Amsterdam
26 sep. 2016
5 minuten
De periode na de referendumuitslag over de Brexit bracht een vertrouwensschok. Een golf van onzekerheid ging door de mondiale economie. Maar naarmate meer duidelijk werd over de tijdspanne van een daadwerkelijke Brexit, veerde het vertrouwen weer op. Ook positief is dat de Chinese economie een stabilisering laat zien. Dat heeft de stemming op de metaalmarkten verbeterd. Dat meldt ABN Amro in de Industriële Metalen Monitor.
Op zich is dit goed nieuws, maar nog steeds gaan we uit van een geleidelijk vertragend groeipad in de komende kwartalen. Het is nu wachten op een renteverhoging van de Fed. Het meest waarschijnlijke
scenario is dat er een renteverhoging zal plaatsvinden in december. De economie van de VS vertoont nog steeds wat zwakke plekken. De Fed wacht nog even op voldoende bewijs dat de economie krachtig genoeg is.
Gebruikelijke seizoenzwakte derde kwartaal
Door de uitslag van het Brexit-referendum verloren de prijzen van alle industriële metalen terrein. De nervositeit nam toe en zo ook de zorgen over de mondiale economie, met als gevolg dat industriële metaalprijzen gemiddeld circa 3 procent afnamen in slechts drie dagen. Gelukkig was de paniek kortstondig, want snel daarna stegen de basismetaalprijzen weer, terwijl de mondiale staalprijs vrijwel stabiel bleef. En eigenlijk is de mondiale staalprijs de Brexit-klap nog steeds niet te boven. Deze staalprijs bevindt zich nog steeds onder het niveau van pre-Brexit referendum. Het herstel van de staalprijs bleef ook uit door seizoensinvloeden. Het derde kwartaal is doorgaans een jaarlijks moeizame periode voor de metaalprijzen, omdat de vraag naar metalen dan zwak is. De basismetaalprijzen vonden het pad naar boven sneller terug. Problemen aan de aanbodkant liggen hieraan ten grondslag. Ook het feit dat de Chinese autoriteiten de economie hebben kunnen stabiliseren, heeft het sentiment een positieve impuls gegeven.
Koperprijs aan de leiband
De meeste industriële metaalprijzen hebben sinds begin dit jaar een aardige opmars gemaakt, met name de cokeskolenprijs. De koperprijs laat als enige metaalprijs een beperkte stijging zien sinds 1 januari. Juist koper heeft een sterk cyclisch karakter – omdat het in veel sectoren wordt verwerkt – en dat heeft tot gevolg dat de prijs sterk reageert op macro-trends van de grote economieën. Dit betekent niet dat de mondiale economie er slecht voor staat, maar wel dat investeerders de onzekerheid nog hoog inschatten. Binnen het complex van basismetalen is vooral de zinkprijs sterk opgelopen. Door beperkter aanbod bij aantrekkende vraag heeft de prijs een vlucht genomen. De mogelijkheid van tekorten heeft ook de nikkelprijs een impuls gegeven. Want speculatieve activiteiten namen toe op het moment dat de
Filipijnen een mogelijke exportbeperking van nikkel aankondigde. De aluminiumprijs laat tot dusver een gematigde stijging zien. De vraag nam toe, maar ruime beschikbaarheid voorkwam sterkere rijsstijgingen.
Cokeskolenprijs door het dak
De prijs van cokeskolen is zeer sterk opgelopen: een verdubbeling in prijs sinds de start van 2016. China’s vastberadenheid bij de uitvoering van haar hervormingen op de cokeskolenmarkt – door het aantal productiedagen te beperken tot 276 per jaar – ligt hieraan ten grondslag. De hervormingen dit jaar resulteerden al in sterk dalende productie (meer dan 10 procent) tot en met juli. Bovendien werd het aanbod verstoord door overstromingen die het transport van mijn naar eindgebruiker belemmerden. Dit had tot gevolg dat onvoldoende materiaal beschikbaar was om aan alle vraag te voldoen. De spotmarkt-transacties namen toe en in zo’n situatie kan de prijs niet anders doen dan stijgen. Bij dergelijke hoge prijzen wordt het ook interessant voor inefficiënte mijnen om de productie te hervatten of verder op te voeren. Ongetwijfeld zal de output van cokeskolen wereldwijd toenemen en dat zal de prijs gedurende het vierde kwartaal drukken.
Staalprijzen sterken aan
De hogere prijs voor cokeskolen brengt de marge van de meeste staalproducenten niet direct in gevaar. Producenten die cokeskolen op contract inkopen hebben te maken met vooraf afgesproken prijzen, die per kwartaal worden vastgesteld. Maar die producenten die afhankelijk zijn van of gedwongen worden tot spotmarkttransacties hebben nu hogere inkoopkosten. De ijzerertsprijs zal komend kwartaal weinig volatiliteit vertonen, want de beschikbaarheid is nog steeds goed. De mondiale staalprijs is sinds juli vrijwel stabiel gebleven en vertoont maar weinig volatiliteit. En dat is vreemd, want het marktsentiment is aanzienlijk verbeterd. De vraag vanuit de bouwsector en automotive (met name in China en Europa) is goed en de verwachting is dat groei in bedrijfsactiviteiten in deze sectoren nog wel even aanhoudt. Voor komend kwartaal denken wij dat de prijs voor staal zal stijgen.
Hoog niveau LME-voorraden
De voorraden aluminium en nikkel in LME-opslaghuizen zijn sterk gedaald. De voorraden namen af met respectievelijk 25 en 17 procent sinds 1 januari. De zinkvoorraden daalden met 4 procent in dezelfde periode. Ondanks de afname van de voorraden ligt het totale volume van de LME-voorraden in historisch perspectief hoog. Het huidige volume is bijna 2,5 keer zo hoog als het volume van voor de kredietcrisis (2008). De kopervoorraden zijn echter met meer dan 45 procent toegenomen sinds 1 januari, de scherpste toename in de geschiedenis van de LME kopervoorraden. Dat verklaart ook deels waarom de koperprijs maar moeizaam van zijn plaats komt. Voor veel investeerders is dit een teken van overaanbod en dat de vraag naar koper nog tegenvalt. Achter de cijfers schuilt echter een ander verhaal. In China zijn de koperpremies voor directe levering relatief laag en veel materiaal wordt in LME opslaghuizen in Azië aangeboden waar deze premies hoger liggen. Voor veel grote handelaren en smelters is opslag dan een optie.
Chinees overaanbod aluminium blijft
China blijft belangrijk voor trends in basismetaalmarkten. Het aandeel in de mondiale vraag naar basismetalen is door de jaren heen snel opgelopen en ligt in 2016 op gemiddeld 51 procent. Dit aandeel loopt naar verwachting de komende twee jaar verder op, hoewel het tempo van de toename wel zal afzwakken. In ieder geval blijft de vraag naar koper, nikkel en zink vanuit China de komende jaren op peil. Gezien de negatieve balans op deze markten lijkt het voor de hand te liggen dat de behoefte van China hier hoog blijft. Koper is momenteel in ruime mate beschikbaar. De voorraden zijn hoog en de premies voor directe levering relatief laag. Het tekort aan koper in China zal echter hoog blijven de komende twee jaar. Dit is anders bij aluminium. China heeft grote hoeveelheden aluminium tot zijn beschikking. Afspraken tijdens de G20 bijeenkomst in Hangzhou begin september lijken erop te duiden dat de overcapaciteit op deze markt daadwerkelijk zal worden aangepakt, maar de effecten daarvan laten nog op zich wachten.