Den Haag
31 Jul. 2017
2 minuten
Het topsectorenbeleid, dat jaarlijks ruim 1 miljard euro kost, heeft de afgelopen zes jaar tot te weinig grensverleggende vernieuwingen geleid. De meeste innovatieprojecten zijn niet ambitieus genoeg of hebben te weinig budget om de ambities in de praktijk te realiseren.
Dat blijkt uit een evaluatie die minister Henk Kamp van Economische Zaken donderdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De projecten dienen vooral de bestaande belangen van bedrijven, niet het oplossen van maatschappelijke problemen. Dat meldt het FD.
Veel tamtam
De conclusie verhoudt zich slecht met een van oorspronkelijke doelen van het topsectorenbeleid. Dat werd in 2011 met veel tamtam gelanceerd om bedrijven aan te sporen met baanbrekende oplossingen te komen voor maatschappelijke problemen, zoals op het gebied van klimaat, vergrijzing en voeding. Op die manier zouden de sectoren ook in de toekomst relevant blijven. Concrete resultaten zijn echter nooit afgesproken.
Kritiek ligt gevoelig
Het evaluatierapport over de topsectoren, een van de paradepaardjes van het ministerie van Economische Zaken (EZ), ligt al sinds maart op het bureau bij de top van het departement. Toch heeft de Tweede Kamer het rapport pas donderdag – midden in het zomerreces – ontvangen. Betrokkenen vermoeden dat sommige ministeries of topsectoren niet tevreden waren met de conclusies en dat EZ daarom bijna vier maanden nodig heeft gehad om het rapport te duiden. Elk woord moest op een goudschaaltje worden gewogen, laten ingewijden aan het FD weten.
Negen topsectoren
Sinds het eerste kabinet Rutte telt Nederland negen topsectoren, van chemie en energie tot logistiek en de creatieve industrie. Door bedrijven en wetenschappers in deze sectoren nauwer te laten samenwerken, zou er meer innovatie plaatsvinden. Het beleid was deels ingegeven door budgettaire krapte, omdat het kabinet door de crisis minder geld had voor onderzoek en innovatie. Daardoor viel de subsidiepot van €500 mln vanuit de aardgasbaten weg. Dit leidde tot veel kritiek van bedrijven en onderzoekers.
Niet goed meetbaar
Doordat er bij de start niet is afgesproken welke meetbare resultaten er moesten zijn, is het nauwelijks vast te stellen of het topsectorenbeleid, waar jaarlijks ruim €1 mrd publiek geld aan wordt uitgegeven, werkt en tot resultaten heeft geleid. Minister Kamp vindt dat zijn beleid is geslaagd, zo schrijft hij aan de Tweede Kamer. Zo hebben bedrijven en publieke partijen in 2015 bijna €1 mrd aan gezamenlijke innovatieprojecten uitgegeven. Ook is Nederland door het World Economic Forum uitgeroepen tot een van de vier meest concurrerende economieën ter wereld.