrukte dat ondanks andere berichten de CO2-laser nog lang geen verleden tijd is. Dat is mede te danken aan ontwikkeling van de CO2-laser, die niet stil staat. Dat komt mede door het laserproject bij ASML waar Trumpf een grote rol in heeft. ‘Wat we daar ontwikkelen, zien we ook terug in onze huidige lasersnijmachines. Ondanks het nieuws op de laatste vakbeurs Schweissen & Schneiden dat de fiberlaser steeds meer geschikt zou zijn voor dikkere materialen, is Eisma van mening dat dat maar deels waar is. ‘Het terrein van de CO2-laser is nog steeds het dikkere staal en de fiberlaser komt nog steeds het best tot zijn recht in het dunnere bereik. Het kantelpunt verschuift, maar ligt op dit moment rond de 5 mm. Vanuit het oogpunt van de fysica, is de CO2-laser nog steeds goed bij universele snijprocessen: hoge kwaliteit en hoge snijsnelheden over een breed bereik. De fiberlaser is onovertroffen voor het snijden van dun materiaal: veel hogere snijsnelheden gekoppeld aan de snijkwaliteit van de CO2-laser. Bij dikkere plaat werkt de vastestoflaser beduidende minder goed in vergelijking met de CO2-laser. Echter de discussie over welk lasersnijproces het best is, is er maar één. Het lasersnijden is maar voor een klein deel bepalend voor de totale productkosten. 50 procent van de productkosten worden namelijk bepaald door de materiaalkosten, Wat betekent dat het werken met de juiste hoogstaande materialen meestal veel grotere besparingen kunnen op leveren dan de discussie fiberlaser versus CO2-laser.
MCB Campus
Namens MCB Nederland sprak Erik Spikmans, directeur sales, over de vraag naar nieuwe serviceconcepten in de staalhandel, die overigens meestal worden aangedragen door de klanten. Spikmans noemt als voorbeeld van klantvragen: hogere kwaliteitseisen, 24/7 order en calculatieproces, certificering en traceerbaarheid, voorraadmanagement, kleinere volumes, financiering en materialenkennis. ‘Als staalhandel anticiperen we hierop. In het verleden is zo ook de ontwikkeling van Ympress Laser ontstaan en de samenwerking tussen Tata Steel en Trumpf op het gebied van staalplaat en plaatbewerking.’ Zeer recent heeft MCB aan de hand van klantvragen een aantal klantspecifieke serviceconcepten verder uitgewerkt. Spikmans gaf als concrete voorbeelden online calculatie en bestelservice (EDI) en Fix & JIT werkplekservice, waarbij kleine hoeveelheden staal op de werkplek worden aangeleverd. Aan serviceconcepten als foutloze levering (geen binnenkomstcontrole meer, full traceability en 24/7 online calculatie) wordt hard gewerkt. Als meest recente realisatie noemde hij de MCB Campus, waarin op diverse niveaus opleidingen in metaal kunnen worden gevolgd, zowel online als klassikaal. Deze campus is op 1 januari van start gegaan met de Cursus Metaalkunde die in drie zwaartemodulen wordt aangeboden. ‘Als groothandel en staalservicecenter in de metaalverwerkende industrie vinden wij het belangrijk onze metaalkennis te delen. De technische en materialenkennis in Nederland mag niet verloren gaan’, besluit Spikmans.
Op www.mcbcampus.nl staat een volledig overzicht van de metaalopleidingen, in een e-learning omgeving, maar ook klassikale en in-company trainingen.
