Het Nederlandse Midden- en Kleinbedrijf (MKB) wordt zeer hard geraakt door de coronacrisis. Uit een eerdere publicatie van Panteia blijkt dat bijna twee derde van de MKB-ondernemers een omzetdaling verwacht in de maanden maart en april. Uit ditzelfde onderzoek komt naar voren dat veel ondernemers nauwelijks nog nieuwe opdrachten/orders binnenhalen en dat de werkvoorraad opdroogt. Veel ondernemers vrezen of ervaren nu al ernstige liquiditeitsproblemen.
Medio april voerde onderzoeksbureau Panteia een groot online onderzoek uit naar de impact van de coronacrisis in nagenoeg alle MKB-branches. Ruim 7.200 ondernemers hebben meegedaan aan het onderzoek.
Acute zorgen
Ondernemers is gevraagd welke problemen men op dit moment ervaart en of op korte termijn verwacht. Nagenoeg alle ondernemingen (90%) noemen hier “terugloop van nieuwe orders/opdrachten”. Circa 1 op de 3 ondernemingen geeft aan geen werkvoorraad meer te hebben, eveneens ongeveer 1 op de 3 ervaart of verwacht ernstige liquiditeitsproblemen en/of vreest voor leveringsproblemen. Gemiddeld zo’n negen procent verwacht dat medewerkers in de toekomst mogelijk niet meer willen komen werken uit angst voor hun gezondheid. Dat percentage ligt wat hoger in sectoren waar minder vanuit huis wordt gewerkt. Zo’n vijf procent van de ondernemingen geeft aan dat men verwacht dat door ziekte/uitval van medewerkers bepaalde bedrijfsprocessen in de knel komen. Zoals eerder gepubliceerd zijn er grote verschillen tussen sectoren. Zo wordt er in sectoren als de horeca en evenementorganisatie op het moment (nagenoeg) niets verdiend. In sterk seizoensgebonden sectoren zoals de kermisbranche wordt zelfs gevreesd voor een ‘verloren jaar’ in termen van omzet.
Thuiswerken
Lang niet alle werknemers in Nederland werken vanuit huis. Ruim de helft (54%) van de ondernemingen met personeel geeft aan dat geen van hun medewerkers vanuit huis werkt. Ruim een kwart (28%) daarentegen geeft aan dat de overgrote meerderheid (80-100%) van de medewerkers dat wel doet. Het onderzoek bevestigt dat met name de sectoren met veel ‘kantoorberoepen/-werkzaamheden’ er goed in slagen om vanuit huis te werken (denk aan financiële instellingen, informatie & communicatie, advisering & onderzoek). In andere sectoren wordt nauwelijks vanuit huis gewerkt (zoals de agrarische sector, de bouw en de detailhandel). Een flink deel (42%) van de ondernemingen geeft aan dat het vanuit huis werken een negatief effect heeft op de productiviteit Eveneens 42 procent geeft aan dat dit geen effect heeft op de productiviteit of dat men dat niet goed kan beoordelen. Slechts zes procent zegt een positief effect te zien voor wat betreft de productiviteit.
Ziekteverzuim
Het ziekteverzuim ligt in het eerste kwartaal normaal gesproken ergens tussen de vier en vijf procent. Uit dit onderzoek blijkt dat het verzuimpercentage bij het MKB op dit moment rond de zes procent ligt. Dat is weliswaar iets hoger dan normaal, maar op dit moment in de meeste sectoren niet problematisch. Het verzuim ligt iets hoger in de horeca, de zorg en bij transport en relatief iets lager in de bouw en de dienstverlening.
Over het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in de periode van 6 t/m 21 april. Er hebben 7.284 ondernemingen, afkomstig uit nagenoeg alle branches meegedaan. De data zijn gewogen naar sector en bedrijfsgrootte zodat de steekproef representatief is voor het Nederlandse MKB (goed voor 98% van de Nederlandse ondernemingen en circa twee derde van het BNP).